Balkenende kreeg eretitel waarop hij recht heeft

Premier Balkenende na een pauze tijdens de Algemene Beschouwingen in 2002. Foto: ANP

Jan Peter Balkenende heeft erg lang moeten wachten op de eretitel die hem als acht jaar dienende premier toekomt, schrijft Carla Joosten. Na twaalf jaar in de wachtkamer was het dan eindelijk zover.

De benoeming van een minister van staat is een ondoorgrondelijk proces. Meestal zijn het oud-ministers, maar minister van staat Herman Tjeenk Willink was nooit minister. Oud-premier Jan Peter Balkenende (CDA) kreeg de eretitel vrijdag 14 oktober op voordracht van het kabinet en bekrachtigd door de Koning.

Balkenende, inmiddels hoogleraar in Rotterdam en extern adviseur bij consultant EY, moest lang wachten. In 2010 verliet hij immers al de politiek.

Oud-premier Dries van Agt kreeg de titel nooit

‘Gewone’ oud-ministers als Hans van den Broek (CDA), Jaap de Hoop Scheffer (CDA), Piet Hein Donner (CDA), Winnie Sorgdrager (D66), Frits Korthals Altes (VVD) en Sybilla Dekker (VVD) gingen hem voor. Evenals oud-vice-president van de Raad van State Herman Tjeenk Willink. Balkenendes voorganger en oud-partijgenoot Dries van Agt (91) kreeg de titel trouwens nooit.

Waarom Balkenende er lang op moest wachten is onbekend. Terwijl hij nota bene in revolutionaire tijden − in 2002 − een kabinet wist te formeren waaraan de verweesde nieuwkomers van Pim Fortuyns partij LPF mochten meedoen. Aan de demonisering van Fortuyn als politicus had Balkenende als een van de weinige politici in die tijd niet meegedaan.

Wat doet minister van staat?

  • Wordt wordt soms om advies gevraagd over politieke zaken. Bijvoorbeeld bij een moeizame formatie of staatsrechtelijke kwestie.
  • Regering kan minister van staat inschakelen als adviseur of voor een speciale opdracht, zoals het bijwonen van plechtigheden in het buitenland. Minister van staat Max van der Stoel (PvdA) hielp omstreeks de eeuwwisseling mee de problemen rond het voorgenomen huwelijk van Máxima Zorréguieta en prins Willem-Alexander op te lossen.

Waarom de een wel minister van staat wordt en de ander nooit, blijft helaas in nevelen gehuld.

Hoe het ook zij: beter laat dan nooit. Kabinet en Koning kunnen hopelijk nog lang een beroep doen op Balkenende.

Balkenende is de jongste

De 66-jarige is in het achtkoppige gezelschap van zeventigers, tachtigers en kwieke negentiger Frits Korthals Altes (VVD) nog superjong.