Aanvankelijk begreep Afshin Ellian niet waarom Geert Wilders niet verschijnt in tv-programma’s als Pauw en Jinek. Na het zien van de Groningse lynchpartij maandagavond is het hem wel duidelijk waarom de PVV-leider niet meewerkt aan dit volkstribunaal.
De meeste burgers zijn niet boos, ook niet chronisch boos. Maar er zijn burgers die beroepsmatig boos zijn of willen zijn. Het geeft zin aan hun leven. Soms is iemand terecht boos, omdat zijn rechten zijn geschonden of omdat ten onrechte niet naar hem is geluisterd. De beroepsmatig boze mens manifesteert vooral zijn eigen psychose. Maar hoe zit het met journalisten die dit soort mensen ten tonele voeren? Wie het weet, mag het zeggen.
Plotseling ontdekten de media de boze Groninger: een door gas gevormde woede en onbehagen. De gaswinning in Groningen zorgde in de voorbije jaren voor de nodige commotie. We zagen in Groningen naast oprechte verontwaardigde mensen, ook mensen die van boosheid hun beroep hebben gemaakt.
Die richtte zich op Diederik Samsom (PvdA), Henk Kamp en nu op Mark Rutte (beiden VVD). De zaak is al lang of bijna afgehandeld: gedupeerden worden tegemoet gekomen. Het is zeker een vervelende kwestie, maar we moeten ook niet overdrijven: er is alleen schade, er is niemand omgekomen, evenmin is er iemand door de bevingen gewond geraakt. Basta klaar, de schade wordt vergoed!
De gaswinning uit Groningen is daarom geen verkiezingsthema. In geen enkel onderzoek komt het als kernzorg van burgers naar voren. De kernzorgen zijn de drie i’s: immigratie, identiteit en islamisme. Daarnaast is er een aantal financiële vraagstukken: eigen risico in de zorg, de ouderenzorg, werkgelegenheid et cetera.
Georkestreerde hooligans mochten losgaan op Mark Rutte
Eva Jinek en Jeroen Pauw nodigden VVD-lijsttrekker Mark Rutte uit voor een interview. Tegelijkertijd vroegen zij een aantal beroepsmatig boze mensen uit Groningen om te komen. Die waren boos op Rutte. Dat mag. Maar ze lieten hem bijna niet praten. De Groningers waren alleen maar daar om te schreeuwen en te schelden. Ze deden mij denken aan de hooligans die protesten tegen de komst van asielzoekerscentra misbruikten om zich als boze burger neer te zetten. Het leekt alsof ze dronken waren. Een gênante toestand.
Ik was verbijsterd. Ook mijn Groningse vrienden en collega’s waren verbijsterd. Het leek op een ongeciviliseerde bende die door Jinek en Pauw was georkestreerd. Dit alles had niets te maken met de verkiezingen en bezorgde burgers. Niemand durfde of wilde aan tafel bezwaar maken tegen de gang van zaken. Alleen Paul Jansen, hoofdredacteur van De Telegraaf, maakt bezwaar tegen dat lelijke toneelstuk. Jansen is geen Rutte-liefhebber, maar wel een liefhebber van een beschaafd kritisch debat. Ook mij gaat het hier niet om Rutte of welke lijsttrekker dan ook.
Boze burger is een ramp voor de kwaliteit van het debat
Natuurlijk zijn Jinek en Pauw niet gevoelig voor de kritiek dat zij zich als dirigenten van een hooligankoor gedragen. Wie zijn wij om ze te kritiseren? Niets, wij zijn slechts domme belastingbetalers! Toch? Televisiejournalisten die ultrabezorgd zijn over de overwinning van Trump of Wilders hebben nu de boze burgers ontdekt. Dat dreigt een regelrechte ramp te worden voor de kwaliteit van de democratische debatten.
Het is de taak van journalisten om zelf kritische vragen te stellen aan een lijsttrekker. Eigenlijk zijn Jinek en Pauw niet in staat om de juiste politiek kritische vragen te stellen aan Mark Rutte. De NPO heeft niet de opdracht om de spreekbuis te zijn van hooligans of de zogenaamde boze burgers.
Geert Wilders kondigde al een tijdje geleden aan dat hij niet bij Jinek en Pauw wil verschijnen. Aanvankelijk begreep ik dat niet. Een volksvertegenwoordiger moet de kritische journalistiek niet uit de weg gaan. Maar dat was hier kennelijk niet aan de orde. Wilders wilde terecht niet deelnemen aan zijn eigen lynchpartij, gedirigeerd door Jinek en Pauw. Zij willen slechts een volkstribunaal voor politici oprichten. En de rechtse politici moeten kennelijk ook nog aan een middeleeuwse vorm daarvan worden onderworpen, namelijk openbare steniging met scheldwoorden.
Wilders’ worsteling om aan macht te komen, is oneindig. Lees dit portret van Eric Vrijsen >
Het gaat nu niet over de inhoud, maar over werkwijze journalisten!
We hebben het nu niet over de resultaten van een kritisch interview met een lijsttrekker, maar we discussiëren al twee dagen over de werkwijze van twee journalisten. Dat is het grote probleem: niet het resultaat van het journalistieke werk, maar hun eigen gedrag staat nu ter discussie. Kennelijk zijn de gesubsidieerde media ongevoelig voor kritiek.
Terecht wil Geert Wilders niet verschijnen voor het volkstribunaal van Jinek en Pauw. Wilders komt het recht toe om niet aan zijn eigen lynchpartij deel te nemen.