In de papperige bodem blijft premier Mark Rutte overeind. Zijn kabinet worstelt met stikstof. Maar wie het kabinet laat struikelen, kiepert alles in een ravijn. Recept voor kwakkelen. De ‘langste zelfmoordbrief uit de parlementaire historie’, tegenvallende zij-instromers, handige vlerken, de vaste ‘Hugo’-rol en twee disfunctionerende vicepremiers. Welkom bij de stijgers en dalers van 2022.
Het jaarlijkse onderzoek naar de ‘stijgers en dalers’ in Den Haag stemt dit keer somber. Opnieuw ondervroeg EW tientallen politieke ingewijden tijdens langdurige achtergrondgesprekken naar hun taxatie van bewindslieden en fractieleiders. Zelden waren de indrukken zo negatief. Een oude rot zegt: ‘Je kunt ze toch moeilijk allemaal een pijltje naar beneden geven?’
Rutte IV is ‘dezelfde ploeg als Rutte III, maar dan met twee disfunctionerende vicepremiers’, wordt er gesomberd. De coronacrisis was aanleiding om het financiële korset af te werpen. De ministers begonnen een ongekende miljardendans. In de strompelformatie naar Rutte IV gingen VVD, D66, CDA en ChristenUnie hierop door. Ze smeten met miljarden. Nu slaat de economie om en raakt het geld op. Als het tegenzit, beukt straks een coronagolf op de kust. Wat dan? Pompen of verzuipen.
Abonnee worden?Dagelijks op de hoogte blijven van de laatste actualiteiten, achtergronden en commentaren van onze redactie? Bekijk ons aanbod en krijg onbeperkt toegang tot alle digitale artikelen en edities van EW.
Het kabinet zit er nog slechts acht maanden. Hachelijk moment om te recenseren. Maar de ministers hebben weinig tijd. In maart 2025 zijn er Kamerverkiezingen. Op sommige dossiers is er voortgang. Vaak gaat het traag en stroperig. Kabinetscrisis? Voorlopig niet. De coalitiefracties snappen dat je dan ook een politieke systeemcrisis ontketent. Toch zit een bedrijfsongeval in een klein hoekje.
De Tweede Kamer telt 20 fracties en de Eerste Kamer telt er 16. De geraadpleegde insiders zeggen dat ‘de politiek niet meer in staat is tot compromissen sluiten, want 36 fracties willen 100 procent eigen gelijk halen en de politiek voegt zich niet meer naar het compromis’. Tegelijk constateren ze: ‘Wij zijn veel te goed in compromissen sluiten, waardoor we niet zien dat het sociale draagvlak ontbreekt.’
De top van het kabinet is niet in vorm. Onder de vakministers zijn nieuwkomers met een duizelingwekkend hoog profiel, maar: ‘Deze zij-instromers vallen tegen. Vooral D66 kondigde met bombarie nieuwelingen aan, maar het blijken gewone mensen.’ De vakministers die met lage verwachtingen begonnen en die parlementaire ervaring hadden, draaiden daarentegen een goed eerste jaar.
Politiek is een ambacht en daarover gaat dit artikel. We zien af van beleidsinhoudelijke intenties. Het gaat niet om links of rechts, maar om ieders handigheid.
Laden…
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Wilt u opnieuw inloggen