Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers wil asielzoekers die vaak bij familie of vrienden slapen, betalen om afstand te doen van de slaapplek waar zij recht op hebben.
De medewerkers van asielzoekerscentra in Nederland zitten met de handen in het haar. Er komen nu wekelijks 1.700 asielzoekers bij waar met moeite slaapplaatsen voor kunnen worden gevonden.
Tegelijkertijd staat ongeveer 10 procent van de bedden in de opvangcentra structureel leeg. Dit zijn bedden van asielzoekers met een (tijdelijke) verblijfsvergunning die liever bij vrienden of familie slapen. Maar omdat zij ‘recht’ hebben op deze slaapplaatsen mogen ze niet door anderen worden gevuld.
Financiële
Het COA wil daarom de asielzoekers die toch al ’s nachts wegblijven een financiële vergoeding geven indien zij afstand doen van het bed dat ze zelden gebruiken. Op die manier kan er ruimte worden gemaakt voor nieuwe asielzoekers.
Het probleem van de overvolle centra wordt veroorzaakt door de toenemende aanwas aan de ene kant en de stagnerende doorstroming aan de andere kant. Van de 28.000 asielzoekers die nu in opvangcentra verblijven, heeft ongeveer de helft een (tijdelijke) verblijfsvergunning. Zij kunnen niet altijd doorstromen naar een eigen woning, omdat gemeenten niet genoeg sociale huurwoningen beschikbaar hebben. Veel asielzoekers wachten dus in het opvangcentrum totdat zij een huis krijgen toegewezen.
Kritiek
Het zogenoemde ‘zelfzorgarrangement’ is al eens eerder ingezet, eind jaren negentig onder toenmalig staatssecretaris Job Cohen (PvdA). Het plan stuitte toen op bezwaren van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), die zei het overzicht kwijt te raken en te vrezen voor de vorming van grote concentraties vluchtelingen op één plek. Diezelfde bezwaren spelen nu weer.
Vluchtelingenwerk Nederland is positiever over het plan. ‘We kennen dit van vroeger. Als het op vrijwillige basis is en iemand die recht heeft op een plek altijd terug kan, hebben we geen bezwaar tegen deze maatregel,’ zegt een woordvoerder tegen de NOS. ‘Vooral ook omdat we zien dat de instroom nu heel hoog is. Er zijn veel opvangplekken nodig. Voor sommige mensen is dit erg goed. In een azc kun je maar moeilijk integreren, hoe eerder je tussen de Nederlanders gaat wonen hoe beter dat is.’
Oplossingen
Het zelfzorgarrangement is één van de maatregelen die staatssecretaris van Asiel Klaas Dijkhoff (VVD) na het weekend bekend zal maken in een brief aan de Tweede Kamer.
In de brief worden ook andere oplossingen voorgesteld om het overschot in de opvangcentra tegen te gaan.