De politie heeft door heel Europa anti-terreuracties gehouden, maar in Nederland is het vooralsnog rustig. Achter de schermen gebeurt veel, maar een brede internationale samenwerking is nodig.
De AIVD volgt het Nederlandse jihadistische netwerk al meer dan een decennium, ruim voor de eerste Syriëganger eind 2012 wist uit te reizen.
Zo konden de leden van de Hofstadgroep voortijdig worden gestopt, nadat zij samenkwamen in een – door de AIVD aangeboden – antikraakwoning die vol hing met afluisterapparatuur. Terwijl de politie buiten klaarstond om het pand te bestormen, werd meegeluisterd naar wat verdachten Jason W. en Ismail A. bespraken.
Explosieven
Tegenwoordig worden veel jihadsympathisanten getapt. Als de wet wordt overtreden, draagt de AIVD die informatie doorgaans over aan het Openbaar Ministerie. Zo werd de Amsterdamse Omar H. vorig jaar gearresteerd en tot een celstraf veroordeeld omdat hij naar Syrië wilde afreizen en al voorbereidingen had getroffen om explosieven te maken.
Het volgen van al die jihadsympathisanten leidt wel tot een capaciteitsprobleem bij de Nederlandse veiligheidsdiensten. Naar verluidt zijn er 25 tot 30 mensen nodig om één potentiële jihadist permanent te volgen.
Schattingen over het aantal Nederlandse jihadsympathisanten lopen uiteen van driehonderd tot drieduizend. Van die groep zal lang niet iedereen een aanslag willen plegen.
In de praktijk blijkt dat vooral mensen die gevechtstraining in een jihadistisch trainingskamp hebben gehad – of daar heen wilden gaan en zijn tegengehouden – bereid zijn om een aanslag te plegen (Blendle, 29 cent).
Netwerk
In de strijd tegen terreur is internationale samenwerking minstens even belangrijk als het volgen en signaleren van jihadsympathisanten die radicaliseren en op zoek gaan naar plekken waar ze gevechtstraining kunnen krijgen.
Zo hadden de Franse veiligheidsdiensten Mehdi Nemmouche, die vorig jaar in het Joods Museum in Brussel vier mensen doodschoot, wel in het vizier maar vergaten zij hun Belgische collega’s in te lichten over de voormalig Syriestrijder.
De huidige jihadterroristen zijn verbonden via een breed Europees netwerk. De afgelopen jaren konden predikers die hen inspireerden vrij eenvoudig door Europa reizen om hen toe te spreken.
Het ligt voor de hand dat ook hun volgelingen uiteindelijk grensoverschrijdend zijn gaan samenwerken.