Terwijl er in Oekraïne een oorlog woedt, houden mensen in het Westen zich met andere zaken bezig. Er heerst heuse waanzin op het gebied van kunst, wetenschap, gender en politiek. Volgens columnist Philip van Tijn bestaat hier gelukkig de nodige weerstand tegen.
Philip van Tijn is bestuurder, toezichthouder en adviseur. Hij schrijft wekelijks een blog over de actualiteit.
Het kan niemand zijn ontgaan: afgelopen week, op vrijdag 24 februari, was het precies een jaar geleden dat Vladimir Poetin zijn buurland Oekraïne binnenviel. Bij die herdenking, pagina na pagina, talkshow na talkshow, actualiteitenrubriek na actualiteitenrubriek, stonden drie aspecten centraal. Ten eerste het Wonder dat niemand had verwacht: de heldhaftige weerstand (en meer dan dat) die de Oekraïners hebben geboden. Ten tweede de vraag hoelang de oorlog nog zal duren en op welke wijze deze eindigt. En ten derde de moraal: de oorlog die de dappere Oekraïners voeren, is ónze oorlog, want zij verdedigen niet alleen hun land maar ook onze waarden tegen de barbarij van Poetin, van het Wagner-legioen, van de Russen.
Wereldwijde woede over herschrijven Roald Dahl
Een week geleden schreef ik een nogal boze en vooral cynische column over het herschrijven van de kinderboeken van Roald Dahl, opdat deze de tere kinderzieltjes niet meer zouden kwetsen. The Daily Telegraph had dit net vóór het weekeinde onthuld, ik had dat al zappend gevonden en ik voorspelde dat dit in de wereld nogal wat zou teweegbrengen, als het eenmaal algemeen bekend zou zijn.
Daarmee had ik geen woord te veel gezegd! Alle columnisten van Nederland, alle tv-rubrieken beschimpten dagenlang de modernistische waanzin die zich van het Verenigd Koninkrijk meester had gemaakt en menige krant besteedde een volle pagina of meer aan de lezersreacties. Opvallend was dat al deze reacties en oprispingen zich fel tegen de herschrijvingen keerden, niet alleen bij ons, maar in de hele beschaafde wereld, waar Dahls boeken al generaties worden verslonden. Niet meer dan een enkeling nam het voor de boekverkrachtingen op. Aan het einde van de woelige week werd bekend dat de Engelse uitgever had besloten in de toekomst twéé versies van Dahls boeken op de markt te brengen. In de ene heten dikke mannetjes gewoon ‘dikke mannetjes’ en een lelijke heks een ‘lelijke heks’, en in de andere zijn dergelijke vreselijke bewoordingen door de zegenrijke arbeid van de ‘sensitivity readers’ gefatsoeneerd.
En nu maar hopen dat de uitgever na een jaar eerlijk bekendmaakt hoe het met de verkoop van beide versies is gegaan. In elk geval is de afgelopen week de verkoop van de boeken van Roald Dahl in Engeland verzesvoudigd, vooral omdat veel mensen zich nog van een gewone versie voor hun kinderen en kleinkinderen wilden verzekeren voordat het te laat was, toen nog niet bekend was dat dit ook in de toekomst nog zal kunnen.
Subsidie van de gemeente Amsterdam lijkt meer vloek dan zegen
Dat de uitgever is gezwicht voor de woede, hoon en spot en is teruggekomen van zijn heilloze voornemen, is hoopgevend. Het versterkt de indruk dat het bij deze soort krankzinnigheden gaat om een kleine, drammerige minderheid die door haar gedram, propagandatechnieken en het gebrek aan krachtige maatschappelijke weerstand de indruk weet te wekken dat zij de Tijdgeest en onze échte waarden representeert.
Er waren de afgelopen week meer hoopgevende signalen en momenten. Een aangekondigd debat in Amsterdam onder de titel ‘Moreel beraad over het klimaat’, waar de vraag centraal zou staan of je ook geweld mag gebruiken om ons Klimaat te beschermen, werd ineens afgelast nadat enige kranten erover hadden geschreven. Schielijk trokken sprekers als het GroenLinks-Kamerlid Suzanne Kröger en de door deze en gene als Topadvocaat beschouwde Bénédicte Ficq zich terug, met de smoes dat ze niet hadden begrepen dat het debat over de mogelijkheid van geweld zou gaan. Dat was voor iedereen leesbaar bij de aankondiging en beide Topvrouwen hebben, denk ik, de lagere school (basisschool) met vrucht doorlopen.
Het Pakhuis De Zwijger, waar het debat zich zou afspelen, bestaat dankzij subsidie van de gemeente Amsterdam, maar of dat een zegen is, is de vraag. Ook het Stedelijk Museum, ooit wereldberoemd door zijn collectie moderne en eigentijdse kunst en fantastische tentoonstellingen, maar teruggevallen tot een instelling waar alleen nog diversiteit en gender hoogtij vieren, wordt door de gemeente betaald. In de prachtige film White balls on walls, die volle zalen trekt (en die u ook voor een klein bedrag kunt streamen), zien we dat de gemeentelijke subsidie geen zegen maar een vloek is geworden, want de verantwoordelijk wethouder stelt deze deels afhankelijk van het netjes volgen van de eigentijdse waanzin (tot goed begrip: ze formuleert het anders).
De film heeft menigeen de ogen geopend en het lijkt erop dat de meerderheid zich opmaakt om niet langer met zich te laten sollen door incompetente, maar politiek correcte mensen.
Dat gevoel krijg ik ook bij de UvA, de ooit wetenschappelijke Universiteit van Amsterdam, die door studenten en zogenaamde wetenschappers uit de sociale faculteit (heet geloof ik ‘geesteswetenschappen’) uit het lood is getrokken. EW schreef daar eerder vlammend over. Maar ook daar krijg ik het gevoel dat het verstand een beetje terugkeert, in die zin dat de mondigen eindelijk hun mond ook daadwerkelijk opendoen.
Ruttes ontbrekende zin
Er zijn veel meer voorbeelden van waanzin op de gebieden van kunst, wetenschap, gender, politiek – om een greep te doen. Die komen vast nog wel aan bod, maar nu besluit ik liever met een citaat van onze eeuwige minister-president.
Ook al in de afgelopen week gaf hij een briljant getimed gastcollege aan de Universiteit Leiden, voor een stampvolle zaal, heel toepasselijk de Cleveringa Zaal.
Oekraïne was kernthema in zijn speech en daarvan was weer de kern de uitspraak: ‘Wij hebben vrijheid geërfd, in Oekraïne vechten ze ervoor.’ Jammer dat de conclusie ontbrak: ‘Maar ook wij hier moeten ervoor blijven vechten.’ Ik vergeef hem dat, op voorwaarde dat hij belooft dat hij er in het resterende deel van Rutte IV en natuurlijk ook in Rutte V en VI zelf echt voor gaat vechten.