Met Wopke Hoekstra koerst CDA weer wat naar rechts

Het CDA-bestuur draagt Wopke Hoekstra unaniem voor als lijsttrekker. Feitelijk staat hiermee vast dat Hoekstra de nieuwe partijleider wordt en de donderdag afgetreden Hugo de Jonge zal vervangen. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die deze zomer in een partijreferendum als tweede eindigde, legt zich neer bij het leiderschap van Hoekstra.

Hoekstra werd aanvankelijk gezien als de droomkandidaat voor het CDA, maar hij trok zich in juni voortijdig terug uit de race om het leiderschap. Na het aftreden van De Jonge, donderdagavond, kwam Hoekstra echter opnieuw in beeld.

Lees verder onder de tweet

Populaire Hoekstra heeft veel zakelijker uitstraling dan De Jonge

Lees ook het interview dat EW in juli had met Wopke Hoekstra: ‘In Den Haag wordt de veerkracht van mensen onderschat’ 

Hoekstra geldt als een populair bewindsman, maar dat zijn ministers van Financiën eigenlijk altijd. VVD-leider Mark Rutte zal in hem veel meer een geduchte concurrent zien dan in De Jonge. Hoekstra – afkomstig van consultantsbureau McKinsey – heeft een veel zakelijker uitstraling dan De Jonge.

Hoekstra bezit een natuurlijk leiderschap, terwijl De Jonge als ‘minister Actieplan’ de aandacht op zich probeerde te vestigen.

Centrum-rechtse signatuur

Hoekstra geldt in het CDA als een minister met een centrum-rechtse signatuur, terwijl De Jonge meer de centrum-linkse partijvleugel vertegenwoordigde. In 2019 sprak Hoekstra de door EW georganiseerde HJ Schoolezing uit, waarbij hij telkens terugkwam op het begrip wederkerigheid als ordenend principe van de samenleving. Ongeveer tegelijkertijd gaf De Jonge ook een lezing, op het Christelijk-Sociaal Congres in Doorn, over maatschappelijke onderwerpen, maar hij had het voortdurend over solidariteit als leidend beginsel.

Onder actieve CDA-leden – maar die zijn over het algemeen linkser dan de CDA-kiezers – was vooral De Jonge populair. Vaak werd gezegd dat als de CDA-leden hun hart volgden, ze voor De Jonge zouden kiezen. Maar zouden ze hun hoofd volgen, dat schoven ze Hoekstra naar voren. Die moeilijke afweging is vrijdag feitelijk door het CDA-bestuur afgerond.

CDA zakte weg in de peilingen

Tijdens het kortdurende leiderschap van De Jonge zakte het CDA weg in de peilingen. De vicepremier en minister voor Volksgezondheid was simpelweg te druk met de coronabestrijding om zijn partij te kunnen profileren. De  coronabestrijding verliep de afgelopen weken bovendien moeizaam. De Jonge werd steeds meer gezien als een minister die zijn beloftes niet waar kon maken.

Anders dan De Jonge oogt Hoekstra veel meer als een man van buiten de Haagse kaasstolp. Hij houdt zich doorgaans verre van politieke tactieken en opzetjes in de media. Hij komt alleen in beeld met grote transacties, zoals vorig jaar de staatsdeelname in KLM en dit jaar de steunpakketten voor het bedrijfsleven en de reddingsoperatie van de nationale luchtvaartmaatschappij.

Dit voorjaar stelde hij zich hard op in de discussie over de Europese financiële steun aan Italië en Spanje. Dat werd in Den Haag gezien als een fout. Hoekstra zou zich te hardvochtig hebben uitgelaten. Hij toonde zich enkele dagen later meer inschikkelijk.

Hoekstra is geen routinier in tv-debatten

Door zich deze zomer niet te laten verleiden tot deelname aan de  strijd om het CDA-leiderschap, versterkte Hoekstra het beeld dat hij niet meedoet aan ‘de politiek met de kleine p’. Dat maakt hem aantrekkelijk voor kiezers die de traditionele politiek wantrouwen.

Hoe Hoekstra zich staande houdt in tv-debatten met routiniers als Mark Rutte (VVD), Geert Wilders (PVV), Jesse Klaver (GroenLinks) en Lodewijk Asscher (PvdA) zal nog moeten blijken. De nieuwe CDA-voorman kent als minister van Financiën alle dossiers, maar hij is geen ‘campagnedier’. Dat laatste is in de ogen van de zwevende kiezers echter geen bezwaar. Door de ruzies in FVD, 50Plus en de problemen in D66 raken nogal wat kiezers op drift.

Kamerlid Pieter Omtzigt sprak vrijdagavond bij Hoekstra thuis in Bussum over de te volgen campagnestrategie. Omtzigt plooide zich eerder in de rol van ‘running mate’ van De Jonge. Nu ondersteunt hij Hoekstra, al leek zijn gezichtsuitdrukking erop te duiden dat hij graag als eerste CDA-man de verkiezingen was ingegaan.