Chapeau voor te late verantwoording van Opstelten

Ivo Opstelten en Fred Teeven Foto: ANP

Het duurde liefst vijf jaar, maar Ivo Opstelten geeft zijn fouten in de bonnetjesaffaire toe. In een biografie over zijn politieke carrière erkent de voormalige minister van Veiligheid en Justitie dat hij blunderde in de zaak. Het maakt de leugen niet goed, maar meer politici zouden gemaakte fouten moeten durven toegeven.

De VVD’er zegt dat hij onbedoelde ‘fouten maakte’. Opstelten geeft zo toe dat hij de Tweede Kamer niet de waarheid vertelde over het kwijtgeraakte bonnetje, dat later werd opgeduikeld door Nieuwsuur. Van opzet was geen sprake: ‘Het waren fouten. Niet meer en niet minder.’

Deal met crimineel

In de bonnetjesaffaire draaide het om een schikking die het Openbaar Ministerie sloot met crimineel Cees H. De deal werd gesloten door toenmalig officier van Justitie Fred Teeven, de staatssecretaris van Justitie onder Opstelten. Beiden ontkenden in de Tweede Kamer dat er een kwitantie was van de deal tot Nieuwsuur het bonnetje vond. Opstelten en Teeven moesten opstappen.

Opstelten werkte mee aan de biografie, die werd geschreven door oud-journalist Ron Meerhof. Het verdient lof dat hij alsnog rekenschap aflegt over zijn acties. In Angelsaksische landen is het gebruikelijk dat oud-politici uitgebreide interviews geven en boeken over hun carrière schrijven.

Oud-politici komen er te genadig vanaf

Dat soort rekenschap komt in Nederland zelden voor, waardoor oud-politici er te genadig vanaf komen. Recent bewees dagblad Trouw dat nog. De krant wilde politici spreken die het afgelopen decennium een grote rol speelden in het stikstofdossier, dat Nederland nu grote problemen bezorgt.

Stikstofhoofdrolspelers hebben geen tijd

Geen van de hoofdrolspelers had tijd. Zo weigerde Diederik Samsom. De voormalig voorman van de PvdA is het veronderstelde genie achter het Programma Aanpak Stikstof, dat door de Raad van State werd afgeschoten. Ook voormalig staatssecretaris van Landbouw Henk Bleker (CDA) en Sharon Dijksma (PvdA) van Milieu hadden geen behoefte aan uitleg over hun handelen.

Een kwalijke zaak, helemaal nu de gepensioneerde Bleker sympathiseert met de boerenprotestbeweging en Dijksma als wethouder in de gemeente Amsterdam verantwoordelijk is voor verkeer en luchtkwaliteit. Daar komt ze opnieuw in aanraking met de stikstofproblematiek.

Toch weigerde ook zij terug te blikken op de genegeerde alarmsignalen die al fel knipperden toen ze nog staatssecretaris was. Het is te hopen dat zowel Dijksma, Bleker en Samsom tot inkeer komt. Het liefst sneller dan de vijf jaar die het duurde voordat Opstelten zijn fouten toegaf.