Wanneer de NAVO uitbreidt tot aan de grens van Oekraïne, wordt Rusland de agressor die we juist willen voorkomen, waarschuwde Frits Bolkestein in 1995. De legendarische VVD-leider deed soms profetische uitspraken, schrijft Roelof Bouwman.
Onlangs, op 4 april, vierde Frits Bolkestein zijn negentigste verjaardag. Als politiek leider van de VVD (1990-1998) en als Europees commissaris (1999-2004) was hij één van de invloedrijkste Nederlandse politici van de afgelopen decennia. Ook maakte hij naam als schrijver, essayist en spreker.
Bolkestein doorbrak consensus over Europa, immigratie en integratie
Het is aan Bolkestein te danken dat in de jaren negentig de Haagse consensus inzake Europa en immigratie en integratie werd doorbroken. Nederland, vond Bolkestein, diende terughoudend te zijn met het overhevelen van bevoegdheden naar Brussel en ook zag hij niets in romantische bespiegelingen over één Europese staat. De beste bevordering van integratie van minderheden was volgens Bolkestein beperking van immigratie. ‘Wie de verontrusting negeert, voedt juist het ressentiment jegens minderheden dat hij wil bestrijden.’
Bolkestein was voor de VVD van reusachtige betekenis. Bij de Provinciale Statenverkiezingen van 1995 werden de liberalen onder zijn leiding voor het eerst de grootste partij van het land, met een stemmenpercentage (27,2 procent) dat sindsdien door geen enkele VVD-leider is geëvenaard. Ter vergelijking: Mark Rutte kwam bij de Statenverkiezingen van 15 maart niet verder dan 11,2 procent.
Effect gas- en olieboycots Rusland lijken gelijk Bolkestein te bewijzen
Een bundel met de veelzeggende titel Bij het scheiden van de markt markeerde in 2019 Bolkesteins afscheid als publicist. Wel bleef het natuurlijk mogelijk om zijn opvattingen te toetsen aan actuele ontwikkelingen. Dat geldt uiteraard ook voor zijn economische denkbeelden. Laten we eens een poging wagen.
Bolkestein heeft zich altijd geprofileerd als een groot voorstander van vrijhandel. Omdat het de welvaart vergroot én omdat het landen wederzijds economisch afhankelijk maakt. Dat verkleint de kans op geschillen. Nuchtere economische belangen temperen de hartstochten die de politiek beheersen.
Bovendien, zo betoogde Bolkestein, verspreidt vrijhandel tolerantie. Dictatoriale regimes worden door handelscontacten ondermijnd. De bevolking krijgt andere ideeën en informatie voorgeschoteld dan de propaganda van de regering. Dat kan het begin zijn van een meer zelfbewuste en kritische houding tegenover de machthebbers.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout