Het MH17-rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) stelt dat het luchtruim boven Oost-Oekraïne eigenlijk gesloten had moeten worden. Ook concludeert het rapport definitief dat passagiersvliegtuig MH17 is neergeschoten door een BUK-raket geproduceerd in Rusland.
Onder leiding van voorzitter Tjibbe Joustra deed de OVV meer dan een jaar lang onderzoek naar de toedracht van de crash, de vraag waarom het toestel boven Oekraïne vloog en wat de slachtoffers van de ramp hebben meegekregen. Dit zijn de hoofdpunten:
– ‘Luchtruim had gesloten moeten zijn’
Joustra zei woensdag bij de presentatie van het rapport in Den Haag dat het luchtruim boven Oost-Oekraïne gesloten had moeten worden. ‘Er was daar een gewapend conflict aan de gang. De risico’s zijn niet adequaat ingeschat,’ aldus Joustra. ‘Vrijwel iedereen vloog over het gebied, iedereen dacht dat het veilig was.’
Die laatste uitspraak is opvallend, want eerder werd bekend dat Nederland daags voor de MH17-ramp door Oekraïense autoriteiten werd gewaarschuwd over de gevaren voor de luchtvaart boven Oost-Oekraïne.
– BUK-raket van Russische makelij
De OVV stelt definitief vast dat MH17 is neergeschoten door een BUK-raket die geproduceerd is in Rusland. Het rapport geeft aan dat er vier locaties zijn waarvandaan de raket kan zijn afgeschoten. Alle mogelijke plekken bevinden zich in delen van Oekraïne die worden gecontroleerd door pro-Russische rebellen.
– Schuldvraag
Daarmee wijst het rapport nadrukkelijk in de richting van de Russen, maar Rusland wordt niet expliciet beschuldigd. ‘De raad zoekt altijd naar de vraag wát er is gebeurd en wat daarvan valt te leren, en niet naar de schuldvraag,’ zegt Wim van der Weegen van de onderzoeksraad tegen Het Parool.
– Op slag dood
Het rapport concludeert dat de inzittenden waarschijnlijk weinig hebben meegekregen van de crash. Het grootste deel van de passagiers was door de ontploffing op slag dood, zegt het rapport. Anderen verloren bewustzijn en ‘konden de situatie waar zij zich bevonden nauwelijks bevatten’.
De Russische versie
Nog voordat het onderzoeksrapport van de OVV naar buiten kwam presenteerde Rusland de uitkomsten van een eigen onderzoek. Volgens de Russische fabrikant van de BUK-raket is de MH17 neergeschoten door een oude variant van de BUK-raket, die het Oekraïense leger in zijn bezit heeft.
De MH17-ramp kostte aan 298 mensen het leven, onder wie 196 Nederlanders. Een internationaal strafrechtelijk onderzoek moet ervoor zorgen dat de daders worden gevonden en berecht, maar dat kan nog jaren duren.