De invloed van de Eerste Kamer op het politieke beleid is geregeld onderhevig aan kritiek, maar kan ook als democratisch worden gezien. Dat constateert voorzitter Jan Anthonie Bruijn van de Eerste Kamer in een essay in EW Magazine van deze week.
Tegen de veelgehoorde klacht dat de Eerste Kamer politieker zou zijn geworden en het werk van de Tweede Kamer, waar het politieke primaat ligt, overdoet, is volgens hem veel in te brengen.
Lees hier het essay van senaatsvoorzitter Jan Anthonie BruijnEerste Kamer: mensenwerk door en vooral vóór mensen
Hij wijst erop dat de Eerste Kamer nu eenmaal bestaat uit politici, namelijk gekozen volksvertegenwoordigers. Ook krijgen, juist als het kabinet geen meerderheid heeft, niet-coalitiepartijen meer invloed.
‘Dit kan juist ook als democratisch worden gezien. Het ontbreken van amendements- en initiatiefrecht weerhoudt de Eerste Kamer er sowieso van het werk van de Tweede Kamer te kopiëren. Het gaat er uiteindelijk om voldoende evenwicht tussen beide benaderingen te houden en, waar nodig, te brengen,’ aldus de voorzitter van de Eerste Kamer.
Eerste Kamer maakt niet altijd voldoende werk van uitvoerbaarheid
Hij weidt in zijn essay uit over de rol van de senaat als medewetgever en controleur van de regering en gaat in op de vraag of de Eerste Kamer die rol wel voldoende waarmaakt, vooral op het punt van uitvoerbaarheid. Dat laatste blijkt niet altijd het geval, concludeerde eerder een werkgroep van de Eerste Kamer onder leiding van senator Jeroen Recourt (PvdA) in opdracht van een aantal vakcommissies in de Eerste Kamer. Over dat rapport debatteert de senaat na de zomer.
Politieke belangen botsen soms met kwaliteitstoets door Eerste Kamer
De voorzitter wijst er ook op dat de beschreven rol van de Eerste Kamer in de praktijk soms anders uitpakt, omdat de Eerste Kamer bestaat uit gekozen volksvertegenwoordigers die wetsvoorstellen met een politieke bril bekijken. ‘Wat vanuit de ene ideologie rechtmatig wordt geacht, hoeft dat vanuit een andere ideologie niet altijd te zijn. Ook kunnen partijbelangen, coalitie- dan wel oppositiebelangen, in de praktijk wringen met de meer technische kwaliteitstoets die de Eerste Kamer uitvoert.’