‘Niet artsen, maar rechters laten oordelen over euthanasieverklaring’

Oud-rechter Jan Peeters (70) wil de rechter laten beslissen over de geldigheid van de euthanasieverklaring van een dementerende patiënt. Zo wordt de arts op juridisch gesteund bij zijn beslissing.

Dat zegt Jan Peeters dinsdag in de Volkskrant.

Weigeren

Vrijwel alle artsen weigeren euthanasie als een patiënt zelf niet meer kan aangeven dat hij dood wil. Ook als een ernstig dementerende patiënt in gezonde toestand in een wilsverklaring heeft gezet dat hij euthanasie wil als hij achteruitgaat, weigeren artsen euthanasie.

De schriftelijke wilsverklaring die de patiënt heeft opgesteld, geeft artsen het recht euthanasie toe te passen. Toch blijven artsen volgens Peeters onzeker en durven ze de procedure niet aan door gewetensbezwaren of uit angst voor strafrechtelijke vervolging.

Rechter

Jan Peeters lijkt het daarom een goed idee om niet artsen, maar rechters te laten beslissen over de geldigheid van de euthanasieverklaring van een dementerende patiënt: ‘Rechters kijken er vrijer tegenaan, ze hebben geen verbinding met de betrokkene.’

Uiteindelijk moet de arts nog steeds zelf beslissen of hij de euthanasie wil uitvoeren. Maar door het dilemma over de juridische geldigheid van de wilsverklaring bij de rechter neer te leggen, wordt de arts geholpen bij het nemen van een beslissing.

Tolerantie

In 2011 was volgens een landelijk onderzoek naar euthanasie ongeveer 33 procent van de Nederlandse artsen bereid mee te werken aan euthanasie bij beginnende dementie. Van de Nederlandse bevolking had 95 procent geen bezwaar tegen levensbeëindiging op eigen verzoek.

Uit onderzoek door de Universiteit van Gent uit 2013 blijkt echter dat Nederland geen koploper meer is bij de acceptatie van euthanasie. Denemarken, Frankrijk en Belgie staan inmiddels toleranter tegenover de vrijwillige levensbeëndiging.