Nederland en de 27 andere NAVO-lidstaten weten niet hoe de verdragsorganisatie met miljarden euro’s aan belastinggeld omgaat. Ook is niet bekend hoeveel geld er exact wordt uitgegeven.
‘Misschien verspillen ze wel heel veel, of komt de NAVO heel veel tekort. We hebben geen idee. Het zou ook allemaal buitengewoon efficiënt kunnen zijn,’ zegt Saskia Stuiveling, president van de Algemene Rekenkamer, dinsdag in een interview in de Volkskrant.
Zwart gat
De reden voor dit ‘zwarte gat’ is dat de NAVO er een rommelige boekhouding op na zou houden. Die is volgens de Rekenkamer niet op orde.
Er is sprake van achterstallig onderhoud. Van honderden projecten, soms al van twintig jaar terug, is de boekhouding volgens de Rekenkamer bij de NAVO niet afgerond. ‘Hierdoor is er geen duidelijk antwoord op de vraag: ‘Levert de NAVO waar voor het belastinggeld?’
Debat
Uit een onderzoek van de Rekenkamer, dat later vandaag wordt gepubliceerd op een Engelstalige website van het instituut, blijkt dat de NAVO-ambassadeurs op de hoogte zijn van de slechte boekhouding, maar dat dit nog niet heeft geleid tot een oplossing. Stuiveling hoopt dat de andere lidstaten het voorbeeld van Nederland volgen en ook onderzoek doen naar het NAVO-geld.
Met de publicatie hoopt de Rekenkamer naar eigen zeggen het debat over een betere publieke verantwoording door de NAVO aan te zwengelen. Dat er zo weinig bekend is over de uitgaven, heeft vooral te maken heeft met vertrouwelijk karakter.
Geheim
Veel documenten hebben het stempel ‘geheim’. ‘Wat betreft de militaire uitgaven is dit logisch, maar ook over niet-militaire uitgaven wordt nauwelijks publieke verantwoording afgelegd,’ vindt de Rekenkamer.
Het is niet de eerste keer dat de Algemene Rekenkamer aan de bel trekt. In 2012 liet het instituut weten dat de financiële situatie van de NAVO niet op orde is. Honderden projecten die al klaar zijn, met een gezamenlijke waarde van meer dan 3 miljard euro, moeten nog financieel worden gecontroleerd. Uit het jaarverslag over 2011 en tientallen interne rapporten kwam volgens de Rekenkamer een zorgelijk beeld naar voren.