EW licht alle verkiezingsprogramma’s thematisch door. In dit overzicht zijn justitie en veiligheid aan de beurt. Wat vinden de partijen? Welke concrete voorstellen doen ze?
Volg de Tweede Kamerverkiezingen op de voet in het EW Verkiezingsblog
BBB
Vindt dat Nederland te veel wetten en regels telt. De partij wil beroepsgroepen betrekken bij voorstellen voor deregulatie. De politie krijgt een meer regionaal karakter. Er komt een hardere aanpak van harddrugsgebruik in steden en ondermijning op het platteland.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Meer politiebureaus in de regio’s en meer regionaal personeel
• Geweld tegen hulpdiensten zwaarder en dwingender straffen
• Verwarde personen overgedragen aan GGZ-instanties, de politie moet er de handen niet aan vol hebben
• Een stop op de sluiting van brandweerkazernes
• Stoppen met bezuinigingen op de vrijwillige brandweer
• Een apart regime voor beroepscriminelen, dat hen verhindert activiteiten vanuit de gevangenis voort te zetten
• Een einde aan barrières in privacywetgeving om informatie over zware criminaliteit uit te wisselen
• Vaker kroongetuigen als opsporingsmiddel inzetten
• Succesvolle lokale preventieprogramma’s landelijk met prioriteit invoeren
• Samenwerking met Noord- en Zuid-Amerikaanse veiligheidsdiensten intensiveren om internationale drugsroute te ontmantelen
Blijf op de hoogte van de verkiezingen: volg EW via Whatsapp
CDA
Ziet Nederland als spil in internationale drugshandel. Zware criminaliteit en ondermijning nemen toe. Niet alleen de overheid is aan zet: er moet een ‘verbond’ van burgers en bedrijven komen dat zich met de overheid tegen criminaliteit keert. Meer kansen en bestaanszekerheid in kwetsbare wijken.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Beter handhaven van bestaande wetten en regels
• Einde aan het gedogen van harddrugsbezit
• De normalisering van drugs moet stoppen, ‘gebruikershoeveelheden’ worden afgeschaft
• Het ‘illegale karakter’ van softdrugs handhaven
• Er komt een belasting op softdrugs. 100 miljoen van de opbrengst wordt geïnvesteerd in ontmoedigingsbeleid
• Een gevangenisregime naar Italiaans voorbeeld voor de zwaarste criminelen
• Bij lichtere criminaliteit meer inzetten op opleiding en vorming ter preventie
• Geen minimumstraffen bij lichte criminaliteit
• Makkelijkere uitwisseling van relevante privéinformatie over zware criminelen
• Crimineel verdiend vermogen ‘zichtbaar’ afpakken en teruggeven aan de wijken die eronder leden
• Jeugd en gezinnen die vatbaar zijn voor criminaliteit, moeten eerder in beeld zijn
• Mensenhandel en uitbuiting in de prostitutie hard aanpakken
• Middelen als gezichtsherkenning makkelijker inzetten bij voetbalwedstrijden
• Individuele relschoppers in stadions sneller straffen
• Majesteitsschennis wordt weer strafbaar
• Het beledigen en hinderen van agenten en hulpverleners zwaarder straffen
• Hard optreden tegen bedreiging van politici en bestuurders
D66
Wil een rechtspraak die ‘dichtbij’ en ‘benaderbaar’ is. Straffen moeten zijn gericht op ‘een mix’ van een veilige samenleving, boetedoening en terugkeer in de samenleving. D66 wil investeren in jeugdzorg en jeugdbescherming.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Investeren in de hele strafrechtketen, ‘van rechtspraak tot straffen’
• Rechterlijke uitspraken komen zoveel en zo snel mogelijk digitaal beschikbaar
• Een effectievere begrotingssystematiek in de rechtsketen
• Verlaging van de griffierechten
• Beter financieringssysteem van de sociale advocatuur, met een periodieke herijking
• Meer procedures bij de kantonrechter, zodat andere hulpverleners dan advocaten (met lagere tarieven) kunnen worden geraadpleegd
• Een HALT-aanpak voor jongeren om criminaliteit en recidive te voorkomen
• Meer samenwerking tussen rechter en sociaal domein via het juridisch loket
• Een videobelmogelijkheid in alle rechtsregio’s
• Extra geld voor gemeenten om de wachtlijsten in de jeugdzorg aan te pakken
• Gesubsidieerde rechtsbijstand voor gezinnen die met jeugdbescherming in aanraking komen.
• Uitgangspunt wordt dat het kind kan het beste bij de ouders kan opgroeien
• Ook het uithuisplaatsen van ouders is een optie
GroenLinks-PvdA
Wil meer aandacht voor veiligheid in kwetsbare wijken, ondermijning en diversiteit. Meer agenten in de wijk, minder bureaucratie en culturele vooroordelen bij de politie. Geweldsgebruik door de politie kritischer evalueren.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Wijkbewoners krijgen een stem in de prioriteiten van de politie
• Iedere jongere krijgt goed onderwijs, onderdak, financiële zekerheid en kans op een baan
• Jonggestraften moeten minder vaak naar de gevangenis. De rechter en betrokken partijen stellen een individueel plan op om herhaling tegen te gaan
• Meer wijkagenten.
• Meer aandacht voor diversiteit bij werving en selectie van agenten
• Agenten bewust maken van hun vooroordelen en toerusten om met diversiteit om te gaan
• Mensen die zijn betrokken bij een netwerk als Roze in Blauw betalen om diversiteit te promoten
• Softdrugs worden legaal. De categorisering in soft- en harddrugs heroverwegen
• Het openbaar gezag moet zich meer faciliterend opstellen bij demonstraties
• De politie mag niet meer zo prominent zichtbaar zijn bij demonstraties
• Een verbod op potentieel gevaarlijk AI-systemen, zoals realtime emotie- en gezichtsherkenning
Nieuw Sociaal Contract
Wil investeren in politie, Openbaar Ministerie en rechtspraak. De partij wil een harde aanpak van ondermijning en georganiseerde criminaliteit, en vindt bij lichte criminaliteit naast vergelding ook preventie van belang.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Criminaliteitspreventie wijkgericht aanpakken, samen met scholen, ouders en anderen
• Wijkagenten kunnen minimaal 80 procent van hun werktijd investeren in de wijk
• Strategische voorraden aanleggen van water, voedsel, olie, gas en contant geld
• Een logistiek plan voor de distributie van strategische voorraden bij rampen
• Makkelijker (persoons-) informatie uitwisselen tussen instanties bij rechtszaken
• Verzet tegen strafbeschikkingen van het OM behandelt de rechtbank binnen drie maanden
• Een verbod op zichtbare uitingen van geloofs- en levensovertuiging bij het dragen van een uniform
• Criminele verdienmodellen doorbreken
• Vergaande contactbeperkingen en hogere straffen voor criminelen die activiteiten vanuit de cel voortzetten
• Meer geld voor het bestrijden van digitale criminaliteit
• In EU-verband ruimte zoeken om beperkingen aan de inzet van brandweervrijwilligers op te heffen
PVV
Wil de politie niet niet meer ‘hinderen’ met inclusie- en diversiteitsbeleid. Het OM moet verplicht gewelds- en zedenmisdrijven vervolgen. Minimumstraffen moeten flink hoger. ‘Sympathisanten van de jihad’ kunnen preventief worden opgesloten.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Er komen 10.000 agenten bij
• Waar nodig inzetten van het leger tegen ‘straatterroristen’
• Levenslange gevangenisstraf wordt daadwerkelijk levenslang
• Afschaffen taakstraffen
• Hoge minimumstraffen en hoge maximumstraffen
• Vanaf veertien jaar volwassenstrafrecht toepassen bij zeden en geweldsdelicten
• Gevangenen moeten een uniform dragen en 40 uur per week werken
• Soberder gevangenisregime, de opbrengst gaat naar ouderenzorg
• Afschaffen vervroegde vrijlating
• Dubbele straf op verkoop van drugs aan minderjarigen
SP
Wil meer politiebureaus en wijkagenten, minder boa’s en bureaucratie en hogere politielonen. Wil aanpak van pestgedrag, willekeur en racisme binnen de politie. Betere bescherming van hulpdiensten tegen geweld. Legalisatie en regulering van softdrugs. Meer geld naar recherche en justitie. De toegang tot het recht moet laagdrempeliger.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• De politie krijgt te veel op haar bordje. Verwarde personen horen in de ggz
• Drugsgebruik legaliseren, maar ook ontmoedigen
• Structureel onderzoek naar de schade van drugs, om de lijst met verboden harddrugs actueel te houden.
• Een verbod op gokreclame.
• De nationale loterijen en Holland Casino blijven van de overheid. Verdere groei wordt niet langer geambieerd
• Niet meer boa’s, maar meer agenten.
• Veelplegers agressie tegen hulpdiensten krijgen een cursus ‘sociaal gedrag’
• Hulpverleners krijgen direct steun bij het verwerken van traumatische ervaringen
• Justitie en recherche krijgen meer capaciteit, zodat meer zaken worden opgelost. Gebruikmaken van zij-instromers.
• Politie, FIOD en OM kunnen makkelijker geld van veroordeelde criminelen afpakken
• De rechtspraak wordt toegankelijker, met lokale ‘Huizen van Recht’
• Lagere griffierechten
• Klassenjustitie tegengaan met hogere vergoedingen en ruimere inkomensgrenzen voor sociaal advocaten
• Overheden stoppen met eindeloos procederen tegen eigen burgers
VVD
Ziet de rechtsstaat onder druk staan door georganiseerde misdaad. De partij wil criminele verdienmodellen effectiever onderuit halen: de recherche zou daar de laatste jaren beter in slagen. Meer preventie om te voorkomen dat ‘kleine’ criminaliteit verergert.
-
Klik hier om de standpunten te bekijken• Antisemitisme bestrijden en Holocaustontkenning verbieden
• Politiemensen die ondermijning bestrijden, werken onder een code die alleen voor de rechter herleidbaar is
• Geen subsidie voor organisaties die haatzaaien of discrimineren tegen de lhbti+’ers, Joden of moslims
• Seksuele diversiteit via initiatieven als Paarse Vrijdag op school promoten en in ‘conservatief-religieuze’ gemeenschappen bevorderen
• Criminele verdienmodellen ondermijnen door internationale samenwerking en het aanpakken van ondergronds bankieren
• Vaker inzetten van camera’s op binnenweggetjes bij de grens om smokkel tegen te gaan
• Verhogen van maximale straffen in het jeugdstrafrecht
• Maximale beperking van contact met de buitenwereld in EBI’s
• Slachtoffers en nabestaanden krijgen een grotere rol bij gratieverlening
• Meer mogelijkheden om cold cases op te lossen, bijvoorbeeld via het langer bewaren van gegevens
• Onderzoeken hoe belangenorganisaties die de staat willen aanklagen, beter kunnen worden beoordeeld op representativiteit
• Boa’s en wijkagenten moeten zichtbaarder zijn op straat. Boa’s krijgen meer bevoegdheden
Lees verder onder het kader
OVERIGE PARTIJEN: OPMERKELIJKE VOORSTELLEN JUSTITIE EN VEILIGHEID
50PLUS wil een landelijk verbod op het dragen van alle soorten messen en strenge handhaving. 50PLUS wil een ‘intensieve informatiecampagne’ over de gevolgen van geweld tegen hulpverleners voor zowel de slachtoffers als daders.
BIJ1 gelooft dat veiligheid niet ontstaat door het onderdrukken van criminaliteit en het bestraffen van misdaad, maar door bestaanszekerheid voor iedereen. Politie en boa’s worden ontwapend en zullen verdwijnen. Zolang ze nog bestaan, mag de politie DNA-onderzoek alleen bij zeer ernstige misdrijven toepassen.
BVNL wil cumulatieve straffen. Justitie telt in zo’n systeem eerdere overtredingen proportioneel en cumulatief mee in de strafmaat. Ook wil de partij ‘politieke processen’ voorkomen, zonder dit verder toe te lichten.
ChristenUnie wil in dunbevolkte gebieden en probleemwijken meer wijkagenten dan 1 per 5.000 inwoners (de huidige standaardnorm). Elke school geeft les over de Holocaust, antisemitisme, radicalisering en extremisme. Voetbalclubs betalen mee aan politie-inzet bij wedstrijden. Prostitutie is mensenhandel.
DENK wil agenten die discrimineren ontslaan. Er komen diversiteitsquota bij de politie en meer verplichte cursussen over ‘objectief politiewerk’. Denk wil uitingen van de volgende Koerdische organisaties verbieden en tegenwerken: de PKK (gewapende beweging in Turkije en Irak, staat op de EU-terreurlijst), YPG (militie in Syrië die tegen IS vocht) en PYD (politieke partij in Syrië).
Forum voor Democratie wil dat de politie alle misdrijven in behandeling neemt. Het OM moet vervolgen, tenzij er goede reden is om dat niet te doen. Er komen minimumstraffen voor bepaalde geweldsdelicten, waarvan de rechter slechts goed gemotiveerd mag afwijken. Softdrugs worden legaal, meer inzet op verslavingszorg en strenger straffen van drugsoverlast.
JA21 wil een ‘Nationale Veiligheidsnorm’: een 2-procentnorm voor zowel defensie-uitgaven als voor uitgaven aan binnenlandse veiligheid. De partij wil stoppen met antiracisme- en diversiteitsprogramma’s.
Partij voor de Dieren wil discriminatie tegen lhbtiqa+’ers centraal registreren. Aangifte doen tegen discriminatie moet laagdrempeliger. Zwarte Piet wordt afgeschaft. De etnische indicator wordt niet meer gebruikt als informatiebron door overheid, justitie en politie. De partij wil preventief fouilleren verbieden.
SGP wil een drugs- en prostitutievrije samenleving. Er komen rechercheurs die met een gebied verbonden zijn. De overheid bevordert fatsoenlijk taalgebruik. Belangenorganisaties die bij de rechter op menen te komen voor het algemeen belang, moet justitie strenger toetsen op representativiteit.
Volt wil dat Nederland zich inzet voor meer bevoegdheden voor het Europees Openbaar Ministerie (EOM). De partij wil een verplichting voor lidstaten om deel te nemen aan het EOM. Nederland moet zich in de EU inzetten voor een grondige evaluatie van het Europese veiligheidsbeleid in de afgelopen twintig jaar.
