Nederlandse media die de afgelopen jaren om de haverklap om censuur van nepnieuws hebben geroepen, moeten in de spiegel kijken. Bij berichten over burgerslachtoffers in Gaza nemen ze gretig de propaganda van Hamas over. Dat schrijft Aline Pennewaard van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI).
Met afschuw namen wij vorige week kennis van de ontploffing in het Al-Ahli-ziekenhuis in de Gazastrook. Dat gevoel groeide nog eens nadat veel Nederlandse media, waaronder NOS, NRC, RTL Nieuws, AD en Nu.nl, vrijwel onmiddellijk en met een verontrustende gretigheid het Hamas-narratief overnamen: de ontploffing was het gevolg van ‘een Israëlische luchtaanval, 500 doden’. Het was nog volstrekt onduidelijk wat er was gebeurd en door wiens toedoen, maar feiten leken helemaal niet meer belangrijk. De opluchting om eindelijk na anderhalve week óók een massaslachting aan Israël toe te kunnen schrijven, overheerste.
Want met dat Hamas-bloedbad van 7 oktober zat men toch wel erg in de maag. Zo erg zelfs, dat er drie dagen discussie was over de vermoorde Israëlische baby’s. Of het er wel echt veertig waren, en of ze wel echt alle veertig onthoofd waren of ‘gewoon’ afgeslacht. Bij de filmpjes die Hamas apetrots op internet verspreidde om zijn wreedheid aan de hele wereld te tonen, werd direct geroepen dat ‘eerst moest worden gecontroleerd of dit wel echt was’. Elk feitje, elk detail moest tot in den treure worden gefactchecked. Let wel: zo hoort het ook! Maar dinsdagavond 17 oktober werd pijnlijk duidelijk dat er niets hoeft te worden afgewacht, onderzocht of gefactchecked wanneer Israël tot dader kan worden gebombardeerd.
Propaganda Hamas niet checken, is onverantwoordelijk
De voorbarige berichtgeving leidde tot onmiddellijke en ernstige onrust in de grote steden. Een woeste mensenmassa verzamelde zich voor de Israëlische ambassade in Den Haag. Het CIDI werd verweten te ‘polariseren’ en ‘olie op het vuur’ te gooien met een billboardcampagne over ontvoerde Israëlische burgers, en er hoefde nu blijkbaar geen rekening te worden gehouden met de gevolgen van ongenuanceerde krantenkoppen in een conflict waarover de Nederlandse maatschappij sowieso al op scherp staat. Je zou denken dat zeker de gevestigde media zich bewust zijn van hun enorme invloed op de publieke opinie en de verantwoordelijkheid die dat meebrengt. U bent immers geen juicechannel.
Nadat diverse media schoorvoetend moesten terugkomen op hun vette koppen over vermeende wandaden van het Israëlische leger, herhaalde zich dit patroon. Deze keer ging het om de ‘oudste kerk in Gaza’ die zou zijn gebombardeerd door Israël. Ook nu weer zonder enig voorbehoud of slag om de arm en volledig afgaand op de verklaringen van onder Hamas opererende ‘lokale bronnen’.
Hamas lacht in zijn vuistje
Wederom bleek het anders te liggen. Israël had een raketinstallatie en wapendepot onder vuur genomen, die tientallen meters van de kerk stonden. Helaas waren er burgerslachtoffers te betreuren, iets wat altijd een vreselijke zaak is. Maar media moeten daarbij inmiddels wel eens in ogenschouw nemen dat Hamas zijn terroristische infrastructuur opzettelijk vlak bij/onder instellingen (een ziekenhuis, een kerk, een moskee of een UNRWA-school) plaatst. Voor hen is dit een win-win-situatie: bombardeert Israël niet, dan kunnen ze hun terreur voortzetten. Bombardeert Israël wel, dan zijn er weer nieuwe burgerslachtoffers om mee te paraderen voor de gretige camera’s van internationale media.
Media dragen bij aan antisemitisme
Daarnaast wordt door veel media volkomen voorbijgegaan aan het effect van deze ernstig gekleurde berichtgeving op de veiligheid van onze Joodse gemeenschap. Gevestigde media als NOS en RTL Nieuws bereiken honderdduizenden mensen en Nederlanders nemen hun woorden voor waar aan. Al jarenlang weten we dat het aantal antisemitische incidenten onmiskenbaar stijgt als het conflict in het Midden-Oosten opflakkert. Mensen kunnen Israël en Joden nu eenmaal nog altijd niet los van elkaar zien. Wanneer media rücksichtslos en zonder noodzakelijke context Israël als meedogenloze moordenaar afschilderen, dragen zij bij aan een onveilig klimaat voor Joden. Zelfs bij rectificatie is het leed al geschied, het zaadje al geplant. Zie je wel, die Joden weer!
De gevestigde mediaprofessionals, van wie velen de afgelopen jaren om censuur van fake news en desinformatie riepen, hebben bijna 24 uur lang de gruwelijke, schadelijke, niet-geverifieerde beschuldigingen van deze terroristische organisatie als waarheid verspreid op platforms met een gigantisch bereik. Het is de hoogste tijd dat deze mediaredacties zich onderwerpen aan serieuze zelfreflectie.
