Kaalslag in PvdA-fractie is risico voor kabinet-Rutte

De nieuwe PvdA-leider Asscher in gesprek op de ledendag van de partij. Foto: ANP

Verreweg de meeste van de 35 PvdA-Kamerleden hebben dinsdag te horen gekregen dat ze niet op een verkiesbare plaats moeten rekenen bij de verkiezingen op 15 maart. Ontevreden PvdA’ers vormen een risico voor de laatste maanden van Rutte-II.

Achter lijsttrekker Lodewijk Asscher staat volgens bronnen in de PvdA Kamervoorzitter Khadija Arib op nummer 2. In de top 5 staan verder de succesvolle minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem, staatssecretaris Sharon Dijksma – troubleshooter op het ministerie van Infrastructuur en Milieu – en de hoogste nieuwkomer, FNV-vicevoorzitter Gijs van Dijk.

Aanschurken tegen vakcentrale
Die laatste keuze lijkt een amechtige poging de relatie met vakcentrale FNV te herstellen. De meeste PvdA-kiezers hebben nog nooit van deze man gehoord en – volgens criticasters in de PvdA – voelen de meesten zich ook helemaal niet vertegenwoordigd door de PvdA-angehauchte vakcentrale.

Daarachter komen Attje Kuiken – die het leiderschap van de fractie overnam van de vorige week vertrokken Diederik Samsom – en financieel woordvoerder Henk Nijboer. Minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Lilianne Ploumen staat op de 10de plaats.

Boze Kamerleden kunnen kabinet tegenwerken
Het grootste deel van de huidige PvdA-Kamerleden komt niet in aanmerking voor een verkiesbare plek. Een dergelijke situatie is voor de coalitie niet zonder risico. Aan het einde van een kabinetsperiode moet altijd rekening worden gehouden met gefrustreerde bewindslieden of Kamerleden die – uit rancune – de kont tegen de krib gooien.

Zeker voor het kabinet Rutte-II – dat in het parlement nog slechts op 75 van de 150 zetels kan rekenen – vormt dit een gevaar. De oppositie zint op een bananenschil, waarover Rutte kan uitglijden. PvdA-Kamerleden kregen van Diederik Samsom vier jaar lang strikte instructies om in het gareel te lopen. Bij het scheiden van de markt neemt hij pardoes afscheid en worden zij onaangenaam getroffen met een onverkiesbare plek.