De asielinstroom moet omlaag en dat is ‘hoogste prioriteit’ voor Europa, zegt VVD-premier Mark Rutte in een interview in het kerstnummer van EW. Hij vindt dat hij zich over deze kwestie ‘in slaap heeft laten sussen’.
Rutte zegt dat het kabinet bekijkt of het ‘inwilligingspercentage’ in asielverzoeken naar beneden kan. In Nederland krijgt 73 procent van de asielzoekers een vluchtelingenstatus. In Duitsland is dat 44 procent, in België 42 procent en in Frankrijk slechts 25 procent.
Aangezien al deze landen vallen onder dezelfde Europese bepalingen en onder hetzelfde Vluchtelingenverdrag, roept dit de vraag op of de Nederlandse immigratiedienst goedgeloviger is dan die van de buurlanden. ‘De asielinstroom is nu heel hoog en moet omlaag. Het kabinet onderzoekt de mogelijkheden, in samenhang met andere vormen van migratie,’ zegt Rutte in EW.
Coalitie is verdeeld
De coalitie is verdeeld over deze kwestie. Grofweg vinden VVD en CDA dat Nederland te snel overgaat tot het inwilligen van asielverzoeken, terwijl D66 en ChristenUnie oordelen dat Nederland zo weinig gastvrij is dat alleen asielzoekers die zwaar worden vervolgd, zich hier nog durven melden.
Rutte lijkt het standpunt van het rechterdeel van de coalitie te delen, want hij bevestigt dat Duitsland, Frankrijk en België ook beschaafde landen zijn, al erkennen ze veel minder vaak asielverzoeken.
Rutte trekt alvast conclusie
Rutte zegt dat het kabinet onderzoekt wat de achtergrond is van de verschillende ‘inwilligingspercentages’. Zo moet duidelijk worden of er tussen de diverse Europese landen ook verschillen zijn in de aantallen asielzoekers die eerst worden geweigerd, maar na een beroepszaak alsnog een verblijfstitel krijgen. Rutte trekt in het interview met EW alvast zijn conclusie: ‘Ook als je de toekenningen na een beroepszaak meerekent, zitten wij ver boven andere landen.’
‘Wij hebben ons in slaap laten sussen door de lage asielinstroom tijdens de Coronajaren. Je ziet nu dat de aantallen heel hoog zijn en omlaag moeten,’ zegt de minister-president. Hij heeft ‘met bondskanselier Olaf Scholz en de Franse president Emmanuel Macron afgesproken dat migratiebeperking onze hoogste prioriteit heeft’. Ook laat Rutte VVD-staatssecretaris Eric van der Burg ‘de komende weken intensief door Europa reizen om aan te dringen op maatregelen’ om de asielstroom in te dammen.
Vaste traditie in kerstnummer
Het interview met de minister-president is een vaste traditie in het jaarlijkse kerstnummer van EW. Opvallend is dat Rutte zich in zijn eerste interview als premier ook uitsprak voor het beperken van de aantallen asielzoekers en zich daarbij ook al beriep op afspraken met de Duitse bondskanselier – toen Angela Merkel – en de Franse president – destijds Nicolas Sarkozy.
Rutte ging toen zelf naar Berlijn en Parijs om te bespreken hoe de Europese richtlijnen een strenger asielbeleid zouden toestaan. Rutte zei toen: ‘Bij bondskanselier Angela Merkel en bij president Nicolas Sarkozy bemerkte ik een gemeenschappelijke oriëntatie. Ik krijg dus signalen dat we die EU-richtlijnen kunnen veranderen. Ik drukte twee keer op een knop en er kwam goede muziek uit.’ Zover kwam het niet. Het eerste kabinet-Rutte sneuvelde in het voorjaar van 2012.
Heilige taak voor VVD
In zijn terugblik op 2022 zegt Rutte dat zijn kabinet op geen enkele manier in gevaar werd gebracht door de omgekeerde vlaggen en de volkswoede over het stikstofbeleid. Het was slechts ‘een signaal van de kloof tussen stad en platteland’. Hij heeft zich voorgenomen die kloof te dichten: ‘Ik vind het onze heilige taak. Zeker de VVD heeft die taak, want wij zijn de laatste partij met kiezers in de steden en op het platteland.’