Feature

De genadeloze val van Inez Weski

Ze behoorde tot de elite van de strafrechtadvocaten. Met haar gedrevenheid, opvallende verschijning en – ogenschijnlijk – feilloze morele kompas werd Inez Weski zelfs een bekende Nederlander die geregeld aanschoof bij talkshows. Nu is zij plots zelf verdachte in de zaak-Taghi. Maar insiders zagen haar val al langer aankomen.

Voor de buitenwereld kwam de arrestatie van strafrechtadvocaat Inez Weski op 21 april 2023 als een verrassing. Volgens het Openbaar Ministerie fungeerde ze als boodschapper voor haar cliënt ­Ridouan Taghi, die vastzit in de Extra ­Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught.

Wat! Zij? Weski, op 10 februari zeventig geworden, had een uitstekende reputatie als juridische pitbull. Integer, en nooit berispt door de tuchtrechter. Kortom: de laatste die je zou verdenken van hand- en spandiensten aan de georganiseerde misdaad.

Maar insiders zagen haar val al veel langer aankomen, zeggen ze: Weski zat in de tang van Taghi. Zo kreeg zijn neef Youssef als ‘media-advocaat’ vanaf maart 2021 binnen haar team alle ruimte hem frequent te bezoeken. Hoe raakte Weski verstrikt in de zaak-Taghi? Is zij een criminele advocaat, of is ze door de media en het OM gecriminaliseerd?

Een opvallende verschijning

Inez Weski studeerde in 1976 af in privaat- en bestuursrecht in haar geboortestad Rotterdam, en werkte twee jaar op het ministerie van Volksgezondheid voordat ze in 1978 advocaat werd. Ze sloot zich aan bij het kantoor van haar oudere zus Miriam in Rotterdam. Later werd ook haar zoon Guy kantoorgenoot.

Met haar zwart opgemaakte ogen en ringen met slangen- en doodskoppen was ze een opvallende verschijning. Wes­­ki reed in een oude zwarte Porsche, droeg doorgaans zwarte kleren en zou het liefst een zwart glanzend befje dragen.

Ze timmerde aan de weg met de verdediging van onder anderen de Surinaamse drugsbaron Desi Bouterse, wapenhandelaar en oorlogsmisdadiger Guus Kouwenhoven en Sister P., een Chinese mensensmokkelaar. Zaken konden haar niet ingewikkeld genoeg zijn. Het OM vreesde Weski omdat ze illegale taps, observaties, en infiltraties aanvocht en omstreden getuigen inzette.

Inez Weski
Weski draagt doorgaans zwarte kleren en zou het liefst ook een zwart befje dragen. Beeld: Nico Garstman/HH/ANP

Vakgenoten over Inez Weski

Vakgenoten droegen haar op handen om haar moed, juridische kennis en ongekende werkdrift. ‘Een voorbeeld voor de beroepsgroep,’ zegt Peter Plasman (72). ‘Als iets fout zat in een zaak, hadden politie en OM liever niet dat zij erop dook. Ze kon ook drammerig zijn en ei­­g­enwijs. Dan dacht ik: kan het wat korter!’

Weski behoorde tot de mastodonten van het strafrecht, zegt advocaat Ruud van Boom (58). ‘Welbespraakt en belezen. Het idealisme om fundamentele rechten van de verdachte te waarborgen en fouten in de opsporing aan de kaak te stellen droop er bij haar van af. Wij keken op dezelfde kritische manier tegen het systeem aan. Zij kon op een lichte toon zware zaken aanroeren.’

In de advocatenkamer gold Weski als amicaal en grappig. ‘We deelden onze zwarte humor,’ zegt Gerard Spong (78). ‘Als advocaat was ze vasthoudend, uitvoerig en heel bekwaam.’ Haar cliënten hield ze altijd strak: zij was de baas. Zo nodig snoerde ze cliënten in de rechtszaal de mond.

Als student keek Esther Vroegh (50) ‘huizenhoog’ tegen haar op. ‘Ze kon een onderwerp grondig uitdiepen, trok een dossier helemaal uit elkaar en voerde alle mogelijke verweren aan.’

Rond 2003 deed Vroegh voor het eerst een zaak met Weski. Vroegh stond een bolletjesslikker bij, Weski de leider van de drugsorganisatie. ‘Ik was onder de indruk van haar uiterlijk en mimiek. In de omgang was ze basic, ze gaf tips en zat vol zelfspot.’

Inez Weski in het publieke debat

Ook in het publieke debat liet Weski zich geregeld gelden. Coen Verbraak interviewde haar in 2010 voor zijn tv-serie Kijken in de ziel. Strafpleiters. Op zijn vraag hoe je met pek kunt omgaan zonder erdoor besmeurd te raken, zei Weski: ‘Door er asbesthandschoentjes bij aan te doen. Je moet duidelijk zijn: jij bent de advocaat, dat is de cliënt en dat is het dossier.’ Maar voor je het weet, raak je verstrikt in het web van de spin die je verdedigt, wierp Verbraak tegen.

Weski: ‘Als het goed is, dus niet. Het ligt aan je eigen psyche of jij gevoelig bent voor van alles en nog wat. (…) Je moet altijd kunnen zeggen: “En nou heb ik er geen zin meer in. Zoek maar iemand anders.” (…) Ik kan zelf gelukkig heel goed nee zeggen.’

Advocaat Geert-Jan Knoops (64), die Weski bijstaat nu zij zelf in het ver­dach­­­­t­en­bank­­je zit, deed met haar onder meer de zaak van Naoufal ‘Noffel’ F. ‘Wij stelden de rechtmatigheid van het Europees arrestatiebevel in Ierland ter discussie. Weski was ontzettend scherp, beheerste de jurisprudentie, was gedreven en creatief.’

Paradepaardje van de strafrechtadvocatuur

Steeds meer gold Weski als een van de paradepaardjes van de strafrechtadvocatuur. Ze kwam graag opdraven in talkshows als De Wereld Draait Door en Pauw & Witteman, stond met interviews in alle kranten en bladen. Jarenlang was ze juryvoorzitter van het Groot Dictee der Nederlandse Taal.

Jan-Hein Kuijpers (56) noemt haar ‘het liefste meisje van Rotterdam’. Hij leerde haar midden jaren negentig kennen, toen hij nog bij advocaat Piet Doedens werkte, en heeft veel zaken met haar gedaan. ‘Ze was heel scherp in het blootleggen van misstanden. Weski was advocaat en verder niets. Je kon haar om 1 uur ’s nachts nog bellen. We spraken over van alles, maar intervisie was niet nodig. Zij had een aangeboren moreel kompas.’

Taghi stond ze al bij toen hij in zijn jonge jaren nog een onbekend straatdealertje was. Logisch dat hij haar als advocaat wilde als hoofdverdachte in het grote Marengo-proces. Dat draait om zes liquidaties en pogingen daartoe. Na de moord op de broer van de kroongetuige in maart 2018 werd Taghi op de internationale opsporingslijst gezet. Op 18 september 2019 werd advocaat Derk Wiersum van de kroongetuige doodgeschoten. Op 16 december 2019 werd Taghi aangehouden in Dubai.

Tekening van een zitting in de rechtbank Schiphol tijdens het Marengo-proces met een aantal van de verdachten en collega-advocaten Nico Meijering (midden, met bril) en Christian Flokstra (tweede van links op de onderste rij). Tekening: Aloys Oosterwijk/ANP

Weski had twee maanden eerder zijn verdediging neergelegd. Tegen EenVandaag zei ze dat die beslissing niets te maken had met angst­gevoelens voor haar cliënt. Die steunde haar besluit, zei ze. ‘Het is niet een breuk met mijn cliënt, maar een breuk met dit proces.’

Na zijn overbrenging naar Nederland nam ze de verdediging weer op zich. Voor insiders leek het alsof ze wel degelijk een signaal had willen geven.

Op 26 juli 2020 schitterde Weski in Zomergasten. Ze sprak summier over haar Joodse achtergrond en haar familierelatie met de Wit-Russische kunstenaar Ossip Zadkine, bekend van het Rotterdamse beeld De verwoeste stad. Maar geen woord over Taghi.

Insiders kregen intussen geregeld signalen dat Weski wel degelijk klem zat. ‘Daarbij ging het om speculaties over het doorspelen van informatie,’ zegt Peter Schouten (67), advocaat van kroongetuige Nabil B. Maar er deden ook geruchten de ronde dat Weski criminelen uit de organisatie van Taghi op haar kantoor ontving die zelf geen cliënt waren.

Inez Weski
Hoofdverdachte Ridouan Taghi met Weski. Tekening: Aloys Oosterwijk/ANP

Signalen over problemen Inez Weski

Het eerste overtuigende publieke signaal over problemen was de arrestatie van Youssef Taghi in oktober 2021: hij zou informatie hebben doorgespeeld van Taghi aan de buitenwereld, en zou met zijn oom plannen hebben besproken voor een gewelddadige ontsnapping. In hoeverre wist Weski hiervan en waarom gaf ze hem zo veel ruimte?

In september 2022 suggereerde Youssef Taghi’s advocaat André Seebregts op zitting dat ook Weski een rol had gespeeld bij het doorsluizen van informatie naar criminele contacten van Taghi, onder wie diens oudste zoon Faissal. De raadsman beweerde dat zij ‘niet bestand bleek tegen de enorme druk’. Weski ontkende.

Diezelfde maand wilde Tweede Kamerlid Ulysse Ellian (VVD) van toenmalig minister Franc Weerwind voor Rechtsbescherming (D66) weten of Taghi geen ‘tweede open communicatielijn heeft waarvan misbruik kan worden gemaakt voor criminele doeleinden’. De minister kon niet garanderen dat gedetineerden geen misbruik maken van geprivilegieerde contacten. In geval van een concrete aanwijzing ‘hebben politie en justitie vergaande bevoegdheden om op dit contract inbreuk te maken’.

De veroordeling van Youssef Taghi op 23 januari 2023 tot 5,5 jaar gevangenisstraf was het tweede harde signaal dat Weski vermoedelijk in de tang van Taghi zat. Insiders voorspelden dat zij hierna aan de beurt was.

Haar arrestatie in april 2023 was een derde signaal dat er iets grondig mis was. Vlak daarna legde Weski de verdediging van Taghi neer. In mei werd ze geschorst. In juni kwam ze vrij en in juli stopte ze definitief als advocaat. Pikant: tien dagen voor haar arrestatie verkocht Weski haar kantoor aan haar zoon. Alsof zij haar aanhouding had voorvoeld.

Inez Weski
Vlak voor haar arrestatie verkocht Weski haar kantoor aan zoon Guy. Beeld: Robin Utrecht/HH/ANP

Inez Weski schreef een boek over haar detentie

Over haar detentie publiceerde Weski begin 2024 het boek Het geluid van de stilte. Ze beweert dat ze onder ‘hondse omstandigheden’ gedetineerd zat in ‘een ondergrondse bunker’. Haar ‘vervolgers’ probeerden haar te werven als kroongetuige, en zouden haar anders ‘als bijvangst’ dood willen.

Tegen EW zei Plasman na verschijning dat Weski ‘doorslaat in paranoia. Haar conclusie dat ze dood moest, is buitenproportioneel en wordt niet gedragen door feiten.’

Al was het soms ‘warhoof­derij’, Peter van Koppen (71), emeritus hoogleraar rechtspsychologie, zei haar boek met open mond te hebben gelezen. ‘Ik ga ervan uit dat de door Weski beschre­ven feitelijkheden kloppen. Die doen denken aan de door de Amerikaanse CIA toegepaste Alice in Wonderland-methode. De bedoeling is iemand volledig te desoriënteren, door elke dag nieuwe anonie­­me bewaarders in te zetten met wie geen contact mogelijk is, onregelmatig voeding te geven en, wanneer iemand dan gebroken is, met een aanbod te komen.’

De aantijgingen tegen Inez Weski

De ernst van de zaak bleek half januari 2025 op de eerste regiezitting. Het OM onthulde dat in de ‘digitale kluis’ van Faissal Taghi achtduizend versleutelde berichten over drugshandel zaten, die via de cryptotelefoon van Weski waren verstuurd. Ze wordt verdacht van lidmaatschap van Taghi’s criminele organisatie. Weski beroept zich op haar geheimhoudingsplicht.

‘Als ze gaat spreken, creëert ze direct gevaar voor zichzelf en haar omgeving,’ zei hoogleraar strafrecht Sven Brinkhoff aan de vooravond van de regiezitting bij EenVandaag. ‘Tegelijk spelen er allerlei tuchtrechtelijke en ook strafrechtelijke gevolgen als Weski gaat spreken over wat ze in haar rol als advocaat allemaal heeft meegemaakt. Zwijgen kan ook weer in haar nadeel uitpakken.’

De verdenking past niet bij haar persoonlijkheid, zegt Plasman. ‘Maar justitie zal niet over één nacht ijs zijn gegaan. De rechter-commissaris en raadkamer hebben haar voorlopige hechtenis gebillijkt. Er moet iets aan de hand zijn geweest waardoor dit is gebeurd. Het doet mij denken aan de film Sophie’s Choice, waarin de door Meryl Streep gespeelde hoofdpersoon bij aankomst in Auschwitz moest kiezen tussen haar twee kinderen.’

Jan-Hein Kuijpers spreekt van ‘een duivels dilemma’. Als Weski zwijgt, wordt ze veroordeeld, ‘maar ze wil niet het risico lopen dat zij of mensen in haar omgeving worden doodgeschoten.’

Problematische relatie tussen advocatuur en georganiseerde misdaad

Haar zaak illustreert de steeds problematischer relatie van advocaten met de georganiseerde misdaad. Dat begon al in de jaren negentig. Maakten advocaten door het aannemen van zwart geld deel uit van de criminele onderneming, en maakten ze zich schuldig aan witwassen? Doorgaans hadden advocaten destijds wel een goede verstandhouding met de politie.

‘Daarna kwam er een nieuw soort advocaten die de rechtmatigheid van opsporingsmethoden stelselmatig aanvochten, en ontstonden er soms spanningen met de officier van justitie,’ zegt emeritus hoogleraar criminologie Cyrille Fijnaut (78). ‘Staan deze advocaten op de paylist van criminelen en fluiten ze hun muziek, of zijn zij het slachtoffer van criminalisering door justitie en media?’

Op de regiezitting, waar Weski zelf ontbrak, verweet het OM haar dat ze zich ‘ten onrechte verschuilt in haar toga’. De officieren van justitie zijn boos over de ‘botte suggestie’ rond haar behandeling tijdens haar detentie.

Advocaat Geert-Jan Knoops, die Weski sinds 2 december bijstaat met zijn vrouw Carry als hoofdadvocaat, zegt ‘het beeld van het OM totaal niet te herkennen. Ze zat zeven dagen per week achter haar bureau. Dat was haar leven.’

Knoops vervolgt: ‘Als het waar is wat ze in haar boek schrijft over haar detentie in een ondergrondse bunker, is dat nauwelijks voorstelbaar. In een rechtsstaat moet dit worden uitgezocht. Onbegrijpelijk dat voorzitter Rinus Otte van het College van procureurs-generaal het quatsch noemt. De Nederlandse staat erkent nota bene dat die plek niet de status had van een Penitentiaire Inrichting.’

Gebrek aan zelfreflectie

Over de strategie van de verdediging wil Knoops nog niets kwijt. In 1998 promoveerde hij op een proefschrift over psychische overmacht. Maar dat voor de hand liggende verweer is kansloos als Weski zich blijft beroepen op haar geheimhoudingsplicht.

Een tweede logische verdedigingslijn is de context van de achtduizend berichten. Die noemt Knoops ‘uitermate relevant. We vragen om nader onderzoek.’ De gehackte berichten vormen ‘een deel van een mozaïek’, zegt advocaat Ruud van Boom. ‘Maar de onderzoekers weten niet wat ze missen, en zonder die context is het lastig de waarde ervan te beoordelen.’

Het ziet er volgens Fijnaut niet goed uit voor Weski, gezien de uitspraken op zitting door het Openbaar Ministerie en de verlenging van haar voorarrest door rechters. ‘Die intense communicatie vanuit de EBI is toch eigenaardig. Handelde zij onder zware druk, of is zij langzaam maar zeker afgegleden? Het is nu nog niet in Weski’s belang om opening van zaken te geven. Haar advocaten zullen wachten tot het bewijs op tafel ligt.’

VVD-Kamerlid Ellian (36) signaleert ‘een totaal gebrek aan zelfreflectie door de strafrechtadvocatuur. Waarom heb je als advocaat een versleutelde telefoon? Juist om hen te beschermen en voor de veiligheid van de samenleving heb ik een plan ingediend om advocaten in de EBI te begrenzen, zodat ze maximaal twee cliënten mogen bijstaan. We moeten alles doen om te voorkomen dat criminelen in de EBI met elkaar en met de buitenwereld kunnen communiceren.’

Inez Weski
Inez Weski arriveert bij de Extra Beveiligde Inrichting in Vught. Beeld: Robin Utrecht/ANP

Werd Inez Weski bedreigd?

In interviews zeggen advocaten altijd dat ze niet zullen zwichten voor druk. Maar wat doe je als een crimineel tegen je zegt op welke school je nichtje zit? ‘Die druk begrijp ik,’ zegt Ellian. ‘Zo kun je in de tang raken.’

Peter Schouten sluit andere redenen niet uit. ‘Weski wist als geen ander dat er allerlei manieren zijn om ernstige druk aan te kaarten. Dat kan bij de Neder­land­se orde van advocaten. Die heeft een afgeleide geheimhoudingsplicht. Maar het kan ook bij politie en OM. En desnoods bij de AIVD.’

Het OM zegt nadrukkelijk geen betrokkenheid van Weski bij geweld te hebben vastgesteld. Schouten: ‘Maar ze zien haar wel als lid van de criminele organisatie waardoor de geldstromen bleven stromen. Ik hoop dat het niet waar is. Maar je kunt je niet verschuilen achter je beroepsgeheim als je strafbare feiten hebt gepleegd.’

De dreiging door de georganiseerde misdaad is ook jegens de advocatuur sterk toegenomen, zegt Hans Nelen (63), hoogleraar criminologie in Maastricht. Er zijn cliënten die ontzettend dwingend zijn. Hoe behoud je de regie en word je geen loopjongen? ‘Achteraf had Weski over Youssef Taghi moeten zeggen: “Ik ben de advocaat en praat met de media.” Op mij kwam Weski altijd over als een onverschrokken tante die stond voor haar zaak. Het reputatieverlies door deze zaak lijkt onherstelbaar.’

Met de rug tegen de muur

Haar werk was voor Weski haar leven, benadrukken haar collega’s. ‘Als advocaat speel je een rol,’ zegt Esther Vroegh. ‘Maar zij wás die rol. Altijd in de vecht­stand tegen de autoriteiten, de ultieme eigenschap voor een advocaat. Ze had geen sparringpartners om haar morele kompas af en toe te resetten.’

De beroepsgroep volgt de zaak-Weski met argusogen. De kans is groot dat op grond van gehackte versleutelde berichten meer collega’s worden opgepakt. Vroegh heeft bij de Nederlandse vereniging van strafrechtadvocaten weerbaarheid in haar portefeuille en noemt de situatie zorgelijk: ‘Deze zaak wordt door politiek en overheid aangegrepen om de kernwaarde van de advocatuur verder in te perken: geheimhouding.’

En Weski zelf? Ze heeft een zwakke ­gezondheid, en de detentie heeft die verslechterd. Juridisch staat ze met haar rug tegen de muur. Ze heeft geen kohl meer nodig rond haar ogen: die zijn getekend door inktzwarte wallen.

Schrijf u in voor onze ochtendnieuwsbrief

Abonneer u op de gratis nieuwsbrief EW Ochtend en start de dag scherp met de belangrijkste artikelen over politiek, economie en buitenland.