Critici van de Europese grensbewaking door lidstaten en Frontex beginnen altijd over pushbacks. Wat weten we daarover?
Lees dit omslagverhaal terug: Alle 111 vragen over asiel op een rij
1. Wat zijn pushbacks?
Kort door de bocht geformuleerd zijn pushbacks de praktijk van het wegjagen van asielmigranten aan de grens – vóór ze asiel kunnen aanvragen – door de autoriteiten van een land waar zij juist bescherming zoeken. Dat is in principe strijdig met vluchtelingen- en mensenrechtenverdragen en ook met Europese wetgeving. Daarom lees je vaak over ‘illegale pushbacks’.
2. En minder kort door de bocht?
Okay. Twee formele definities van pushbacks dan. Het Europees Centrum voor Grondwettelijke en Mensenrechten definieert het begrip als volgt:
Pushbacks omvatten een verscheidenheid aan staatsmaatregelen die erop gericht zijn vluchtelingen en migranten van hun grondgebied te verdrijven en tegelijkertijd de toegang tot toepasselijke juridische en procedurele kaders te belemmeren. Daarmee omzeilen staten waarborgen op het gebied van internationale bescherming (waaronder minderjarigen), detentie of hechtenis, uitzetting en het gebruik van geweld.
De Adviesraad Migratie definieert pushbacks zo:
Een pushback is het weigeren of terugsturen van migranten door de EU, zonder dat de migranten de kans krijgen asiel aan te vragen. Dit is in strijd met internationaal recht, en gaat vaak gepaard met geweld.
Lees meer over de pushback: de plofkip van de asielactivisten
3. Waar komt het woord vandaan?
To push back betekent ‘terugduwen’. De term drukt uit dat het gaat om onmiddellijke uitzetting. Zachtzinnig gaat dat niet altijd, afgaand op mensenrechtenorganisaties en journalisten.
4. Journalisten?
Journalisten – zich al dan niet pedant ‘onderzoeksjournalist’ noemend – zijn een belangrijke bron van informatie over pushbacks doordat ze geregeld incidenten onthullen. Het was de Britse krant The Guardian die in mei 2021 veel losmaakte met haar conclusie dat het onderscheppen en terugsturen van migranten door landen als Italië, Griekenland, Malta en Kroatië in verband met corona direct en (vooral) indirect zou hebben geleid tot meer dan tweeduizend doden.
En toen de Tweede Kamer in januari 2022 een ‘rondetafelgesprek’ hield over pushbacks, kwamen daar onder anderen Bram Vermeulen en Els van Driel aan het woord. De laatste is regisseur van de documentaire Shadow Game en betoogt dat ‘het geweld aan onze grenzen structureel is’. Vermeulen hoorde in mei 2021 als verslaggever voor de VPRO en NRC onthutsende verhalen over de behandeling van migranten in het grensgebied tussen Griekenland, Turkije en Bulgarije.
Er vinden op grote schaal illegale #pushbacks plaats aan de Grieks-Turkse grens, met medeweten van de Europese autoriteiten. In een nieuwe #Frontlinie onderzoekt @BramVermeul een nieuw ijzeren gordijn. Kijk zo 'Frontlinie: Langs de muur', 20.30 uur #NPO2 pic.twitter.com/XCBXYyyVa5
— vpro (@vpro) June 21, 2021
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
5. Zijn pushbacks altijd op zee?
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout