Een Boeing 737 van luchtvaartmaatschappij Transavia moest zaterdag een noodlanding maken op Schiphol en een Boeing 777-300 van KLM raakte met zijn vleugeltip bijna de grond.De hevige wind zorgde voor gevaarlijke situaties die ook een andere afloop hadden kunnen hebben.
Vlucht 5068 uit het Spaanse Girona zou zaterdagmiddag landen op Rotterdam Airport, maar moest uitwijken naar Schiphol vanwege de hevige zijwind.
Noodlanding
Na twintig minuten cirkelen moest de gezagvoerder de landing inzetten, omdat hij nog maar voor 30 minuten vliegen kerosine in de tanks had zitten.
Bij minder dan 30 minuten in de tanks, moet een gezagvoerder een ‘emergency’ aangeven waarop hij voorrang krijgt om te landen. De piloot zette het toestel vervolgens handmatig met hoge snelheid aan de grond. Vanwege hevige zijwind was dit een risicovolle landing. Stewardessen riepen ‘brace for impact’, vertelde één van de passagiers tegen de NOS. De purser zei dat ze in 25 jaar vliegen nog nooit zoiets had meegemaakt. Ze was blij dat het goed was afgelopen.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Grote risico’s
De noodsituatie roept de vraag op of de vlucht vanuit Girona überhaupt doorgang had moeten vinden. Tussen 11.30 uur en 15.00 uur was de wind op Rotterdam Airport zo ongunstig, dat landen zeer risicovol was.
Dat heeft te maken met de ligging van de baan. De baan waarop de Transavia-Boeing moest landen, ligt op 240 graden, terwijl de wind (uit het noordwesten) op de piek zaterdagmiddag rond de 320 graden lag. Dat geeft een ‘crosswind’ tot wel 50 knopen en dat is ver boven de limiet van 33 knopen voor een Boeing 737.
Niet genoeg ‘peut’
Het is de vraag waarom dit toestel niet in Girona is gebleven, totdat de wind wat af zou zwakken. ‘Als je al besluit te vertrekken, neem dan een sloot extra “peut” (kerosine) mee,’ zegt een ervaren gezagvoerder tegen elsevier.nl.
Extra ‘peut’ had deze gezagvoerder vermoedelijk niet en dus zag hij zich genoodzaakt een noodlanding te maken. Dit moest hij doen op de enige baan op Schiphol die niet ‘uit’ was vanwege de wind. Maar met een ligging van 270 graden was landen op deze baan gezien de noordwesterwind ook niet zonder risico. De landing moest handmatig gebeuren én in één keer goed gaan. Niet voor niets verklaarde de purser erg opgelucht te zijn dat het goed was gegaan.
‘Dit was belachelijk’
Ook de piloot van een Boeing 777-300 van KLM die zaterdag op Schiphol landde, zal erg opgelucht zijn dat alles goed is gegaan. Op een filmpje van een vliegtuigspotter is te zien hoe het toestel met veel moeite op de grond wordt gezet.
Door het overcorrigeren van de piloot, raakt de Boeing met zijn vleugel bijna de grond. ‘Wat je zag was in mijn ogen belachelijk,’ zegt een ingewijde tegen elsevier.nl bij wie de haren overeind gingen staan toen hij het filmpje zag. ‘Dit had echt heel anders af kunnen lopen.’ Anderen prijzen het optreden van de gezagvoerder juist, omdat hij onder moeilijke omstandigheden het toestel toch aan de grond wist te zetten.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Geef het weer niet de schuld
De vraag is hoe dan ook of het verantwoord was om onder deze omstandigheden te landen. Op Schiphol was het zaterdag niet mogelijk om zonder hevige zijwind te landen. Vroeger had Schiphol een 320-graden baan waarop kon worden geland bij stevige wind vanuit het noordwesten. Die baan werd gesloten, omdat noord-west-stormen relatief zeldzaam zijn in Nederland.
Zaterdag moest er met hevige zijwind worden geland, wat de nodige risico’s met zich mee bracht. Vooral omdat luchtvaartmaatschappijen de toestellen steeds ‘strakker’ aftanken om kosten te besparen. Het lijkt om die reden te gemakkelijk om ‘het weer’ de schuld te geven van de problemen zaterdag op Schiphol en Rotterdam Airport. De keuzes van luchtvaartmaatschappijen, luchthavens én de gezagvoerders spelen een grotere rol. Een ervaren piloot geeft zelf toe: ‘het weer is nooit de oorzaak van ongelukken. het is de piloot die het vliegtuig erheen stuurt’.
Veiligheidsprobleem
VNV-voorzitter Steven Verhagen stelt dat er bij sommige luchtvaartmaatschappijen sprake is van een veiligheidsprobleem, maar dat dit niet geldt voor Transavia. ‘Er is bij Transavia geen enkele rem of probleem voor de bemanning om meer mee te nemen dan het minimum. Daar staan geen “gesprekken op kantoor” of zelfs repercussies tegenover. Dit in tegenstelling tot enkele andere maatschappijen’.
Het is volgens Verhagen essentieel dat gezagvoerders, zeker in moeilijke weersituaties zoals zaterdag, onafhankelijk beslissingen kunnen nemen. ‘Piloten moeten min of meer onafhankelijk kunnen opereren tijdens hun vlucht en niet lastig gevallen worden door management, hooguit geholpen.’ Verhagen neemt het ook op voor de piloot van de KLM-Boeing: ‘Je kunt niet beoordelen of dit overcorrectie is op basis van dit filmpje en dan nog is dat op zich ook weer gecorrigeerd. Ik constateer dat het vliegtuig veilig geland is door de piloot en niet ondanks de piloot.’