Gezond voedsel bestaat niet

Van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) moeten we nu minder vlees en zuivel gaan eten. Maar wat vandaag ongezond is, is morgen weer gezond, en andersom.

De overheid moet ongezond eetgedrag aanpakken, zo stelt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in haar advies Naar een voedselbeleid. Dat rapport stipt volgens het aloude motto ‘alles hangt met alles samen’ veel onderwerpen aan: landbouw, duurzaamheid, biodiversiteit, obesitas, resistente bacteriën en nog een stuk of twintig wereldpoblemen.

Het advies om minder zuivel en vlees te produceren en om een rem op voedsel met vet, zout en suiker te zetten, is wel het meest opvallend.

Niet wetenschappelijk

Het is geen bijster verstandig advies. En niet zo wetenschappelijk ook. Als de voedingswetenschap ons in de afgelopen decennia iets geleerd heeft is het dat de definities van gezond voedsel niet in beton gegoten zijn. Wat op maandag gezond heet, is ongezond op dinsdag en kan op woensdag weer in ere hersteld zijn.

Neem het eitje. Dat mochten we in de jaren zeventig niet meer eten want de wetenschappers hadden ontdekt dat er in het eitje cholesterol zat. In de jaren tachtig kwamen onderzoekers er achter dat de cholesterol in voedingsmiddelen niet één op één werd omgezet in het bloedcholesterol en mochten we dus weer eitjes eten, maar niet meer dan één per dag.

Tegenwoordig zijn er tal van onderzoekers en artsen die juist het eten van eieren (tot vijf per dag) als een buitengewoon gezonde manier zien om het juiste gewicht te bereiken.

Melk en brood

Idem voor mosselen. Mocht vroeger niet, wordt nu als gezond gezien. Bij melk is het andersom. Dat werd vroeger als buitengewoon gezond gezien (Joris Driepinter!), tegenwoordig zijn er steeds meer epidemiologen die een correlatie zien tussen het drinken van melk en het optreden van kanker.

Brood werd vroeger als de hoeksteen van de samenleving beschouwd, vandaag de dag staan de onderzoekers in de rij om brood maar zo diabolisch mogelijk af te schilderijen.

Biefstuk was vroeger het meest begeerde lapje gezondheid, de afgelopen jaren transformeerde het tot een bron van gemene verzadigde vetten en nu zeggen steeds meer onderzoekers dat die verzadigde vetten toch niet zo ongezond zijn als we hebben gedacht.

Zoals Gerbrand Adriaenszoon Bredero al zei: het kan verkeren. Wedden dat de WRR van 2024 gezond en ongezond anders ziet dan de WRR van 2014?