Debat over Teevendeal heeft de positie van Rutte juist versterkt

'ANP'

Het Kamerdebat over de Teevendeal zal nog wel even nadreunen, maar van onherstelbare schade voor Rutte is geen sprake. In zijn kabinet en in de coalitie zal de premier nu een krachtiger positie eisen.

Mark Rutte moest woensdagavond buigen voor de oppositie, maar daar bleek hij lenig genoeg voor. De VVD-premier bekende ruiterlijk dat hij ‘korter op de bal had moeten zitten’, toen zijn partijgenoten op het ministerie van Veiligheid en Justitie telkens de Tweede Kamer op het verkeerde been zetten inzake de ‘deal’ met drugsbaron Cees H.

Verder vond Rutte het ‘een ongelooflijke stommiteit’ dat hij vorige week op zijn persconferentie de conclusies uit het rapport-Oosting had weersproken.

Voorspelbaar

Het debat in de Tweede Kamer was ongekend – nooit eerder ging een premier zo diep door het stof – maar tegelijk ook heel voorspelbaar.

De leiders van CDA, D66, ChristenUnie en SP tijgerden nog wat door de zaal om hun motie te bespreken, maar iedereen wist dat Rutte er niet wezenlijk door werd aangetast.

Natuurlijk, de premier werd flink op zijn nummer gezet. Hij had het laten gebeuren dat – in de woorden van CDA-leider Sybrand Buma – ‘het ministerie van Justitie werd gerund als een partijkantoor van de VVD’.

Rutte was bezig geweest ‘Fred Teeven te beschermen; niet de rechtsstaat’. Maar hij behield de steun van de coalitiefracties en dankzij een paar splinterpartijtjes had hij uiteindelijk nog een comfortabele meerderheid.

Nadreunen

Het debat zal nog wel enige tijd nadreunen, maar van onherstelbare schade voor Rutte is geen sprake. De manier waarop hij zijn fouten toegaf, maakt de VVD-leider niet per se onpopulair.

Integendeel, er is een theorie dat kiezers zich juist meer aangetrokken voelen tot een politicus die zich ook heel menselijk kan vergissen.

In zijn kabinet en in de coalitie zal Rutte nu een krachtiger positie eisen. In de nasleep van de Teevendeal bleek hij te nonchalant, dus voortaan houdt hij de teugels strakker in handen. Hij krijgt daardoor meer grip op de PvdA-ministers.

Fred Teeven

Door alle spijtbetuigingen viel het gisteravond misschien niet zo op, maar Rutte bleef pal achter ‘crimefighter’ Fred Teeven staan. Bovendien weigerde hij te erkennen dat VVD’ers op Justitie valse geheimzinnigheid betrachtten om partijgenoten te beschermen. Kortom, geen structurele fouten.

Wie het theater wegstreept uit het debat van gisteren en alleen de koele feiten noteert, zag dat de oppositiefracties geen motie van wantrouwen durfden in te dienen, dat er slechts een motie van afkeuring kwam en dat die motie met 12 stemmen verschil werd verworpen (65 voor, 77 tegen).

Ruttes critici beriepen zich gisteren veelvuldig op ‘de rechtsstaat’. Welnu, staatsrechtelijk bezien, versterkte de afloop van het debat de positie van de premier.