Premium Lock EW onderzocht de vierde macht: amper bèta’s onder topambtenaren

Foto: Peter Elenbaas/HH

Het topmanagement bij de Rijksoverheid bestaat voor een kwart uit aan de Rotterdamse Erasmusuniversiteit afgestudeerde ambtenaren. Universiteit Leiden is de tweede hofleverancier. Van de honderd topambtenaren hebben er 28 rechten gestudeerd, 19 economie en 16 bestuurskunde.

Dit blijkt uit een eigen onderzoek van Elsevier Weekblad naar het management van het Rijk. De ambtelijke top staat in de schijnwerpers door problemen bij de Belastingdienst, uitkeringsinstantie UWV en het ministerie van Justitie en Veiligheid.

EW onderzocht wie die doorgaans anonieme ambtenaren aan de top zijn, en koos honderd ambtenaren met de hoogste posities op ministeries, uitvoerende diensten, planbureaus en op andere cruciale posten.

Een topambtenaar heeft een migratieachtergrond

Bèta’s blijken zeldzaam onder de topambtenaren. Ook heeft slechts een enkeling ervaring buiten de overheid. Van de honderd topambtenaren zijn er 38 vrouw en slechts één van de topambtenaren heeft een migratie-achtergrond. Gemiddeld is de topambtenaar 57 jaar.

De overheid vist in een kleine vijver. Voor elke functie zijn twee à drie kandidaten. In 2018 was er voor bijna de helft van alle vacatures aan de top slechts één kandidaat.

Managers rouleren steeds vaker

Managers blijven steeds korter op hun post. Dat komt door de in het verleden ingevoerde regel dat zij na zeven jaar moeten plaatsmaken, waardoor zij tijdig uitkijken naar een volgende functie. Zat een topambtenaar in 2018 gemiddeld 5,4 jaar op één post, in 2019 was dat 4,5 jaar.

Lees dit verhaal over de Haagse stoelendans: Hoe flitsende ambtenaren de ministeries verzieken

Topambtenaren voelen steeds meer druk vanuit politiek en media, is een van de uitkomsten uit onderzoek dat de Algemene Bestuursdienst (ABD) liet doen door Rijksuniversiteit Groningen en de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur. Een topfunctie vervullen, wordt als ‘kwetsbaar’ ervaren, waardoor zo’n functie onaantrekkelijker wordt.

Ambtenaren worden publiekelijk met naam en toenaam genoemd

Steeds vaker worden ambtenaren publiekelijk met naam en toenaam genoemd. In de toeslagenaffaire deden Kamerleden dat bijvoorbeeld, wat leidde tot een uitbarsting van premier Mark Rutte (VVD). Hij nam het op voor de ambtelijke top en zei dat die zich niet kan verdedigen. De minister is verantwoordelijk.

Kandidaten voor een topfunctie komen vooral uit de Haagse bubbel. Buitenstaanders worden zelden gepolst. Als dat al gebeurt, blijkt de ten opzichte van het bedrijfsleven relatief lage bezoldiging nogal eens een obstakel.

Profielen van ambtenaren

In EW van deze week staan de profielen van de honderd topambtenaren. Zie hieronder de volledige lijst:

Premium Lock

Laden…

Premium Lock Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog geen account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock Er ging iets fout
Premium Lock Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw