De BoerBurgerBeweging heeft een zetel gehaald bij de verkiezingen. Lijsttrekker Caroline van der Plas was nog niet koud gearriveerd bij de Tweede Kamer donderdag 18 maart of haalde ’s avonds al hard uit naar Sylvana Simons (BIJ1). Wie is Van der Plas en wat wil ze met haar partij?
1.De lijsttrekker is zelf geen boer
‘Den Haag here we are!’ Met een trekker kwam Van der Plas donderdag aan op het Binnenhof in Den Haag. Met het motto ‘Gezond verstand voor een gezond platteland’ wil de partij de problemen op het platteland op de agenda zetten in Den Haag.
Van der Plas is overigens zelf geen boer. Ze is een dochter van sportjournalist Wil van der Plas en voormalig CDA-wethouder in Deventer Nuala van der Plas-Fitzpatrick. Als journalist was ze onder meer werkzaam voor uitgever Reed Business waar ze schreef voor een blad over de vleesindustrie. Ook werkte ze als communicatiemedewerker voor onder meer LTO Noord en de Nederlandse Bond van Varkenshouders.
Lees ook de ingezonden opinie van Sarah Verroen: Boer zoekt front
Van der Plas schoof donderdag bij Jinek aan. Daar ging ze in discussie met BIJ1-leider Sylvana Simons. ‘Je zit heel erg op dat superlinkse, maar je bent wel volksvertegenwoordiger sinds vandaag. En er wonen 17 miljoen mensen in Nederland en ik vraag me af: zit jij niet op die ene kleine doelgroep? Wij zeggen: platteland, 8 à 9 miljoen mensen, maar mensen in de stad, die profiteren ook van schone lucht, natuur en ruimte. Wij zoeken de verbinding tussen boer en burger dus ook in de stad. Maar wat ik jou hoor zeggen is: “ik zit hier, voor die doelgroep”. Je mag alle standpunten hebben die je wilt, maar ik vind wel dat je erover moet nadenken dat er meer mensen in Nederland wonen. Er zijn 17 miljoen mensen en die moet je allemaal vertegenwoordigen. Realiseer je dat.’ Niet veel later merkte ze op dat de body language van Simons wel wat vijandig overkwam.
Dat optreden kwam Van der Plas op kritiek te staan. ‘Die opmerking over body language is krabben op zijn best en racistisch op zijn slechtst,’ twitterde Parool-journalist Ruben Koops. Twitteraars deelden oude tweets van Van der Plas waarin ze zich racistisch en homofoob zou hebben uitgelaten.
Vrijdag kwam Van der Plas met een verklaring. ‘Het grote kapotmaken is begonnen. Omdat ik het gisteravond bij Jinek heb gewaagd een kritische vraag te stellen, wordt nu door een heel leger tweets van acht jaar geleden uit de krochten van Twitter opgelepeld.’ Ze ontkent niet dat ze de tweet heeft verstuurd, maar werpt de verdachtmakingen van homofobie verre van zich. ‘Ik noch BBB zijn homofoob of racistisch. Sterker nog, in ons verkiezingsprogramma dragen wij uit dat racisme en discriminatie verboden en strafbaar zijn.’ Een discussie gaat ze niet uit de weg schrijft ze. ‘Maar ik voer de discussie alleen met open vizier, en niet via een haatcampagne op sociale media.’
Er wordt momenteel nogal wat gezegd over Caroline. Hierbij eenmalig mijn statement. Dan ga ik, als u het niet erg vindt, weer aan de bak. Heb geen tijd om mij bezig te houden met persoonlijke hetzes, terwijl burger mij betaalt om het land te dienen. Goed weekend allemaal!👇 pic.twitter.com/5ScgGoLjVE
— Caroline van der Plas (@lientje1967) March 19, 2021
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
2.Partij wil woningen bouwen in Oostvaardersplassen
De partij gooide in de laatste weken in de aanloop naar de verkiezingen vooral hoge ogen met een plan om een nieuwe stad te bouwen in natuurgebied de Oostvaardersplassen.
‘De grondhonger is niet te stillen in Nederland,’ staat in een uitleg op de site. In de aanloop naar de verkiezingen doen tal van politieke partijen een beroep op de ruimte. Schaamteloos wordt groen (vruchtbare, voedselproducerende grond) ingeruild voor grijs (woningen, wegen, data- en distributiecentra, mega-wind- en zonneparken).’ Nederland staat volgens BBB op het punt onherstelbare schade aan te richten op het platteland.
BBB wil daarom 300.000 woningen in de Oostvaardersplassen. ‘Uitgemergelde toendra,’ noemt de partij het. ‘Er ligt al een snelweg, er ligt al een spoorlijn en de grond is al van de overheid.’ Het watergebied kan volgens de partij worden behouden voor de watervogels. Door voor deze geconcentreerde locatie te kiezen, denkt de partij de ‘grondhonger’ in andere delen van Nederland te kunnen remmen ‘en wordt ons karakteristieke platteland niet het afvoerputje van Den Haag’.
De kans dat het plan slaagt, is overigens klein. De Oostvaardersplassen zijn een Natura 2000-gebied. Dat betekent dat het hoort bij een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden.
3.BBB wil zich nadrukkelijk niet alleen voor boeren profileren
De BoerBurgerBeweging heeft weliswaar een achterban met veel mensen uit de agrarische sector, maar de partij wil zich niet profileren als een boerenpartij en de brug slaan met de burger. Zo staan op de site een verkiezingsprogramma voor boeren, een voor burgers en een voor jongeren.
De 23-jarige student bestuurskunde en boerenzoon Jesse Baak uit Eibergen maakte als influencer video’s over BBB op TikTok die honderdduizenden keren werden bekeken. ‘BBB is veel meer dan een boerenpartij,’ zegt Baak tegen Tubantia. Hij bereikte afgelopen weken via sociale media een groot aantal andere jongeren. Lang niet iedereen heeft een agrarische achtergrond, zegt Baak. ‘Jongeren in de Achterhoek willen hier vaak blijven wonen, maar de leefbaarheid in vooral kleine dorpjes gaat achteruit. Er moet structureel meer aandacht komen voor het platteland.’
Met het plan voor bouw in de Oostvaardersplassen en aandacht op social media zette BBB de afgelopen weken een succesvolle eindsprint in. In Overijssel, Friesland en Drenthe haalde de partij uiteindelijk meer dan 2 procent van de stemmen, met gemeentelijke uitschieters zoals in Berkelland tot wel 8 procent.
4.Heeft de partij veel stemmen weggehaald bij het CDA?
Daar lijkt het wel op. Wie de kaart erbij pakt en kijkt op welke plekken het CDA flink verloren heeft (in rood) ziet dat in veel van die gemeenten BBB juist heeft gewonnen (donkerblauw). Vooral in Friesland, Oost-Nederland en het oosten van Brabant is dit het geval.
Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat het CDA zich heeft ingezet als stedelijke politieke partij en zich hard heeft gemaakt voor het huizentekort onder starters. Dat is een boodschap waarin boeren zich niet herkennen; die willen niet dat de landbouwgrond wordt vol gebouwd met woningen.
Ook het goedkeuren van de stikstofwet door het CDA in december 2020 schoot bij veel boeren in het verkeerde keelgat. De stikstofproblematiek was de aanleiding voor de boerenprotesten in 2019 en 2020.
