De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) heeft illegaal informatie verzameld en gedeeld over politieke partijen. Rutte IV wil deze praktijk legaliseren. Dat deugt niet, schrijft Jelte Wiersma.
De NCTV heeft jarenlang informatie verzameld over onder meer de PVV en DENK en die informatie in vertrouwelijke weekberichten gedeeld met gemeenten, ministeries, politie en ook buitenlandse inlichtingendiensten, zo blijkt uit informatie die NRC na een WOB-verzoek heeft gekregen. De rapportages waren illegaal en zijn in 2021 gestopt. Maar Rutte IV wil met een nieuwe wet de NCTV de bevoegdheid geven verregaand te monitoren of burgers geen gevaar vormen voor de democratische rechtsorde, ook politici, religieuze leiders en andere vooraanstaande figuren.
Verleen aan de NCTV geen inlichtingenbevoegdheden, schreef Afshin Ellian vorig jaar
Uiteraard is het een lastige kwestie. Veiligheidsdiensten zijn er om te voorkomen dat de democratische rechtsorde ontwricht raakt. Maar hoe ver mogen zij gaan? Een definitief antwoord daarop kan nooit worden gevonden. Debat daarover zal er altijd zijn.
Desondanks valt wel vast te stellen dat het onverstandig is om politieke partijen die geen illegale activiteiten ondernemen te ‘monitoren’ en die informatie breed te delen, zoals de NCTV deed.
Wat is radicaal?
Zo oordeelt de NCTV dat de PVV bijdraagt aan ‘radicalisering’. De partij zou zorgen voor ‘polarisatie’. Dat is nogal wat. Want wat is radicaal? De grootschalige immigratie naar Nederland – gesteund door VVD, D66, CDA en al die andere zogenoemde middenpartijen – kan toch moeilijk als gematigd worden gezien. Maar deze partijen noemt de NCTV niet in de weekberichten.
Lees ook dit commentaar uit 2018 van Jelte Wiersma terug: Wie is er hier nu eigenlijk radicaal?
DENK wordt door de NCTV op de korrel genomen als een partij die de idee aanwakkert dat islamieten anders worden behandeld dan niet-islamieten. Dit voedt mogelijk anti-democratische tendensen, aldus de NCTV. Maar vele politici gebruiken de idee dat hun – beoogde – achterban anders wordt behandeld. En zij werpen zich dan op om een einde te maken aan die vermeende misstanden.
De NCTV heeft aldus selectief partijen gemonitord, op wankele gronden. Dat deugt niet.
Het woord ‘polarisatie’ komt ook voorbij. Dat woord biedt geen houvast. Democratische politiek betekent altijd polarisatie. Daar is niets mis mee. D66 bijvoorbeeld is een zeer polariserende partij. Zo is er volgens D66 wel plaats voor mensen uit vreemde streken, maar niet meer voor veel boeren. Het is niet aan de NCTV maar aan de kiezer om hierover te oordelen.