Net als je denkt dat je in de strijd om de ruimte alles wel hebt gehad, werkt de Europese Commissie aan een verbod op… verstedelijking. Maar misschien moeten we Brussel voor de verandering eens dankbaar zijn, schrijft Gertjan van Schoonhoven. Nederland dreigt compleet te verstenen. Bovendien vormt het een mooie aanleiding om eens wat groter te gaan denken.
Abonnee worden?Dagelijks op de hoogte blijven van de laatste actualiteiten, achtergronden en commentaren van onze redactie? Bekijk ons aanbod en krijg onbeperkt toegang tot alle digitale artikelen en edities van EW.
Voordat iedereen die werkt in de volkshuisvesting ter plekke een hartverzakking krijgt: het duurt nog wel even, dat verbod. Minister Hugo de Jonge (CDA) kan dit jaar van de Europese Commissie een wetsvoorstel verwachten dat ‘stedelijke uitbreiding’ op landbouw- en natuurgrond geleidelijk wil terugdringen. In 2050, dus over ruim 25 jaar, moet het afgelopen zijn met de verstedelijking.
Deel van dat wetsvoorstel is de zogeheten No Net Land Take in 2050-doelstelling (NNLT). In het Nederlands: Netto Geen Bijkomend Ruimtebeslag in 2050. Nieuwe wegen of woonwijken mogen daarna nog wel. Maar ter compensatie moet daar iets anders voor worden afgebroken, zodat er ruimte wordt ‘teruggegeven’ aan de natuur of aan de landbouw.
‘Aanzienlijke uitdaging’ voor alle ruimtelijke programma’s
Nederlandse boeren zal het deugd doen dat de Europese Unie landbouw en natuur hier, in elk geval op papier, gelijk waardeert. Maar NNLT zal de ruimtelijke ordening van Nederland, toch al een complexe zaak, niet bepaald makkelijker maken. Dat blijkt wel uit een recente publicatie van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), dat op verzoek van de minister de mogelijke consequenties van NNLT voor Nederland heeft doorgelicht.
Na windmolens verpesten nu zonneweides het oude landschap, schreef Gertjan van Schoonhoven in 2020.
Veel is nog onduidelijk. Zoals: wat telt als verstedelijking? Dat klinkt als een abstracte discussie, maar is het niet. Is de aanleg van zonneparken ook verstedelijking? En hoe zit dat met nieuw stedelijk groen? En met sportterreinen? Het maakt voor je ruimtelijke rekensommen nogal wat uit of je die meetelt als verstedelijking. Ook is het nog de vraag of de NNLT-doelstelling bindend wordt. Maar hoe dan ook betekent NNLT voor Nederland ‘een aanzienlijke uitdaging’, concludeert het PBL.
Was Nederland maar een tropisch regenwoud
In die woorden klinkt haast ironie door. Iedereen weet dat Nederland, zo’n beetje het dichtstbevolkte land van Europa, nu al kampt met een schreeuwend ruimtegebrek. Het PBL rekent voor: sinds 2000 gaat in Nederland dagelijks 10 hectare ‘ruimte’ op aan verstedelijking. Tien hectare. Per dag. Dat ligt ruim boven het Europese gemiddelde. Was Nederland maar een tropisch regenwoud. Dan hadden groene activisten allang een einde gemaakt aan de schokkende hectareroof in dit land.
Lees dit omslagverhaal uit 2019: Overal woedt de strijd om de ruimte
En de komende decennia wordt het alleen maar erger. Door immigratie groeit Nederland tot 2050 als kool, met minstens één miljoen inwoners per decennium. Voor al die mensen moet worden gebouwd: huizen om in te wonen, wegen om op te rijden, bedrijven om in te werken en data- en distributiecentra om hun shopgedrag te faciliteren. Er moeten tot 2030 alleen al 900.000 huizen bij worden gebouwd. En dan ‘verstedelijking’ verbieden? Op welke planeet lééft Brussel?
Ook ruimte nodig voor tientallen ‘ruimtelijke programma’s’
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout