De huidige coronamaatregelen in Nederland gelden tot en met dinsdag 19 januari. Rond 12 januari zal het kabinet bekijken of maatregelen kunnen worden versoepeld, maar de kans op versoepeling lijkt klein. Buurlanden verlengen of verzwaren een voor een de lockdownmaatregelen. Volgt Nederland?
Verenigd Koninkrijk: hoogste alarmfase
In het Verenigd Koninkrijk (Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland) geldt opnieuw een lockdown van de strengste categorie: Tier 4.
Dat maakte de Britse premier Boris Johnson op maandagavond 4 januari bekend. In een tv-toespraak waarschuwde Johnson voor de nieuwe variant van het coronavirus, die 50 tot 70 procent besmettelijker zou zijn en zich daardoor veel sneller verspreidt. De druk op de Britse ziekenhuizen is groter dan aan het begin van de coronacrisis. Om de nieuwe variant onder controle te krijgen, moeten burgers thuisblijven en mogen zij alleen voor essentiële zaken de deur uit. Naar buiten voor lichamelijke beweging is toegestaan. Ook gaan alle scholen dicht – behalve voor kwetsbare kinderen en kinderen van ouders met een essentieel beroep. De maatregelen in Engeland duren op zijn minst tot half februari.
Duitsland: lockdown verlengen
Het Duitse dagblad Bild weet het zeker: de lockdown in Duitsland wordt met minstens drie weken verlengd tot 31 januari. Dat betekent dat de horeca, theaters, bioscopen en niet-essentiële winkels dicht blijven. De lockdown zou in Duitsland op 10 januari aflopen, maar de besmettingscijfers blijven hoog. Op dinsdag 5 januari meldde het Robert Koch-Institut, het Duitse RIVM, meer dan tienduizend nieuwe coronabesmettingen.
Voor een verlenging van de lockdown was een besluit nodig tussen de federale regering, onder leiding van bondskanselier Angela Merkel (CDU), en de zestien deelstaten. De deelstaten bepalen in Duitsland zelf hun gezondheidsbeleid, maar proberen wel met elkaar tot overeenstemming te komen.
Doordat het aantal besmettingen per deelstaat verschilt, loopt het beleid soms uiteen. Vooral over de heropening van scholen wordt verschillend gedacht. Deelstaten met een relatief laag aantal besmettingen willen die snel heropenen, in andere deelstaten blijft thuisonderwijs langer in stand. Als de scholen weer opengaan krijgen de basisscholen waarschijnlijk voorrang.
Frankrijk: avondklok vervroegd
Het aantal coronabesmettingen schommelt in Frankrijk nog steeds rond de tien- tot vijftienduizend per dag. Op 3 januari zijn de maatregelen verzwaard. In twintig departementen is de avondklok vervroegd van acht uur naar zes uur ’s avonds. De avondklok geldt in het hele land tot zes uur ’s morgens. Wie in die periode naar buiten wil, moet een formulier bij zich hebben waarop een geldige reden (werk, dringende familiereden of ziekenhuisbezoek) is ingevuld. De hond uitlaten mag, maar tot maximaal 1 km van huis. Wie de regels overtreedt, hangt een boete van 135 euro boven het hoofd.
Departementen waar de avondklok is vervroegd naar 18.00 uur
Overdag mogen de Fransen zich wel vrij verplaatsen (ook tussen departementen en regio’s). Eerder was daarvoor ook een uitgaansformulier verplicht.
Mondkapjes zijn in Frankrijk nog steeds vrijwel overal verplicht. Zelfs leerlingen vanaf zes jaar moeten ze dragen op school. Niet-essentiële winkels zijn open, net als de kerken, al mogen daar geen collectieve diensten worden georganiseerd. Thuiswerken is de norm. Horeca, theaters en uitgaansgelegenheden zijn gesloten.
Op 15 januari houdt de Franse regering een persconferentie, waarin de cijfers van na de feestdagen worden besproken en de gevolgen daarvan voor wel of niet heropenen van culturele uitgaansgelegenheden, de horeca en de Franse wintersportgebieden.
Frankrijk is eind december begonnen met vaccineren, maar dat verloopt een stuk langzamer dan in Duitsland en Engeland. De Franse president Emmanuel Macron heeft gevraagd of het tempo rap omhoog kan.
En wat doet Nederland?
De huidige coronamaatregelen gelden tot en met zondag 17 januari. Rond 12 januari zal het kabinet bekijken of er maatregelen kunnen worden versoepeld en zo ja welke. Jaap van Dissel, directeur van het RIVM, zei donderdag in het AD dat hij geen versoepelingen verwacht voor februari.
Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) wacht vandaag een zwaar debat in de Tweede Kamer over het coronabeleid. Naar verwachting zal PVV-leider Geert Wilders een motie van wantrouwen tegen hem indienen.
Politiek redacteur van EW Eric Vrijsen verwacht niet dat de motie wordt aangenomen. ‘Linkse partijen in de oppositie durven het niet aan omdat het Nederland verder in de coronacrisis stort.’ Ook coalitiegenoten ChristenUnie en D66 zijn het gestuntel van De Jonge beu, maar zullen hem volgens Vrijsen wel blijven steunen. ‘En er zullen ook wel pijlen op Rutte worden gericht omdat het nog maar negen weken is tot de verkiezingen.’
Lees meer: Haalt iedereen straks wel die prik?
In een brief aan de Tweede Kamer ging De Jonge maandag door het stof. Als de GGD’s in een eerder stadium waren gewaarschuwd zich klaar te maken voor de vaccinatiecampagne, dan had Nederland een paar dagen eerder kunnen beginnen met inenten, schreef De Jonge. ‘We hebben altijd gezegd dat je wendbaar moet zijn in de uitvoering, maar we zijn onvoldoende wendbaar gebleken.’
De minister zegt dat lang niet was voorzien dat het vaccin van BioNTech/Pfizer als eerste zou worden goedgekeurd. Toen duidelijk werd dat dit vaccin sneller op de markt zou komen dan het vaccin van AstraZeneca, waarop in Nederland werd gerekend, bleek dat de infrastructuur om het Pfizer-vaccin zorgvuldig te kunnen toedienen niet gereed was.
Dat heeft voor een groot deel te maken met de grote verpakkingen, van bijna duizend doses, en de lage temperatuur (70 graden onder nul) waarop het vaccin moet worden bewaard. Dat vraagt om een andere strategie dan voorzien.
Woensdag begint de vaccinatie tegen het coronavirus, twee dagen eerder dan gepland. Het eerst aan de beurt zijn verpleeghuismedewerkers en ziekenhuispersoneel dat direct te maken heeft met COVID-19-zorg: medewerkers op de ambulance, de spoedeisende hulp, de intensive care en verpleegafdelingen.
Volg het debat hier live
