De zwijgende filerijder bepaalde de verkiezingsuitslag

Files door herfstig weer. Foto: ANP

Misschien dat de media die zo graag de stem van het volk laten horen, een volgende keer eens tijdens de spits naar een benzinestation aan de snelweg kunnen gaan, schrijft René van Rijckevorsel. De brave filerijder die overdag op kantoor zit, bepaalt nog altijd de uitslag van de verkiezingen.

Het is een fascinerende kaart, waarop is te zien welke partij in welke gemeente de grootste is geworden. Ondanks het verlies kleurt die kaart overwegend blauw: de kleur van de VVD. In suburbia en een groot deel van ‘de provincie’ werden de liberalen de grootsten. En die stemmen bepaalden dat Rutte veruit de meeste zetels behaalde.

Aan de rand van het land zie je wat anders. Zeker aan de oostgrens, in de zogenaamde krimpgebieden. Daar scoren PVV en SP. Die – extreme – partijen zijn de randverschijnselen. Uiteraard zijn er de vlekken op de biblebelt: daar waar de SGP traditioneel de grootste is.

Bekijk deze kaart: dit zijn de winnaars per gemeente >

En dan zijn er de studentensteden. In Groningen, Nijmegen, Utrecht, Delft, Wageningen en Amsterdam werd of GroenLinks (de laatste twee steden) of D66 de grootste. Dat presteren die partijen niet in andere, studentenloze, gemeenten.

Media wilden de stemming in het land niet missen

Wat je de afgelopen campagneperiode nauwelijks nog zag, waren raambiljetten. Kiezers laten niet meer aan de straat weten wat ze stemmen. Maar de media, bang om nog een keer een Fortuyneske revolte te missen, moesten en zouden de stemming ‘in het land’ in beeld brengen.

Dus trokken televisiezenders en wat dies meer zij de afgelopen weken de straat op. Nog nooit hebben zoveel onbekende Nederlanders getuigenis mogen afleggen over hun politieke voorkeur of (vooral dat) zweven.

De stem van studenten, werklozen en gepensioneerden

Maar wat doen journalisten als zijn de vox populi willen meten? Dan gaan zij tijdens hun eigen kantooruren de straat op. Naar een markt, naar een station of (pfffff…) naar de veerpont over het IJ. Erg veel variatie zit er niet in, een uitzondering als de Volkskrant daargelaten, waar Vught tijdelijk als electoraal epicentrum werd gekozen.

Gevolg is, dat de ‘stem van het volk’ in de media voornamelijk werd vertolkt door studenten, werklozen en gepensioneerden. Vrijwel alle door krant, radio of tv gepeilden neigden naar GroenLinks (pontje), 50Plus, PVV of SP (markt) of iets D66-achtigs (station).

Werkende Nederlanders zagen nooit een microfoon

De kaart laat iets anders zien. De suburbs en de (nabije) provincie waren allesbepalend voor de uitslag. Juist, die stukken van Nederland waar vader en moeder ’s ochtends in de middenklasser stappen, om 20 kilometer verderop hard aan het werk te gaan. Waar de kiezers niet al te veel verandering willen, en er alles aan doen om hun kinderen een mooie en veilige jeugd en toekomst te bieden. Kiezers die nooit een microfoon onder de neus krijgen geduwd.

De brave filerijder die overdag op kantoor zit, bepaalt nog altijd de uitslag van de verkiezingen.

Misschien dat de media die zo graag de stem van het volk laten horen, een volgende keer eens tijdens de spits naar een benzinestation aan de snelweg kunnen gaan.