Premier Mark Rutte (VVD) en minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) spreken vanavond het Nederlandse volk toe. Dit is wat we daarover weten. En, speelt het ventilatiesysteem in een ruimte dan toch een rol bij verspreiding?
Volgens ingewijden is het belangrijkste doel van de persconferentie iedereen weer bij de les krijgen. De belangrijkste aanleiding hiervoor is het stijgende aantal besmettingen dat al vier weken op rij toeneemt. Dinsdag werd bekend dat het aantal besmettingen in één week is opgelopen met 2.588. Dat zijn er 1.259 meer dan vorige week.
Lees alle verhalen over het coronavirus in ons dossier
Een van de maatregelen die Rutte en De Jonge vanavond aankondigen, is waarschijnlijk het schrappen van de introductieweken voor studenten van hogescholen en universiteiten. De introducties baren de betrokken ministers zorgen, omdat het handhaven van de coronamaatregelen moeilijk zal zijn, meldt RTL Nieuws.
Studenten worden door het kabinet gezien als een risicogroep in de verspreiding. GGD’s maken zich vooral zorgen om jongeren die zich niet aan de regels houden en onder wie de testbereidheid klein is. Ook weigeren mogelijk besmette personen in quarantaine te gaan en verzwijgen ze met wie zij in contact zijn geweest, wat het contactonderzoek verder bemoeilijkt.
Daar komt bij dat uit het gedragsonderzoek van het RIVM blijkt dat steeds minder Nederlanders zich aan de verplichte 1,5 meter afstand houden.
Teststraat op Schiphol
De verwachting is dat ook wordt bekendgemaakt dat er een corona-teststraat komt op Schiphol voor reizigers uit de risicogebieden. Er zou een plan op tafel liggen om terugkeerders uit zogeheten oranje gebieden twee keer snel achter elkaar een coronatest te laten doen, zodat ze minder lang in thuisquarantaine hoeven te blijven. Daarmee hoopt het kabinet de drempel te verlagen om in huis te blijven. Dat zou op vrijwillige basis moeten gebeuren, want juridisch zijn de mogelijkheden om dit te verplichten beperkt.
Leidend in de Nederlandse corona-aanpak blijft op dit moment het nemen van regionale en lokale maatregelen. Het kabinet wil daarin steun geven aan de burgemeesters en voorzitters van de veiligheidsregio’s, bijvoorbeeld met aanvullende maatregelen in de horeca. Te denken valt daarbij aan het opnieuw invoeren van een registratieplicht voor bezoekers, of horecagelegenheden in bepaalde gebieden eerder te laten sluiten.
In Amsterdam en Rotterdam werden eerder deze week op drukke plekken in de stad al mondkapjes verplicht.
Ventilatie speelt mogelijk rol bij verspreiding
Heeft het coronavirus zich in verpleeghuis Maassluis verspreid via kleine druppeltjes met virus die door het ventilatiesysteem zijn rondgepompt? Dat is een vraag die boven komt na een onderzoek dat door onder meer GGD Rotterdam-Rijnmond is gedaan naar een uitbraak eind juni in het verpleeghuis. Uit een verslag van de eerste bevindingen blijkt dat er wel erg veel bewoners in een kort tijdsbestek zijn besmet en dat er bovendien op de filters en op het gaas van de airco virusdeeltjes zijn aangetroffen. Dat doet de vraag rijzen wat de rol van het ventilatiesysteem, dat lucht ongefilterd terug dezelfde ruimte inblies, is geweest bij de verspreiding.
Maar het antwoord op die vraag is op basis van deze eerste bevindingen nog lang niet te geven. Het onderzoek is nog niet volledig afgerond, het ventilatiesysteem wordt slechts aangewezen als een van de mogelijke bronnen. Zo is er als bron ook de vermoedelijk eerste coronapatiënt in het verpleeghuis die wordt omschreven als een ‘mobiele patiënt die weinig afstand hield tot anderen’. De patiënt had al negen dagen symptomen toen hij een positieve testuitslag kreeg, na twee eerdere negatieve uitslagen. Mogelijk heeft die patiënt veel andere, toch al kwetsbare, bewoners besmet. Medewerkers droegen weliswaar preventief chirurgische mondmaskers, maar tijdens de pauzes zetten zij die af. Ook daar kan het virus zich dus anders dan via het ventilatiesysteem hebben verspreid.
Bovendien is de vraag in hoeverre de virusdeeltjes die in het ventilatiesysteem zijn gevonden daadwerkelijk in voldoende mate terug in de lucht zijn verspreid en op dat moment levensvatbaar genoeg waren om anderen te besmetten. Ook zijn de monsters pas afgenomen toen een groot deel van de afdeling al besmet was, dus luidt de vraag of die concentraties die nu worden gevonden oorzaak of juist gevolg zijn van het hoge aantal besmettingen. Dat zijn zaken die nu worden onderzocht.