Kosten Burgerberaad Klimaat hoger dan verwacht: kritiek terecht?

18 februari 2025
Deelnemers aan het burgerberaad tijdens de eerste bijeenkomst van het Nationaal Burgerberaad Klimaat. (Foto: ANP)

In dit artikel

De feiten: Burgerberaad kost 6 miljoen euro, en misschien nog meer

Ophef over de kosten voor het Nationaal Burgerberaad Klimaat dat vorige maand begon. Na een zorgvuldige selectie, met behulp van loting, zijn 175 kandidaten gevonden die een dwarsdoorsnede moeten vormen van de samenleving.

In vijf weekenden spreken zij met elkaar en experts over wat voor klimaatmaatregelen de regering komende jaren kan en moet nemen.

Dat kost wat. De Telegraaf meldde maandag 17 februari, op basis van informatie van het ministerie van Klimaat en Groene Groei, dat de organisatie tonnen tekortkomt.

Niet toereikend

De begroting van 6 miljoen euro blijkt niet toereikend. Met voelbare weerzin schrijft de krant over deelnemers die ‘op kosten van de staat in hotels’ slapen, tolken die worden aangeboden en kinderdagopvang die wordt betaald, ‘net als eten en drinken’.

En er is telefonisch ‘persoonlijke deelnemersbegeleiding’ beschikbaar. Om over de gelegenheid tot kolven en bidden nog maar te zwijgen.

EW’s visie: een democratie mag best geld kosten

Door: Redacteur Democratie Geerten Waling

Schande? Nee. Op een burgerberaad valt genoeg aan te merken. Het is vaak een trucje van bestuurders om, na een nederlaag via de gekozen volksvertegenwoordiging, alsnog een mandaat op te halen voor duur beleid.

Zij veinzen dan draagvlak, maar omzeilen eigenlijk behendig de bestaande democratie, met een democratische ‘innovatie’ waarvan de legitimiteit en de representativiteit bepaald niet zijn bewezen.

Kritiek kleinburgerlijk en bekrompen

Maar nu het Burgerberaad Klimaat er eenmaal is, is kritiek op de begroting kleinburgerlijk en bekrompen. Willen we dan niet dat alle geselecteerden op eerlijke wijze kunnen deelnemen, zonder daar zelf onder te lijden?

En als je dure reiskosten, overnachtingen en kinderopvang op eigen rekening laat zijn, haakt een deel van de deelnemers af – en dan is de representativiteit helemaal zoek. Hetzelfde geldt voor kolvende moeders, moslims die graag tussendoor willen bidden en mensen die wat psychische steun nodig hebben.

Penny wise, pound foolish

Als je wilt dat de drempel voor iedere deelnemer even laag is, moet je daar gewoon wat geld voor uittrekken. Dat hoeft geen miljoenen euro’s te kosten, maar op een begroting van 6 miljoen euro enkele tonnen extra – dat is de ophef niet waard.

Ook zo’n democratisch experiment mag wat geld kosten, anders kun je het resultaat bij voorbaat in de prullenbak gooien. En dat zou helemaal zonde zijn van die paar miljoen euro. Penny wise, pound foolish, noemen de Britten dat.

Reageren? Praat mee op X

Het tegenargument: ‘Dure nepinspraak’

‘Laat het kabinet-Schoof hier héél snel een einde aan maken. Het is dure nep-inspraak met uiteindelijk maar één doel: de belastingbetalers voorbereiden op meer klimaatuitgaven,’ aldus Joost Eerdmans in De Telegraaf, de krant die geen goed woord over heeft voor deze ‘praatclub’.

De partijleider van JA21 stelde Kamervragen aan verantwoordelijk minister Sophie Hermans (VVD) over het Burgerberaad Klimaat. Zij liet weten dat het burgerberaad voor haar ‘belangrijk’ is, omdat ‘de klimaat- en energietransitie ons allemaal raakt’.

Kritiek op sturing en gebrekkige neutraliteit

Eerdere kritiek op het Nationaal Burgerberaad Klimaat betrof niet zozeer de kosten, maar de vorm. De vraagstelling is sturend, omdat het beraad gaat over wélke klimaatmaatregelen (en niet de vraag óf er maatregelen) nodig zijn.

Ook zouden de gespreksvoorzitter, de 24 ‘deelgesprekleiders’ en ‘deskundigen’ die langskomen niet neutraal of evenwichtig zijn geselecteerd. Zodoende zou er voor een kritisch tegengeluid geen ruimte zijn op de bijeenkomsten van het burgerberaad.

Verder lezen