Afgelopen week verschenen bijna tegelijk twee opinie-onderzoeken over het maatschappelijke ‘draagvlak’ voor het asielbeleid van het kabinet. Ze leken elkaar volkomen tegen te spreken. Maar is dat ook zo?
Draagvlak, wat is dat eigenlijk? De afgelopen week waren er traditiegetrouw weer de nodige maatschappelijke weerberichten rond Prinsjesdag. Hoe is de stemming in het land? Daarbij ging het onder meer over het maatschappelijke draagvlak voor het omstreden asielbeleid van het kabinet-Rutte. Er verschenen niet minder dan twee serieuze opiniepeilingen tegelijk. De ene ging helemaal over asiel, de andere gedeeltelijk. En ze leken elkaar volledig tegen te spreken.
Abonnee worden?Dagelijks op de hoogte blijven van de laatste actualiteiten, achtergronden en commentaren van onze redactie? Bekijk ons aanbod en krijg onbeperkt toegang tot alle digitale artikelen en edities van EW.
Bekijk de mogelijkheden voor een (digitaal) abonnement hier
In het ene weerbericht scheen qua draagvlak een vroom nazomerzonnetje. ‘Meeste Nederlanders zien fatsoenlijke opvang asielzoekers als morele plicht,’ meldde I&O Research na een opiniepeiling in opdracht van de NOS. Zes van de tien Nederlanders is deze mening toegedaan. De kop maakte het zonnetje nog wat zonniger: ‘I&O Research: meeste Nederlanders steunen asielbeleid’.
Migratiedeskundige Leo Lucassen, die een zwak heeft voor feiten die zijn gelijk bevestigen, was er als de kippen bij om het bericht op Twitter te gooien. ‘Ja maar het draagvlak…’, schreef hij er smalend bij. Hij vond altijd al dat politici veel te bang zijn voor ‘de boze burger’.
‘Ja maar het draagvlak…’
En dat ondanks de jarenlange negatieve (en soms regelrecht dehumaniserende) beeldvorming door een aanzienlijk deel van de politiek. Zie ook mijn laatste stuk voor de Volkskrant: https://t.co/9qGeKJbiaO pic.twitter.com/oL1QDv1Tpl
— Leo Lucassen (@Leolucassen) September 18, 2022
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De tweet was nog niet geplaatst of er verscheen nóg een opinieonderzoek, van Ipsos dit keer. Dat meldde op basis van net zo’n representatieve steekproef dat bijna 7 op de tien Nederlanders – 68 procent – van mening is dat ‘er een beperking moet komen op de instroom van asielzoekers’. Hoezo ‘draagvlak’ voor het kabinetsbeleid? Geen smalende tweet van de directeur van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis deze keer.
Is de burger nou ‘boos’ over het asielbeleid of niet?
Hoe zit het nou? Steunen Nederlanders het asielbeleid of niet? Hoe groot is het ‘draagvlak’? En draagvlak waarvóór precies?
De NOS berichtte netjes ook over het IPSOS-onderzoek, ook al leek dat de bevindingen van het ‘eigen’ onderzoek onderuit te halen. Ook legde de omroep in een apart bericht keurig uit hoe twee peilingen van twee verschillende onderzoeksbureaus tot twee schijnbaar totaal verschillende conclusies kunnen komen.
Conclusie: die tegenstelling is schijn. De vraagstelling van beide onderzoeken is anders en dus krijg je andere uitkomsten. ‘Al met al spreken de antwoorden van beide enquêtes elkaar niet tegen, maar belichten ze verschillende aspecten van dezelfde kwestie en vullen ze elkaar op punten aan. Daaruit blijkt weer hoe bepalend in opinieonderzoek de exacte vraagstelling is voor de uitkomsten.’
Boze burger? Gutmensch? De werkelijkheid is genuanceerder
Wie de resultaten van beide onderzoeken bestudeert – niet alleen de nieuwsberichten daarover – en als het ware bij elkaar optelt, krijgt inderdaad een betrekkelijk genuanceerd beeld van het ‘draagvlak’. In het maatschappelijke debat giert het van zwart-witte karikaturen. Aan de ene kant die xenofobe ‘boze burger’ van Lucassen en anderen, aan de andere kant de asielzoekersknuffelende Gutmensch.
Natuurlijk bestaan die in het echt ook wel, maar heel representatief zijn ze niet. Gutmensch? Slechts 6 procent van de geënquêteerden bij I&O vindt de uitgangspunten van het kabinetsbeleid te streng. Boze burger? Eén op de vijf vindt inderdaad dat de uitgangspunten van het beleid strenger moeten worden: meer opvang in de regio, ‘veiligelanders’ sneller uitzetten. Tachtig procent dus niet. Een krappe meerderheid van de ondervraagden vindt een azc in de buurt acceptabel, maar wel onder duidelijke voorwaarden.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout