Record na record wordt gebroken als het gaat om het aantal besmettingen met het coronavirus in Nederland en toch rammelen het testbeleid en het contactonderzoek door de GGD aan alle kanten. En hoeveel invloed heeft de actie #ikdoenietmeermee van BN’ers?
1. De cijfers op een rij
In de afgelopen zeven dagen zijn 13.471 nieuwe gevallen van het coronavirus gemeld bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Vorige week meldde dat instituut 8.265 gevallen, dus het aantal is met meer dan de helft gestegen. De afgelopen 24 uur zijn zo’n 2.250 nieuwe coronagevallen gemeld.
Lees alle artikelen over het coronavirus in ons dossier
Van alle coronatests de afgelopen week was 6,1 procent positief, twee keer zoveel als eerder. Ook het aantal ziekenhuisopnames steeg van 92 naar 152. Op dit moment liggen 103 mensen op de intensive care als gevolg van het coronavirus, evenveel als half maart, toen de coronacrisis begon.
Het RIVM meldde dinsdag ook 33 sterfgevallen. Vorige week waren dat er nog 14.
2. Waarom is de testcapaciteit nog steeds niet op orde?
Het testbeleid is al weken een hoofdpijndossier voor minister van Volksgezondheid Hugo De Jonge (CDA). In een video, zondag, legde presentator Arjen Lubach uit dat Nederland al in maart in zee kon gaan met een commerciële partij uit Duitsland die aanbood te helpen met grootschalig testen, maar dat dit onder anderen werd afgeraden door een lid van het Outbreak Management Team, Ann Vossen. Zij vertegenwoordigt de kleinere testfaciliteiten bij de ziekenhuizen en waarschuwde dat de kwaliteit van de testen niet kon worden gewaarborgd als een groot lab uit het buitenland erbij zou worden gehaald.
Maar maandag kwam Vossen daar in praatprogramma Jinek op terug en vond ze kwaliteit van de Duitse tests helemaal niet inferieur. ‘Als we hadden geweten dat de testvraag in september zo groot zou zijn, waren we vijf weken eerder al begonnen met contractonderhandelingen,’ zei de arts-microbioloog maandag bij Jinek.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De hele Tweede Kamer is al langer zeer kritisch over het gebrek aan testen, helemaal nu Nederland volgens De Jonge al in de tweede golf zit. En dan moet de winter nog beginnen.
Ook het bron- en contactonderzoek loopt niet zoals het moet lopen. Dit weekeinde gaven tien GGD’s aan dat ze dit onderzoek beperken vanwege aanhoudende drukte. Mensen moeten nu zoveel mogelijk zelf hun contacten bellen.
Vrijdag onthulde Nieuwsuur dat het RIVM tot augustus een mondneusmasker niet noodzakelijk vond in de ouderenzorg Dit advies was deels ingegeven door de omstandigheid dat er schaarste was aan de materialen, ontdekte Nieuwsuur.
3. Wat zei Jaap van Dissel tegen de Tweede Kamerleden in zijn briefing?
Voor het eerst sinds augustus is de Tweede Kamer door de voorzitter van het Outbreak Management Team (OMT), RIVM-directeur Jaap van Dissel, bijgepraat over de verspreiding van het coronavirus in Nederland. Van Dissel was duidelijk in de Tweede Kamer: in Nederland is sprake van een tweede golf van het coronavirus.
Lees ook het commentaar van Bram Hahn: Kabinet moet wel ingrijpen, maar helpt dit tegen het virus?
Van Dissel wijst onder meer op het reproductiegetal dat al een aantal weken boven de 1 is. Dat getal geeft aan of in welke mate het virus zich verspreidt, wat het geval is als het hoger is dan 1. Een reproductiegetal van minder dan 1 wijst op indamming van het virus. Volgens Van Dissel heeft het virus zich vanuit het westen over de rest van Nederland verspreid. Hij wees de Kamerleden erop dat het cijfer zo snel mogelijk weer onder de 1 moet komen.
Ook ging Van Dissel in op de onduidelijkheid over het mondkapjesgebruik in de ouderenzorg. Tot medio augustus hoefde personeel geen mondkapje te dragen bij kortstondig contact met ouderen bij wie corona werd vermoed. Onduidelijk was of het RIVM zolang aan die richtlijn vasthield vanwege een tekort aan kapjes. Van Dissel noemde de gang van zaken ‘buitengewoon ongelukkig’ en zei dat het RIVM beter over de verandering had moeten communiceren.
4. Wat is #ikdoenietmeermee?
‘Bekende Nederlanders’ plaatsten maandagavond op sociale media berichten waarin zij het Nederlandse coronabeleid in twijfel trekken. De (pop)sterren als Famke Louise, Bizzey, Tim Douwsma en Thomas Berge eisen ‘duidelijkheid, eerlijkheid en transparantie’ van de overheid op hun vragen.
De vragen waarop zij antwoord willen, zijn onder meer of de PCR-tests die bij coronapatiënten worden afgenomen wel betrouwbaar zijn, hoe zinvol de 1,5 metermaatregel is en ‘waarom kritische artsen de mond wordt gesnoerd’. NRC Handelsblad bericht dat de actie is georganiseerd door Willem Engel, leider van de activisten van Viruswaarheid.
Meer uitleg bij dit verhaal: De coronacijfers stijgen, maar hoe zorgwekkend is dat?
Pikant is dat artieste Famke Louise in het voorjaar nog door het ministerie van Volksgezondheid werd ingehuurd om jongeren te waarschuwen voor de gevaren van het coronavirus. Zij kreeg daarvoor duizenden euro’s betaald. Volgens Famke Louise is er nu sprake van voortschrijdend inzicht. Op Instagram schrijft zij: ‘Hoe langer we leven in coronatijd 2020, hoe meer ik ervan overtuigd ben dat de maatregelen en alle gevolgen erger zijn dan de kwaal.’
Hugo de Jonge vindt de actie ‘gevaarlijk’. Volgens de minister van Volksgezondheid hebben de BN’ers grote invloed op jongeren. Andere muzikanten en cabaretiers reageren kritisch op hun collega’s. Zo gaven Dolf Jansen, Claudia de Breij, Freek Vonk en Roel van Velzen kritiek op de vermeende sterren die het coronabeleid aanvallen.