Bastiaan Rijpkema, die in 2014 een boek publiceerde bij uitgeverij EW, is per 1 juli 2021 benoemd tot bijzonder hoogleraar op de nieuwe leerstoel Verdraagzaamheid aan de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden. De leerstoel is ingesteld door de Stichting Leerstoel Uytenbogaert.
Als bijzonder hoogleraar Verdraagzaamheid zal Rijpkema zich de komende vijf jaar onder meer richten op een vernieuwend juridisch en historisch onderzoek naar het Europese gesprek over tolerantie. De nadruk ligt daarbij op discussies over de godsdienstvrijheid, de verenigingsvrijheid en de vrijheid van meningsuiting. Daarnaast wil Rijpkema (1987) zijn huidige onderzoek naar democratische tolerantie verbreden en verdiepen. Voor drie dagen in de week blijft hij als universitair hoofddocent verbonden aan de Leidse Faculteit der Rechtsgeleerdheid.
Jan Maarten Bol was de grote promotor van de Uytenbogaert-leerstoel
De leerstoel Uytenbogaert is een initiatief van voormalig advocaat, lid van de Raad van State en kunstverzamelaar Jan Maarten Bol, die de benoeming van Rijpkema niet meer heeft mogen meemaken. Hij overleed november vorig jaar na een kort ziekbed op 78-jarige leeftijd. De Stichting Leerstoel Uytenbogaert is vernoemd naar de remonstrantse voorman en pleitbezorger van tolerantie Johannes Uytenbogaert (1557-1644), die in 1633 prachtig is geschilderd door Rembrandt van Rijn. De stichting wil met de leerstoel de kennis over en de bewustwording van verdraagzaamheid bevorderen.
Lees dit stuk van Bastiaan Rijpkema terug: Hoe gaat een democratie om met anti-democraten?
Voorzitter Geert Corstens, oud-president van de Hoge Raad, toont zich bijzonder verheugd met de benoeming: ‘Wij hebben het volste vertrouwen dat de talenten, de energie en het engagement van Bastiaan Rijpkema borg staan voor een succesvolle invulling van deze leerstoel. Wij wensen professor Rijpkema alle succes!’
Bij Uitgeverij EW publiceerde Rijpkema over George van den Bergh
In november 2014 publiceerde Rijpkema bij Uitgeverij EW een boek over de oratie van George van den Bergh uit 1936, getiteld, Wat te doen met antidemocratische partijen? Rijpkema verzorgde de heruitgave en voorzag die van een uitvoerige inleiding en toelichting. Het voorwoord is van René Cuperus en het nawoord van de Leidse hoogleraar Paul Cliteur. In de oratie zet Van den Bergh, telg uit de familie die aan de basis stond van Unilever, uiteen hoe een democratie haar eigen afschaffing kan voorkomen. Van den Bergh (1890-1966) was hoogleraar staatsrecht, advocaat en rechter.
Rijpkema is volgens het stichtingsbestuur een prominente stem in het wetenschappelijk en maatschappelijk debat over democratie en verdraagzaamheid en combineert filosofische, juridische, politicologische en historische perspectieven in zijn onderzoek. Naast zijn onderzoek en onderwijs levert hij regelmatig bijdragen aan het publieke debat.
Rijpkema’s proefschrift Weerbare democratie won Prinsjesboekprijs
Zijn onderzoek naar democratische tolerantie werd bekroond met de Prinsjesboekenprijs (2016) voor het beste politieke boek en de New Scientist Wetenschapstalent-prijs (2017) voor het grootste wetenschappelijke talent van Nederland en Vlaanderen. Recent publiceerde hij Lokale weerbare democratie (2020) en deze zomer begint hij samen met een interdisciplinair consortium een juridisch-empirisch NWO-onderzoek naar conflictoplossing door internetplatforms.
Bestel hier het proefschrift van Bastiaan Rijpkema: Weerbare democratie. De grenzen van democratische tolerantie
Rijpkema is sterk overtuigd van het belang van interdisciplinair onderwijs en ziet ernaar uit die lijn voort te zetten bij de Faculteit der Geesteswetenschappen. Vanuit zijn nauwe betrokkenheid bij het onderwijs aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid en zijn bestuurlijke functies hoopt hij ook de samenwerking tussen de faculteiten Geesteswetenschappen en Rechtsgeleerdheid verder te versterken.
Het Leiden Institute for Area Studies is blij met komst Rijpkema
De nieuwe leerstoel is gevestigd bij het Leiden Institute for Area Studies (LIAS). Wetenschappelijk directeur prof.dr. Ab de Jong kijkt uit naar de samenwerking met de nieuwe bijzonder hoogleraar: ‘Het LIAS is bijzonder ingenomen met de komst van Bastiaan Rijpkema. We staan klaar om hem uit te dagen vanuit de verschillende disciplines en regio’s die bij ons centraal staan – Midden-Oosten, Azië, Internationale Betrekkingen, Religiewetenschappen – en evenzeer om van hem te leren. De nieuwe leerstoel Verdraagzaamheid is voor ons een enorme verrijking.’