Van meet af aan was duidelijk wanneer de moordenaar van Pim Fortuyn vrijkomt. Proefverlof is onverstandig: de maatschappelijke onrust zou groot zijn en Volkert van der Graaf zet zich niet bepaald in om de kans op herhaling te verkleinen.
Dat Volkert van der Graaf, de moordenaar van Pim Fortuyn, voorafgaand aan zijn vrijlating mei volgend jaar in aanmerking komt voor proefverlof, betekent niet dat hij het ook moet krijgen.
Staatssecretaris Fred Teeven (VVD) van Veiligheid en Justitie heeft het laatste woord en beroept zich terecht op de grote maatschappelijke onrust die een dergelijk verlof zal veroorzaken.
Huisjurist
De moord in mei 2002 op politicus Pim Fortuyn zorgde voor grote beroering. Hoewel het Openbaar Ministerie levenslang eiste, kreeg Van der Graaf een celstraf van achttien jaar.
Daarmee stond het tijdstip van vrijlating van meet af aan vast: na het uitzitten van tweederde van zijn straf, mei 2014 dus.
In de gevangenis ontpopte Van der Graaf zich tot ‘huisjurist’ voor zijn medegedetineerden. Ook gaat hij voortdurend in discussie over de regels. Omdat hij bezwaar maakte tegen één formulering, weigerde hij medewerking aan een programma om recidive te voorkomen.
Geruisloos
Dat is nóg een argument om proefverlof af te wijzen: Van der Graaf zet zich niet in om de kans op herhaling te verkleinen.
Van der Graaf ging eerder dit jaar in beroep tegen de weigering van de gevangenisdirecteur om hem met proefverlof te laten gaan.
De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming gaf hem gelijk en wijst onder meer op het feit dat een eerder verlof – op 21 februari 2007, voor de begrafenis van zijn oma – geruisloos verliep. Dat verlof was echter destijds niet bekend bij het grote publiek.
Vrees voor maatschappelijke onrust is volgens de wet een reden om proefverlof te weigeren. Bovendien kan Van der Graaf zich volgens Teeven ook in de gevangenis voorbereiden op zijn terugkeer in de samenleving, al zit die niet op hem te wachten.
Intussen kan de samenleving wennen aan het feit dat de moordenaar van Fortuyn in mei 2014 hoe dan ook vrijkomt.