In de jungle van het tweedaagse begrotingsdebat is Mark Rutte (VVD) de demissionaire wurgslang, schrijft Eric Vrijsen. Hij kronkelt om zijn tegenstanders heen, verklaart dat hij hun wensen tot de zijne maakt en begint dan af te knijpen.
Hij sluipt naar links, hij sluipt naar rechts. Hij benut het hele ‘brede midden’ van de Tweede Kamer. Het kabinet stuurt exact op het beslissende moment een brief naar het parlement, waarin staat dat de salarissen in de zorg omhoog gaan.
Deal bereikt: 2 miljard in begroting
Een Kamermeerderheid verbouwt de begroting met 2 miljard. De oude coalitiepartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie sloten donderdagavond een akkoord, dat volgens ex-CDA’er Pieter Omtzigt ‘een poging lijkt om opnieuw te trouwen’. Sommige aanpassingen van de begroting komen tegemoet aan de wensen van linkse partijen. Andere aanpassingen zijn een handreiking naar SGP en JA21.
De coalitiepartijen willen – om de woningnood te bestrijden – een verlaging van de verhuurdersheffing die woningcorporaties moeten betalen met een half miljard euro. De salarissen in het primair onderwijs gaan omhoog, eveneens met 500 miljoen. Defensie krijgt er 300 miljoen bij. Verder gaat er 200 miljoen naar veiligheid en rechtshandhaving, met name voor extra BOA’s. Ook wordt 375 miljoen uitgetrokken om de hogere energierekening voor burgers te compenseren en 125 miljoen om de energietarieven voor bedrijven te verlichten. Ten slotte wordt 120 miljoen uitgetrokken voor inkomensreparatie: verlaging van de algemene heffingskorting in de inkomstenbelasting.
De benodigde ruim 2 miljard worden voor de helft gevonden door het potje te legen dat – met name op aandringen van de VVD – was bestemd voor lastenverlichting bedrijfsleven. De VVD staat toe dat het geld nu aan andere dingen wordt uitgegeven. Verder worden fiscale constructies van multinationals – de zogenaamde earnings strippings, waarbij multinationals hun inkomsten van land naar land schuiven – harder aangepakt. Dat kan honderden miljoenen opleveren. Tenslotte mag het financieringstekort toenemen. Dit druist weliswaar in tegen de strikte regels van begrotingsdiscipline, maar volgens de indiener van de motie, Sophie Hermans (VVD), betalen de extra uitgaven zichzelf deels terug. De 2 miljard extra uitgaven laten de economie volgens haar extra groeien en dat leidt dan weer tot ‘inverdieneffecten’ en hogere belastinginkomsten.
Links blok mokt
De motie-Hermans kan op een meerderheid rekenen. GroenLinks-leider Jesse Klaver bedankte Hermans voor ‘de toenadering’, maar zei dat ‘de verbeteringen pas een eerste stap zijn’. GroenLinks en PvdA zullen de komende maanden blijven proberen om met bedragen te schuiven in de departementale begrotingen. Klaver waarschuwde dat GroenLinks en PvdA niet ineens een minderheidskabinet VVD-D66-CDA stutten. PvdA-leider Lilianne Ploumen wil een koopkrachtverbetering van 1 miljard en volkshuisvestingsmaatregelen van eveneens 1 miljard. Dat geld moet gevonden worden door een lastenverlichting voor het bedrijfsleven niet door te laten gaan en de winstbelasting te verhogen. Die motie Ploumen haalde het niet.
Terwijl Rutte zich naar Schiphol spoedde voor zijn vlucht naar New York waar hij vrijdag de Verenigde Naties toespreekt, stemde de Kamer over ruim 70 moties. De motie Hermans werd aangenomen. Alle relevante linkse moties werden verworpen. Een motie van CDA en ChristenUnie om het leenstelsel af te schaffen en een motie van SGP en JA21 om de gasrekening van particulieren te compenseren, haalden ook een meerderheid.
Burgers gaan betalen
De zorgsalarissen gaan omhoog. Maar daarvoor moeten de burgers meebetalen, want de zorgpremie stijgt 1 euro per maand (13 euro per jaar). Dat was niet de bedoeling van de SP, want dan moeten ‘de mensen’ betalen. Nee, de winstbelasting moet omhoog, want de grote multinationals bulken van het geld.
Laden…
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Wilt u opnieuw inloggen