De intocht van Sinterklaas zal er dit jaar op verschillende plekken in het land waarschijnlijk anders uitzien, maar hoe precies is nog de vraag. Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed en de Stichting Nationaal Sint Nicolaas Comité bieden uitkomst.
In een essay onder de titel Het verhaal van Zwarte Piet. Geschiedenis en betekenis dat volgende week verschijnt, schrijven directeur Ineke Strouken en sinterklaasdeskundige Frits Booy hoe het feest eruit zou moeten zien.
1. Zwarte vegen
Geen zwartgeschminkte Pieten meer, maar roetvegen voor de knecht van Sinterklaas. Zo lijkt het erop dat de Zwarte Piet door de schoorsteen is gekomen en daardoor zwart is. Een verklaring die vaak al wordt gebruikt om te verklaren waarom Zwarte Piet zwart is.
2. Krullen en rode lippen
‘Om tegenstanders van Zwarte Piet tegemoet te komen, zouden we de concessies kunnen doen dat Zwarte Piet zijn pruik weglaat en zijn lippen niet rood maakt,’ schrijven Schouten en Booy. In televisieprogramma’s en Sinterklaasfilms zijn soms al Pieten te zien met stijl haar een andere kapsels, in plaats van de afro die Pieten vaak hebben.
3. Gevolg
Naast het uiterlijk van Zwarte Piet, moet er grote verandering komen in het gevolg van de Sint. Strouken en Booy stellen voor dat Sinterklaas niet alleen wordt bijgestaan door Zwarte Piet, maar ook door andere figuren, zoals matrozen, lakeien en soldaten. In het verre verleden was dat ook het geval.
‘Er zouden ook andere blanke “knechten” en functionarissen aan het gevolg van Sinterklaas toegevoegd kunnen worden. Om niet herkend te worden, moeten ze zich dan wel vermommen met pruiken, snorren en baarden of van ver komen.’
4. Kleurpieten
Strouken stelt ook voor om kleurpieten aan het gezelschap van Sinterklaas toe te voegen. Dat kleurrijke zou vooral moeten zitten in het haar en de kleding van Piet.
Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed presenteerde eerder al een ‘nieuwe Zwarte Piet’. Het centrum pleitte toen voor een knecht zonder kroeshaar, rode lippen en dikke oorringen.
De huidskleur werd echter niet aangepast, en dat zorgde ervoor dat eigenlijk niemand tevreden was met de aanpassingen.
HEMA
De discussie over Zwarte Piet is dit jaar al vroeg begonnen. Er ontstond commotie na een uitgelekte e-mail van HEMA verkoopdirecteur Rob Heesen. Hij schreef daarin dat er dit jaar vrijwel geen enkele Zwarte Piet meer te zien zal zijn op verpakkingen.
Het bericht leidde tot ophef op sociale media en er werd zelfs opgeroepen tot een boycot van het Nederlandse warenhuis.