EU-redacteur René van Rijckevorsel over hoe EU druk wil leggen op ‘derden’ die sancties tegen Moskou ondermijnen.
Volgens bank JPMorgan Chase groeit de Russische economie dit jaar 1 procent. Nee, zegt de OESO, zij krimpt met 2,5 procent. Rusland deelt zijn economische data niet meer, dus de voorspellingen zijn gebaseerd op aannames. Maar of het nou lichte groei is, of iets zwaardere teruggang: met deze cijfers kun je moeilijk beweren dat de westerse sancties de Russische economie al een gevoelige klap hebben toegebracht.
De Franse rechtse leider Marine Le Pen noemde de sancties al ‘volledig nutteloos, behalve om Europeanen te laten lijden’. In Duitsland beweren de rechtse AfD en linkse politici hetzelfde. Anderen, niet per se fellow travellers met Moskou, menen dat ze een mislukking zijn omdat ze Vladimir Poetin er niet van weerhouden om zijn aanvallen op Oekraïne door te zetten.
Signaal van westerse vastberadenheid
Wat zijn de doelen van de sancties? Die zijn nooit expliciet vermeld, maar ze zijn er wel. Zo moeten ze een signaal van westerse vastberadenheid geven aan het Kremlin. Daarnaast moeten ze het vermogen van Rusland om oorlog te voeren, verminderen. En het Westen gokt dat de sancties de Russische economie, vooral de energiesector, langzaam verstikken.
Sancties tegen foute landen als Rusland: geliefd wapen, dat zelden werktBelangrijker dan het elfde sanctiepakket, waarover de buitenlandministers van de Europese Unie deze week in Brussel spraken, is daarom de druk die op ‘derde landen’ moet worden gelegd, die de langzame verstikking ondermijnen door westerse producten aan Rusland te leveren en Russische producten (olie) naar het Westen te sluizen. Denk aan Turkije, Armenië en Kirgizië.
Komen er acties tegen die landen, dan moeten ‘de lidstaten zich er diplomatiek en politiek wel lekker bij voelen’, aldus een westerse diplomaat. Acties tegen ‘entiteiten’ – bedrijven – zijn waarschijnlijker, ook omdat het voorzichtige Berlijn daarin meer heil ziet.