Het regende de afgelopen week hatelijke reacties op de verkiezingsoverwinning van BBB, waarvan de kiezers dom en onderontwikkeld zouden zijn. Een enkele columnist pleitte zelfs voor een dictatuur. Dit rancuneuze, antidemocratische sentiment zal Caroline van der Plas en haar partij juist nog meer steun opleveren, denkt Philip van Tijn.
Tot 1887 kenden we in ons land het censuskiesrecht. Burgers waren alleen kiesgerechtigd als zij een bepaalde mate van welstand hadden bereikt – immers dan pas was iemand bevoegd om over zoiets belangrijks als volksvertegenwoordigers te oordelen. Dat censuskiesrecht was nooit nauw omschreven, het verwaterde en uiteindelijk kon het algemeen kiesrecht niet uitblijven. Dat kwam er in 1917 – maar dan alleen voor mannen. Vanaf 1922 mochten ook vrouwen stemmen. In de discussie over kiesrecht is veel gesproken en geschreven over de mogelijkheid om een IQ-kiesrecht in te voeren, dus een kiesrecht op grond van intelligentie. Maar mensen met een hoog IQ zagen algauw in dat dit criterium te gecompliceerd zou zijn.
NRC – die zichzelf ‘kwaliteitskrant’ pleegt te noemen, en vroeger ook wel ‘slijpsteen voor de geest’ – weet op subtiele wijze dit element weer in het geding te brengen. De kop van een uitgebreide analyse over de verkiezingen luidt: ‘De BBB-kiezer is relatief oud en gemiddeld lager opgeleid‘. Op NRC-sluwe wijze weet de krant het begrip ‘dom’ te vermijden, wel wetend dat bijna elke lezer ‘lager opgeleid’ leest als ‘dom’. Alsof al die ontelbare ‘coaches’ en consultants per definitie meer hersens zouden hebben dan een boer die zijn bedrijf leidt.
‘Onderzoeken’ bewijzen niets, tenzij je man en paard noemt
BBB heeft, het zal u niet zijn ontgaan, een overdonderende overwinning geboekt. En de boom zal alleen maar dikker worden: volgens de recente peiling van Maurice de Hond, die al decennialang de trends goed voorspelt, zou BBB nu op 33 zetels zitten en samen met Omtzigt – als deze meedoet – op 53. D66, de partij van Nieuw Leiderschap die nog steeds hoog van de toren blaast, zou nu op 9 zetels uitkomen; zelfs door D66 valt niet te ontkennen dat dit minder is dan de 24 van nu. Sigrid Kaag zal haar rondedansje deze keer onder de tafel moeten doen, als zij zich dan nog binnen de grenzen van het Koninkrijk bevindt.
Waarom beweer ik dat de boom alleen maar dikker wordt? Omdat bijna algemeen zo onvoorstelbaar dom wordt gereageerd op de omwenteling die deze partij heeft veroorzaakt, dat het effect voorspelbaar is. Mensen, kiezers dus ook, willen niet door hun krant of actualiteitenrubriek (enkele uitgezonderd) worden toegesproken alsof het hun aan hersens en inzicht mankeert over wat er in de wereld aan de hand is. Zij willen niet voorgeschoteld krijgen dat ‘onderzoeken bewijzen dat…’, terwijl Simon Rozendaal exact meldt welke onderzoeken wat precies aantonen, en daaruit blijkt vaak dat ‘het milieu’ en ‘de biodiversiteit’ zich de afgelopen kwart- of halve eeuw gelukkig mogen prijzen.
Een cabaretière verlangt na winst BBB naar ‘goede dictator in Nederland’
Die domme reacties doen kiezers nog sneller een BBB-hokje rood kleuren. Gertjan van Schoonhoven noemde enkele voorbeelden. Deze zijn ontleend aan het radio- programma De Nieuws BV (BNNVARA), dat wordt gepresenteerd door Natasja Gibbs, die met enorme kennis van zaken en na lange studie voor de microfoon Israël een Apartheidsregime noemde, waar de verschillen met Iran verwaarloosbaar zijn. In dit programma is altijd een cabaretier die als roeping niet het maken van grappen heeft, maar het verbeteren van de wereld. Zo liet Marcel van Roosmalen (fan van Vitesse, vader van drie kinderen van wie elke scheet wereldkundig wordt gemaakt) weten: ‘BBB zal gaan functioneren als de Joodse Raad 2.0.’ Ook analyseerde hij: ‘Bij onderwijs komen ze niet verder dan weide does hek,’ terwijl intussen minister Dijkgraaf (D66) al zes maanden werkt aan een brief aan de Tweede Kamer waarin hij oplossingen aandraagt voor de crisis in ons hoger onderwijs, dat wordt overstroomd door legioenen buitenlandse studenten.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout