Via internet verenigt zich een fanschare rondom de Noorse terrorist Anders Breivik. De sleutelfiguur is waarschijnlijk een Nederlander.
De meest fanatieke volgeling van de extreem-rechtse Noorse terrorist Anders Breivik (35) is waarschijnlijk een Nederlander. Dat concludeert het Noorse weekblad Morgenbladet na een jaar lang onderzoek naar de drijvende kracht achter elf Breivik-fansites en socialemedia-kanalen.
Breivik haalde in 2011 het wereldnieuws door in Oslo een bomaanslag te plegen en daarna een bloedbad aan te richten op het Noorse eilandje Utøya, waarmee hij in totaal 77 mensen doodde. Hij wilde met de aanslag de aandacht vestigen op zijn meer dan 1.500 pagina’s tellende manifest dat een aanklacht vormt tegen de Europese Unie en de sociaal-democratie.
In het manifest waarschuwt hij voor de islam en doet hij een voorstel voor een gewelddadig hervormingsplan.
Jonge vrouwen
Het manifest is door bewonderaars inmiddels in veertien talen vertaald. Rondom Breivik is op het internet een cultus ontstaan. Het aantal bewonderaars is onbekend, maar jaarlijks ontvangt hij in de gevangenis zo’n achthonderd brieven, het merendeel afkomstig van jonge vrouwen.
Daarnaast zijn er tientallen fansites. Het meest gezaghebbend is het weblog The Commander Breivik Report, geschreven door een auteur die het pseudoniem ‘Angus Thermopylae’ gebruikt en die daarnaast nog een tiental fansites en socialemediakanalen runt.
Met zijn weblog wil ‘Angus’ bouwen aan een geheel nieuwe pan-nationalistische beweging, gebaseerd op Breiviks gedachtegoed. Op Breiviks verjaardag in februari 2013 spoorde hij bijvoorbeeld vrouwen aan om opgedoft uit te gaan ‘om in contact te komen met willekeurige blanke mannen, in een poging hen te radicaliseren’.
Brieven en teksten
De fansites beschikken over een unieke verzameling van Breiviks brieven en teksten. Opvallend detail: Breiviks teksten worden doorgaans eerst in het Nederlands vertaald, voor ze in andere talen beschikbaar komen.
Journalist Simen Sætre (40) van Morgenbladet wisselde 23 e-mails uit met ‘Angus’, alvorens die het contact verbrak. ‘Daarna kregen we een tip wie er achter de schuilnaam zou zitten: een 36-jarige Nederlander, woonachtig in de Verenigde Staten.’
Deze persoon werd in 1978 in Nederland geboren en schreef jarenlang online onder verschillende namen op diverse internetfora (waaronder fok.nl). (De tekst gaat verder onder het kader)
Morgenbladet construeerde uit de duizenden berichten die hij in tien jaar fora achterliet het beeld van een buitenstaander.
Iemand die zichzelf slimmer vindt dan zijn omgeving, die zich graag in boeken verliest en zichzelf leerde programmeren. Als fan van sombere sciencefiction verzamelt hij verhalen en afbeeldingen van een post-apocalyptische wereld.
Hij studeert tussen 1999 en 2003 aan de Avans Hogeschool in Den Bosch. Rond 2006 schrijft hij op een forum dat hij zich zorgen maakt over ‘de vernietiging van de Nederlandse cultuur’ als gevolg van dalende geboortecijfers van autochtone Nederlanders en het toenemende aantal moslims.
In 2008 trouwt hij met een Amerikaanse en vestigt zich in South Carolina, in een ruime woning met gazon. Hij doet af en toe programmeerklusjes en neemt andere tijdelijke banen aan. Op internet blijft hij oproepen Europa te verlaten nu het nog kan.
Discipelen
De 36-jarige Nederlander en ‘Angus’ vertonen overeenkomsten in retoriek, schrijfstijl, politieke en literaire voorkeur. Bovendien is de 36-jarige Nederlander eind 2013 door de politie afgevoerd nadat die hem verward aantrof op straat, terwijl hij brabbelde over het christendom.
Diezelfde periode staat er op het blog ook een bericht over Jezus die zijn discipelen bewapende. Dat bericht wordt later verwijderd.
Om uit te zoeken of ‘Angus’ echt de 36-jarige Nederlander is die Sætre als tip kreeg aangedragen, stapt hij in juni 2014 op het vliegtuig naar South Carolina. De 36-jarige Nederlander die hij aantreft, ontkent dat hij Angus is. Hij zegt dat hij de fansite wel kent en dat het immigratiebeleid voor hem de reden vormde om uit Nederland te verhuizen.
Sætre: ‘We hebben nog geen onomstotelijk bewijs gevonden dat hij “Angus” ook daadwerkelijk is. Daarom hebben we zijn naam nog niet gepubliceerd. Inmiddels heeft zich een nieuwe tipgever gemeld, een vrouw die als tussenpersoon brieven van “Angus” en Breivik aan elkaar aan hen doorspeelde. Zij bevestigt dat “Angus” inderdaad een Nederlander is die in de Verenigde Staten woont.’
De 36-jarige weigert zijn IP-adres te geven. Ook maakt hij geen gebruik van andere technische mogelijkheden om aan te tonen dat hij Angus níet is. Na het bezoek aan de Verenigde Staten zijn de online-activiteiten van ‘Angus’ drastisch afgenomen. The Commander Breivik Report is sindsdien eenmaal bijgewerkt.
Elsevier 71ste jaargang, nummer 2, 10 januari