De coalitie snakt naar budgetdiscipline, maar ‘eenmalig geld’ lonkt. In de buurt van de kabinetsonderhandelaars gaat het over een stikstoffonds, klimaatfonds en woningnoodfonds. Miljarden euro’s worden straks ‘eenmalig’ uitgegeven, want alles heet investering en toekomstige besparing.
D66-minister Kajsa Ollongren (Wonen) trekt 150 miljoen euro uit voor subsidie op tochtstrips. VVD-staatssecretaris Dilan Yesilgöz (Energie) compenseert met 3 miljard euro de hogere energierekening. Forse bedragen, maar Den Haag valt van de ene stress in de andere crisis. Niemand kijkt er nog van op.
Lees ook: Een niet zo fraai record in verschiet
De financiële ankers zijn weg. Kabinet en Kamer verkeren in de roes van ‘gratis bier’. Toeslagbenadeelden, aardbevingsgedupeerden, slachtoffers van de ‘asielopvangcrisis’. Als gemaltraiteerde indianenstammen worden ze welkom geheten aan ‘de formatietafel’. Daar is alleen de belastingbetaler de grote afwezige.
Kort coalitieakkoord moet om het ‘wat’ en ‘waarom’ draaien
Krijgen de informateurs Johan Remkes (VVD) en Wouter Koolmees (D66) de geest nog in de fles, terwijl ze met onderhandelaars van vier partijen een nieuw regeerakkoord in elkaar schroeven?
Opzet van het vrolijk tutoyerende informateursduo is een kort coalitieakkoord met twee doelstellingen: het wat en waarom. Plus: een regeringsploeg rekruteren. Na beëdiging en bordesscène zullen de nieuwe ministers een program opstellen over het realiseren van de doelstellingen: het hoe.
Kijk hier de persconferentie van de informateurs terug:
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
In dat laatste zit het venijn. Het Remkes/Koolmees-experiment kan direct verkeerd lopen als de nieuwe ministers het Catshuis verlaten met conflicten over de praktische uitwerking van hun fraaie plannen. In 1981 gebeurde dat ook: toen was er al een kabinetscrisis over de Regeringsverklaring waarmee Van Agt II nog in de Kamer moest verschijnen.
Keiharde financiële spelregels zouden ministers in toom kunnen houden
Probaat middel tegen kinderziektes van een nieuwe ministersploeg zijn keiharde financiële spelregels om vakministers in toom te houden. Hierover moeten de onderhandelaars van VVD, D66, CDA en ChristenUnie het eens worden.
Maar op hun laatste persconferentie lieten Remkes en Koolmees dit onbesproken, en dat was een veeg teken. De volgorde in een formatie is 4P: partijen, programma, personen, portefeuilles. Na een half jaar is de eerste P geregeld. Het zou sneu zijn als de laatste 3 P’s alsnog met elkaar verknoopt raken.
Voor de periode 2022 tot 2026 moeten VVD, D66, CDA en CU jaarlijkse ‘uitgavenplafonds’ en ‘inkomstenkaders’ timmeren. Al babbelen ze nog zo mooi over ‘bestuurscultuur’, harde pegels blijven het fundament van degelijk regeren.
Zalmnorm is losgelaten
Den Haag snakt naar zo’n richtsnoer. Sinds 1994 gold de norm van VVD-minister van Financiën Gerrit Zalm. Als baas van het Centraal Planbureau zag hij eerdere ministers achter tegenvallende cijfers aan rennen en telkens hun begrotingen uitwringen. Nooit meer! Zalm bracht stabiliteit in de staatsfinanciën.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout