Gerechtelijke blunders in zaak ‘Zes van Breda’

Dat ‘De Zes van Breda’ nooit veroordeeld hadden mogen worden voor de moord in 1993 op ‘Oma Mok’, lijkt wel vast te staan. Bekentenissen waren niet alleen tegenstrijdig, maar stonden ook haaks op de feiten.

Nog ernstiger is dat de rechters ontlastend bewijs is onthouden. De gisteren door de Hoge Raad uitgesproken herziening zal terecht tot vrijspraak leiden.

Blunders

De zaak wordt een gerechtelijke dwaling genoemd, maar daarvan is officieel pas sprake als aangetoond is dat een ander dan de veroordeelden de dader is.

Dat speelde onder meer in de Schiedammer Parkmoord en de Puttense Moordzaak. In andere gevallen is sprake van gerechtelijke blunders. Maar daarmee is de zaak niet minder erg.

Wetsvoorstel

Hebben rechercheurs bewust zitten rommelen met bewijsmateriaal of was sprake van ‘tunnelvisie’? Wie waren er op de hoogte? Als er bewust is gerommeld, moeten er repercussie volgen.

Advocaat Geert-Jan Knoops bepleit een wetsvoorstel om in zo’n geval strafrechtelijk op te treden. Lijkt mij niets op tegen, maar waarom zou dat nu al niet kunnen? Is er dan geen sprake van zeg een ambtsmisdrijf of van valsheid in geschrifte?

Campagne

Andere vraag is door wie de zes veroordeelden destijds werden bijgestaan? Hebben die advocaten zitten slapen? Hadden zij al die tegenstrijdigheden niet ontdekt? Waarom hebben zij geen alarm geslagen? Ik kan mij geen campagne herinneren.

Dat de zaak nu herzien wordt, is te danken aan rechtspsycholoog Peter van Koppen en zijn studenten. Zij doken op verzoek van één van de veroordeelden nog eens in de zaak.

Moordzaak

Afgelopen maandagavond zag ik in Het Kijkhuis in Leiden op uitnodiging van Amnesty International de indrukwekkende documentaire Give Up Tomorrow. Die gaat over een rammelende moordzaak op de Filippijnen in 1997. Kort gezegd zijn Paco en zes vrienden destijds veroordeeld voor de verkrachting en moord op de zusjes Chiong. Hoewel Paco een glashard alibi had dat 42 getuigen konden bevestigen, werd hij tot twee keer levenlang en in beroep zelfs tot de doodstraf veroordeeld.

Schuld

De documentaire laat zien hoe Paco en zijn vrienden het slachtoffer werden van een tot op het bot corrupt systeem. De lijnen liepen tot toenmalig president Estrada. Omdat de vader van Paco een Spanjaard is, heeft hij de dubbele nationaliteit.

Onder druk van Spanje en Amnesty is Paco een paar jaar geleden overgedragen aan Spanje. Hij zit nog altijd vast, omdat hij weigert in ruil voor gratie schuld te bekennen.

Hoeveel fouten er in de zaak van de Zes van Breda ook zijn gemaakt, ik geloof niet dat er sprake was van corruptie. Natuurlijk is ons rechtssysteem niet onfeilbaar, maar er is gelukkig geen sprake van Filippijnse toestanden.