Steeds meer Amerikaanse bedrijven keren op hun schreden terug en gooien radicaal diversiteitsbeleid in de prullenbak. Onder druk van één man. Wie is anti-woke activist Robby Starbuck?
Of het nu gaat om wervingsbeleid, regenboogvlaggen, pride-evenementen of speciale trainingen – afgelopen jaren hebben alle grote bedrijven in de Verenigde Staten beleid gemaakt om diversiteit, inclusie en het voortrekken van minderheden (equity) te bevorderen.
Dit DEI-beleid is afgedwongen door radicaal-progressieve medewerkers en consumenten, maar krijgt veel kritiek, zeker van conservatieven. In de voorhoede van het anti-woke activisme duikt steeds vaker een opvallende naam op: Robby Starbuck Newsom, kortweg: Robby Starbuck. Een 35-jarige Republikeinse filmmaker en influencer (ruim 600.000 volgers op X), van Cubaans-Amerikaanse komaf.
Starbuck presenteert zichzelf inmiddels als ‘vrijheidsstrijder’. In februari bracht hij samen met zijn vrouw de online-film The War on Children uit: een documentaire over hoe, volgens de Starbucks, de woke-cultuur op sociale media en op school kinderen mentaal en fysiek beschadigt.
‘Klanten begrijpen nu dat hun portemonnee een wapen is’
Eenzelfde strijd voert Starbuck tegen grote bedrijven, die hij in filmpjes op internet belachelijk maakt en bekritiseert vanwege hun politiek correcte uitlatingen en beleidskeuzes. Geholpen door twee medewerkers onderzoekt hij de tips die hij krijgt uit zijn achterban over bedrijven die uit de bocht vliegen bij hun pogingen hun werkvloer, product en imago ‘divers & inclusief’ te maken.
De filmpjes van Starbuck hebben zo’n groot bereik dat de bedrijven vrezen voor reputatieschade en het verlies van omzet: ‘De situatie waar deze bedrijven mee te maken hebben is een heel andere nieuwe wereld, waarin ik een directe lijn heb naar een groot deel van hun klanten,’ zei hij tegen de Financial Times. ‘Deze klanten zijn bezorgd en begrijpen nu iets heel belangrijks: hun portemonnee is een wapen.’
Bedrijven met conservatieve klanten eerst op de korrel
Eerder zagen tractorfabrikant John Deere, woonwinkel Lowe’s, automerk Ford en motorproducent Harley-Davidson af van hun diversiteitsbeleid. Het gaat dan bijvoorbeeld om sociale projecten, personeelsquota, woke reclamecampagnes of klimaatmaatregelen. Allemaal beleidskeuzes waarmee bedrijven willen laten zien dat ze ‘sociaal betrokken’ zijn.
De nieuwste scalp die Starbuck aan zijn riem kan rijgen, is die van de grote brouwerij Molson Coors. De activist mikt bewust op bedrijven met een klantenkring die half uit progressieven en half uit conservatieven bestaat, omdat zulke ondernemingen niet zelden radicale diversiteitsmaatregelen hebben doorgevoerd maar tegelijkertijd nog altijd vatbaar zijn voor onvrede onder de conservatieve consumenten. En die weet Starbuck met zijn online campagnes effectief te mobiliseren.
John Deere publiceerde deze zomer, volgens Starbuck in reactie op hem, een statement waarin het toezegt onder meer af te zien van parades, festivals en evenementen bedoeld voor ‘sociale en culturele bewustwording’:
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=876417834507194
Ben & Jerry’s: een activistische ijsjesfabrikant
Als er één onderneming is die van politiek activisme een bedrijfsidentiteit heeft gemaakt, dan is het ijsjesfabrikant Ben & Jerry’s. Het merk heeft bij de overname in 2000 door Unilever veel vrijheid bedongen om de uitgesproken progressief-linkse identiteit – zijn ‘maatschappelijke missie’ – te blijven uitdragen.
In 2021 raakte Ben & Jerry’s in een hevige juridische strijd verwikkeld met moederbedrijf Unilever en met de Israëlische regering, omdat het weigerde nog langer ijs te verkopen in door Israël bezette Palestijnse gebieden. Unilever wilde dit wel blijven doen en dwong dit uiteindelijk af, na een fel conflict van twee jaar dat ook nog grotendeels publiekelijk werd uitgevochten. ‘Zoveel vrijheid geven aan een merk, dat gaan we niet meer doen,’ zo zei een woordvoerder van Unilever destijds tegen het Financieele Dagblad.
Gaat Nederland ook ontwoken?
Bij Nederlandse grote bedrijven is de ontwikkeling (nog) niet waarneembaar. Wel concludeerde adviesbureau Berenschot eerder deze zomer na onderzoek dat diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid op de werkvloer niet voorkomen in de top-10 van prioriteiten onder Nederlandse hr-professionals. Bijna de helft van de bedrijven lijkt er in het geheel niet mee bezig te zijn. Een Nederlandse Robby Starbuck is vooralsnog niet opgestaan.