In een geheime deal tussen de Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië werd in 1995 afgesproken dat de Bosnische Serviërs niet mochten worden tegengehouden toen zij de moslimenclave Srebrenica innamen. Dit verklaart waarom het Nederlandse Dutch Batallion nooit luchtsteun kreeg.
‘Ik heb het altijd geweten, ik heb het alleen niet kunnen bewijzen,’ zegt voormalig Dutchbat-commandant Thom Karremans via zijn advocaat in de documentaire ‘Waarom Srebrenica moest vallen’.
Gerechtigheid
Karremans is altijd neergezet als de man die toekeek hoe de troepen van Ratko Mladić in 1995 Srebrenica innamen en duizenden islamitische mannen en jongens vermoordden.
Maar 2015 lijkt het jaar van gerechtigheid te worden voor Karremans die altijd heeft volgehouden dat zijn mannen weinig hadden kunnen doen om het bloedbad te voorkomen. Nadat de rechter eerder dit jaar besloot dat de oud-militair niet langer zal worden vervolgd voor zijn rol bij Srebrenica, is er nu ook meer duidelijkheid gekomen over waarom Dutchbat geen steun kreeg bij het verdedigen van de enclave.
Geheime deal
Uit documenten van Amerikaanse inlichtingendiensten blijkt dat de Fransen en Britten Srebrenica hadden ‘verkocht’ om 340 Britse en Franse gijzelaars in handen van de Bosnische Serviërs te redden.
De gijzelaars zouden worden gespaard als Mladic niet werd tegengehouden bij het veroveren van de enclave. Deze lang geheim gehouden deal verklaart waarom de Dutchbatters maar geen luchtsteun kregen toen zij hier herhaaldelijk om riepen. Toenmalig minister Joris Voorhoeve van Defensie zei maandag dat veel slachtoffers gespaard zouden zijn gebleven als er serieuze luchtsteun was gekomen. Hij noemt het stilhouden ‘buitengewoon ernstig’.
Geschokt
Zonder de luchtsteun konden de Nederlandse blauwhelmen niets beginnen tegen de troepen van Mladic. ‘Ze hebben ons in de kou laten staan. Ze hebben er mede toe bijgedragen dat het zo’n enorm drama is geworden,’ zei Bert Bakker, voorzitter van de parlementaire onderzoekscommissie die het Srebrenica-drama onderzocht tegen de NOS.
Ook de voormalige Dutchbatters hebben geschokt gereageerd op de onthullingen. De oud-militairen willen dat Nederland alles in het werk stelt om opheldering te krijgen bij de Amerikanen. ‘De Staat is dit verplicht aan de veteranen van Dutchbat 3, hun families, gezinnen, nabestaanden in Bosnië en de Nederlandse bevolking. Dutchbat veteranen willen nu na 20 jaar hun missie afsluiten en verdergaan met het leven, zonder dat ze elk jaar geconfronteerd worden met nieuwe feiten,’ lieten zij in een verklaring weten.