De Kolenkitbuurt in Amsterdam heeft geen beste naam. Maar ex-portier Said Bensellam zorgt met zijn team voor veiligheid in de wijk.
Tegen vijven druppelen tien jongens het uit witte containers opgetrokken tijdelijke hoofdkwartier van Connect in Amsterdam-West binnen. Langs twee wanden een oosterse zitbank, in een hoek vijf mountainbikes en een stapel blauwe hesjes en jacks met de tekst ‘Jeugd Preventie Team’ (JPT).
Voordat de jongens in koppels de wijk ingaan om tot 24.00 uur te surveilleren, krijgen ze een briefing van oprichter Said Bensellam (43) en zijn collega Youssef Guennoun (45). ‘Let op de hotspots. Verder hebben we een telefoontje gekregen over jongens die bij het park een meisje uitschelden. Ga met ze in gesprek en laat zien dat wij ze in de gaten houden.’
De Kolenkitbuurt in stadsdeel Bos en Lommer heeft geen beste naam. Armoede, hoge werkloosheid, veel schooluitval, overlast van hangjongeren en relatief veel misdaad. Straten vol kleine portiekflats met vooral Marokkaanse en Turkse gezinnen en wat studenten. Pal ernaast fraaie nieuwbouw waar vooral goedverdienende autochtonen wonen.
Portofoon
Het JPT-project draait sinds 2008. Bensellam – over wie vorige week de biografie Straatkrediet verscheen – was jarenlang portier voordat hij besloot om zijn leven over een andere boeg te gooien. Sinds hij als jochie vanuit Marokko naar Amsterdam kwam, woont hij in deze wijk.
Inmiddels is hij een bekende Amsterdammer. Met zijn jongens – die naar de baan moeten solliciteren en niet zomaar worden aangenomen – wil hij de buurt veilig maken.
In straf tempo lopen Samet (Turks, 22), Desney (half-Surinaams, 21), Fatih (Turks, 19) en Oualid (Marokkaans, 19) in de vrieskou door de wijk. De eerste twee hebben de leiding en staan via een portofoon in verbinding met Said en Youssef op de centrale post.
Onderweg stoppen de jongens geregeld om bekenden ter begroeting een ‘boks’ te geven: twee vuisten tegen elkaar. Zo blijven ze op de hoogte van wat er speelt. Op een sportveld spreken ze voetballertjes aan. ‘We kennen hun broers en neven,’ zegt Samet. ‘Als er wat is, praat dat gemakkelijker.’
Scooter
Het heeft iets tegenstrijdigs: straatjongeren die nu zelf orde handhaven. Maar met hun houding stralen ze uit dat ze trots zijn op hun werk. Ze verdienen het minimumloon en volgen een opleiding. De blauwe jacks geven hun de uitstraling van stadswachten.
Fatih was tot voor kort zelf een hangjongere. Hij ging al twee jaar niet meer naar school en verdeed zijn tijd door met vrienden wat te blowen en rotzooi te trappen. Hij werd door zijn huidige collega’s aangesproken en loopt nu zelfverzekerd zijn ronde alsof hij nooit anders heeft gedaan.
De jongens weten feilloos de weg en geven hun ogen de kost. ‘Laatst zagen we hier bij het water een scooter liggen. Die bleek te zijn gestolen en was volgens de politie gebruikt bij een overval.’ De hele avond is de politie in geen velden of wegen te bekennen, zelfs niet in een warme auto.
Hotspot
In een parkje laat Dagmar (59) – geblondeerd haar, doorleefd gezicht – haar hondje uit. Ze vertelt dat er tot voor kort een jongen rondhing die zijn pitbull ophitste. Waar hij is gebleven, wil ze weten. ‘Die komt hier niet meer, mevrouw,’ zegt Samet. ‘We hebben het gemeld bij de politie en sindsdien laat hij zich niet meer zien.’
De vrouw zegt dat ze blij is met hun aanwezigheid en loopt door. Haar compliment doet ze goed. De bewoners waarderen de inzet van de jongens en dat zij zo te zien hun leven hebben gebeterd.
Op een druk punt komen ze hun fietsende collega’s tegen. Ze groeten, maar wandelen meteen door. Van de ene hotspot naar de andere. Na een paar uur is het tijd voor een korte pauze op kantoor.
Said geniet van hun professionele houding. ‘Die jongens zijn goed gedrild en zijn onze ogen en oren.’ Hij herkent in hen veel van zichzelf. ‘Ik zie hun frustratie, maar ook hun talenten. Als ze complimenten krijgen, dan zie je ze groeien. Ik gun ze dat succes, maar die status moeten ze wel zelf verdienen.’
Om 24.00 uur zit Said nog op zijn post als de jongens zich afmelden. Zijn boodschap? ‘Niet klagen, maar een bijdrage leveren aan de samenleving.’