Een deel van de Tweede Kamer wil een verbod op de zogenoemde anti-democratische partijen – die tot doel hebben om de democratische rechtsorde omver te werpen. Een voorstel daartoe van CDA, VVD en SGP krijgt nu ook steun van de ChristenUnie.
Maar dat betekent nog niet dat er ook een meerderheid is voor de motie. De vier bovengenoemde partijen hebben samen 61 zetels, terwijl er 76 nodig zijn.
Sharia
Als voorbeeld worden in het originele voorstel van het CDA ‘sharia-partijen’ genoemd, partijen die de islamitische wetgeving willen invoeren, maar ChristenUnie-Kamerlid Gert-Jan Segers wil verder kijken dan dat.
De motie die nu voorligt en donderdag wordt besproken in het parlement, vindt hij te eenzijdig. ‘We hebben te maken met radicalisering van beide kanten. Aan de ene kant de salafisten en de jihadisten, aan de andere kant de extreemrechtse partijen. De krachten in het midden, die de democratische rechtsstaat verdedigen, kunnen versterking gebruiken,’ aldus Segers in de Volkskrant.
Herziening
Ook de PVV gaat volgens hem te ver met ‘het selectief shoppen in vrijheden’, al beklemtoont hij dat het oordeel daarover aan de rechter is. Een wijziging van de Grondwet zal helpen om ‘koers te houden in turbulente tijden,’ denkt Segers.
Voor zo’n herziening moet overigens twee derde van zowel de Eerste als de Tweede Kamer voorstander zijn – een (erg) lastige opgave. Regeringspartij PvdA is tegen een verbod op anti-democratische groeperingen.
‘Er zullen altijd mensen zijn die extremistische opvattingen hebben. Dat verdwijnt niet door groeperingen te verbieden,’ zegt Kamerlid Martijn van Dam.
Nazi’s
In de recente geschiedenis is het al eens voorgekomen dat een anti-democratische partij in ons land een verbod kreeg opgelegd. Nadat Nederland in 1945 van de Duitse bezetters was bevrijd, werd de met de nazi’s collaborerende Nationaal-Socialistische Beweging verboden, alsook de daaraan verwante en andere nationaal-socialistische en fascistische organisaties, vanwege hun landverraderlijke karakter.
In de periode voor de Tweede Wereldoorlog is het partijverbod, waartoe in Nederland de mogelijk bestaat, slechts éénmaal toegepast. Daarvoor moeten we teruggaan tot 1894. Het ging in dit geval om de Sociaal-Democratische Bond van Domela Nieuwenhuis.