Excuses aanbieden voor historisch onrecht, zoals premier Rutte vorige week deed, is wereldwijd een trend. Twee Tilburgse onderzoekers analyseren ze.
Lees dit omslagverhaal terug: En weer laait de strijd om Indië op
Excuses zijn zo normaal geworden in het sociale verkeer tussen politiek en burger dat je er nauwelijks nog van opkijkt. Het kabinet-Rutte III zei alleen al in zijn laatste, demissionaire half jaar, zeker vier keer sorry. In juli 2021 voor de voorbarige versoepeling van de coronamaatregelen in juni, en in september gingen de eerste driehonderd ‘persoonlijke excuses’ van premier Mark Rutte per brief de deur uit naar gedupeerden van de Toeslagenaffaire.
In november waren er excuses van emancipatieminister Ingrid van Engelshoven voor de ‘mensonterende’ oude Transgenderwet én excuses van justitieminister Ferdinand Grapperhaus aan Wilco Viets en Herman du Bois, die in de jaren negentig zeven jaar onterecht vastzaten voor de Puttense moordzaak.
Ook het maagdelijke vierde kabinet-Rutte heeft zijn eerste excuses al gemaakt. Voor de onverwachte extra gaswinning in Groningen en – vorige week – voor het ‘wijdverbreide extreme geweld van Nederlandse zijde’ in toenmalig Nederlands-Indië in de jaren 1945-1949. Meer excuses hangen in de lucht voor Rutte IV. Voor het nationale slavernijverleden bijvoorbeeld, of voor het ‘box 3-drama’.
‘Indië’-excuses van premier Mark Rutte, 17 feburari 2022:
Voor het stelselmatige en wijdverbreide extreme geweld van Nederlandse zijde in die jaren en het consequent wegkijken door vorige kabinetten, maak ik vandaag namens de Nederlandse regering diepe excuses aan de bevolking van Indonesië. Vandaag moeten we bovendien constateren dat excuses van het kabinet op hun plaats zijn aan iedereen in ons land die met de gevolgen van de koloniale oorlog in Indonesië heeft moeten leven, vaak tot de dag van vandaag. En dat omvat alle groepen, inclusief de veteranen die zich destijds als goed militair hebben gedragen.
Deskundige Marieke Zoodsma reageert:
‘Het is interessant dat Rutte hier zo specifiek de ontvangende partijen van de excuses benoemt: zowel Indonesiërs als “iedereen in ons land die met de gevolgen van de koloniale oorlog heeft moeten leven”. Hierbij noemt hij specifiek de veteranen en hun “goede gedrag destijds”. Dit bewijst hoe precair de situatie is. De inhoud van excuses wordt sowieso op een weegschaal gelegd, maar ik kan me voorstellen dat de tekstschrijvers dit keer extra voorzichtig zijn geweest om alle gemoederen in toom te houden.’
Buiten het Binnenhof klinkt het sorry ook luid. Amsterdam bood in juli excuses aan voor de rol van het toenmalige stadsbestuur in de slavenhandel, Rotterdam in december. De Raad van State zei in november sorry voor haar juridische hardvochtigheid in de Toeslagenaffaire. En onlangs was er nóg een mea culpa voor de Groningers. Hun commissaris van de Koning René Paas bood excuses aan voor de ‘beschamende’ uitvoeringschaos bij de subsidie voor woningverbetering.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout