Pieter Omtzigt wil dat de leden van het Koninklijk Huis zich beperken tot hun eigenlijke, vooral ceremoniële taken. Hij constateert dat de minister-president onmogelijk politieke verantwoordelijkheid kan dragen voor andere, meer inhoudelijke werkzaamheden.
Aanleiding voor Omtzigts pleidooi zijn ‘politiek omstreden uitspraken’ van koningin Máxima en het werk van prinses Laurentien voor de Toeslagenslachtoffers. Daardoor rammelt de ministeriële verantwoordelijkheid, vindt Omtzigt. Dit zegt hij in een interview in EW, dat vrijdagochtend verschijnt op ewmagazine.nl.
Volgens hem moet een keuze worden gemaakt: ‘Of de leden van het Koninklijk Huis beperken zich tot hun eigenlijke, hoofdzakelijk ceremoniële taken, of er wordt in voorkomende gevallen een uitzondering gemaakt op de regel dat de premier verantwoordelijk is voor het optreden van het Koninklijk Huis.’
‘Laurentien-route’ versoberd
Het vorige kabinet trok op de valreep ruim 2 miljard euro uit voor de stichting van prinses Laurentien, die Toeslagenslachtoffers compenseert met gemiddeld 128.000 euro. Deze ‘Laurentien-route’ is inmiddels versoberd: gemiddeld 80.000 euro. Wordt het budget overschreden, dan is premier Schoof staatsrechtelijk verantwoordelijk voor iets waarop hij geen invloed heeft.
Omtzigt kan de compensatieregeling billijken, want het gaat om zwaar gedupeerde gezinnen. ‘Probleem is wel dat een lid van het koningshuis dit uitvoert. Voormalig premier Rutte sprong te lichtvaardig om met de ministeriële verantwoordelijkheid voor leden van het Koninklijk Huis. Daardoor kon koningin Máxima zich bij de Verenigde Naties bezighouden met microkredieten en kon zij zich omstreden uitspraken veroorloven, zoals over de digitale euro. De kabinetten-Rutte zetten die deur open. Daarover moeten we discussiëren.
‘Het is te prijzen dat prinses Laurentien zich inzet voor iets wat maatschappelijk relevant is. Ik maak haar geen verwijt. Maar wij moeten dingen netjes regelen. Zou straks blijken dat het budget voor de Laurentien-route fors wordt overschreden, dan is premier Dick Schoof verantwoordelijk. Dat is het ongelukkige hieraan. Het is onverstandig om dergelijke werkzaamheden te beleggen bij iemand van het Koninklijk Huis.
Kom ook naar de HJ Schoo-lezing met Pieter Omtzigt
Verder van de troon
Omtzigt: ‘Het is hoog tijd dat wij ervoor zorgen dat leden van het Koninklijk Huis géén dingen meer doen naast hun eigenlijke, ceremoniële werk. Doen we dat niet, dan moeten wij in speciale gevallen de ministeriële verantwoordelijkheid hiervoor weghalen bij de premier. Voor koningin Máxima ligt dit nog gevoeliger dan voor prinses Laurentien, die wat verder van de troon staat.’
Laurentiens echtgenoot is prins Constantijn, formeel vierde in de lijn van troonopvolging.
Omtzigt: ‘Feitelijk staat Constantijn nog dichter bij de troon. Mocht er de komende tien jaar iets gebeuren met koning Willem-Alexander – wat natuurlijk niemand hoopt – dan zal, gezien de nog jonge leeftijd van kroonprinses Amalia, waarschijnlijk Constantijn tijdelijk staatshoofd worden. Laurentien is van deze verantwoordelijkheid dus niet uitgesloten.’
Schrijf u in voor onze ochtendnieuwsbrief
Abonneer u op de gratis nieuwsbrief EW Ochtend en start de dag scherp met de belangrijkste artikelen over politiek, economie en buitenland.
