De buitenwereld speculeerde over een kabinetscrisis en de politici hadden bijbehorende gezichtsuitdrukkingen. Maar de crisis kwam niet. Allicht, nog een crisis erbij zou wel erg onverantwoordelijk zijn, schrijft Carla Joosten. Nog los van de geringe lust bij de coalitie in vroegtijdige verkiezingen wegens dramatische peilingen.
Het spoeddebat over het interview van Hoekstra in het AD was eigenlijk een vorm van theater. Dat geldt tot een bepaalde hoogte altijd in de politiek. In dit geval was het de kunst om aan de gezichten van premier Mark Rutte en CDA-opponent Wopke Hoekstra af te lezen hoe koel de verhoudingen waren. Ja, Rutte was boos op Hoekstra, maar hij wekte geenszins de indruk ook maar een moment te hebben overwogen met hem te breken. Laat theaterspel maar aan beeldvormer Rutte over.
Lees ook De bom die CDA-leider Hoekstra in Rutte IV had laten ontploffen door te tornen aan de stikstofdeadlines in het Coalitieakkoord, was een zware en trof doel. De sfeer in de coalitie – toch al geen vreugdevol gezelschap – werd er niet beter op en er waren binnenskamers harde woorden gesproken, maar het leidde dus niet tot een kabinetsval.
Boekjes over het staatsrecht kunnen worden aangepast
Met Ruttes woorden over het staatsrecht kunnen de boekjes hierover opnieuw worden aangepast. In de Kamer zei Rutte dat het interview schuurt met dat coalitieakkoord. Ook Hoekstra gebruikte die term. ‘Schuurt dat? Ja, dat schuurt.’ Het woord viel 27 keer in het debat. Schuren mag dus.
Het spoeddebat leerde dat er nog veel vragen zijn rond het stikstofbeleid. Maar ook bleek dat de doelen overeind blijven. Dit ter geruststelling van koene ridder – ridderes bestaat nog niet – minister voor Natuur en Stikstof Christianne van der Wal (VVD). Wanneer de doelen precies moeten worden gehaald, is het element dat Hoekstra ter discussie stelt. Maar dat doet hij alleen voor ‘sommige gebieden’.
Rutte over de ruimte die hij partijchef Hoekstra gunde:
‘We zitten in een heel ander tijdsgewricht dan in de jaren zeventig en tachtig toen we grote partijen hadden, de PvdA en het CDA met meer dan vijftig zetels, en er interne arbitrage plaatsvond. Nu hebben we te maken met een scattered, verdund politiek landschap met twintig fracties in de Tweede Kamer en geen echt grote partijen. Maar gegeven deze partijpolitieke verhoudingen in Nederland, vind ik wel dat als van zo’n partij de chef in het kabinet zit, je daar iets van ruimte voor moet laten, uiteraard wel met grote terughoudendheid.’
Gezien de landbouwdiscussies afgelopen decennia is de politiek nog nooit zo dicht bij een oplossing geweest in de bestrijding van de negatieve gevolgen van ‘onze mooie maar ook vaak intensieve landbouw’, zoals Rutte het noemde. D66-fractieleider Jan Paternotte repte in het debat niet voor niets over ‘de vele miljarden, meer dan 30 miljard euro die zijn uitgetrokken om ervoor te zorgen dat we de landbouwsector hier doorheen krijgen en dat er voor veel boeren een duurzame toekomst is.’
D66, de felste pleitbezorger van de stikstofplannen, had uiteraard de meeste moeite met de bom van Hoekstra. D66-leider Sigrid Kaag was tot verdriet van de oppositie afwezig omdat ze ’s ochtends onwel in het ziekenhuis belandde. Ze zou in het kabinetsberaad het vertrouwen hebben opgezegd in Hoekstra, maar Paternotte hield het oog op de bal, en dat is uitvoering van het stikstofbeleid.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout