Het aantal incidenten in asielzoekerscentra is in vijf jaar tijd verdubbeld. Dat blijkt uit een overzicht van staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (VVD). In 2019 waren er ruim 17.000 incidenten in azc’s in Nederland. Ook liep het aantal misdrijven waar asielzoekers van werden verdacht, op naar 5.000. Vier vragen en antwoorden over de cijfers.
Hoe groot is de stijging in incidenten?
In 2015 werden er ruim 8.000 incidenten gemeld in azc’s. Incidenten zijn overtredingen van huisregels, brandstichting, geweldpleging of hongerstakingen. Toen waren er 47.400 asielzoekers in de centra. Vorig jaar waren er ruim 20.000 minder asielzoekers, maar veel meer incidenten.
Lees ook: Zet ze vast, zet ze uit: Ook Hoogeveen geteisterd door criminele asielzoekersVolgens NRC Handelsblad, dat documenten van het ministerie van Justitie en Veiligheid inzag, komt de toename door ‘de verschuiving van asielzoekers met veel kans op asiel naar hen die minder kans op asiel hebben. Die laatste groep is oververtegenwoordigd in de incidentencijfers.’ Ook letten medewerkers van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers beter op.
Waar komen de overlastgevers vandaan?
De asielzoekers met weinig kans op een verblijfsvergunning komen vooral uit Algerije, Libië en Marokko, schrijft NRC. De asielzoekers uit die landen zouden voor duizenden incidenten zorgen, sommige individuen zijn verantwoordelijk voor meer dan vijftig incidenten.
De meeste asielzoekers in Nederland komen uit Syrië, Iran en Eritrea. Asielzoekers uit veilige landen hebben vaak geen kans op een verblijfsvergunning in Nederland, maar het uitzetten van die personen is lastig. Zo heeft Nederland al jaren een conflict met de Marokkaanse overheid. Dat land weigert door Nederland afgewezen asielzoekers terug te nemen.
Hoe worden overlast gevende asielzoekers aangepakt?
Tot vorig jaar waren in Amsterdam en Hoogeveen twee ‘aso-azc’s’. De opvangcentra waren speciaal ingericht voor asielzoekers die grote problemen veroorzaakten. Het azc in Amsterdam werd in oktober gesloten door burgemeester Femke Halsema (GroenLinks). Volgens Halsema was de afspraak dat het azc maar twee jaar open zou blijven.
Lees ook: Marokko schoffeert Nederland in zaak uitgeprocedeerde asielzoekersAsielzoekers op de strenge opvanglocatie in Hoogeveen hebben een strikt gebiedsgebod en mogen het terrein van het azc niet af. Winkels en andere voorzieningen worden op de locatie geplaatst, zodat winkeliers buiten het terrein geen overlast meer ondervinden van de asielzoekers.
Gaat Broekers-Knol extra maatregelen nemen?
Volgens Ankie Broekers-Knol is overlast van asielzoekers ‘in alle vormen onacceptabel’. De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid was niet verbaasd over de cijfers: ‘Het beeld dat uit de cijfers naar voren komt, herkennen we uit de praktijk. Burgemeesters en provincies trokken vorig jaar al aan de bel over de problemen die zij ervaarden met een relatief klein deel van de asielzoekers.’
Broekers-Knol zegt dat er ‘stevige maatregelen’ worden genomen, wat volgend jaar uit de cijfers moet blijken. Zo is er een lijst opgesteld met de ergste overlastgevers en komt er 1 miljoen euro vrij om lokale initiatieven van gemeenten te ondersteunen.
Ook heeft Broekers-Knol het WODC (Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum) van het ministerie van Justitie en Veiligheid gevraagd onderzoek te doen naar de grote stijging van het aantal incidenten.