Hebt u de laatste tijd nog een huis gekregen? Van een buitenlandse ambassadeur bijvoorbeeld? Nee, ik ook niet. Maar D66-fractieleider Alexander Pechtold mocht begin dit jaar een huisje in Scheveningen op zijn naam schrijven dat hem werd geschonken door een Canadese ex-diplomaat.
Precair: Pechtold heeft de schenking niet vermeld in het schenkingenregister, websites buitelen over elkaar heen om hem te veroordelen – maar waarom lezen we er niets over in de krant?
Pechtold gaf wel concertkaartjes op in schenkingenregister
Een anonieme tip aan website 925.nl claimde dat Alexander Pechtold van de Canadese diplomaat Serge Marcoux een appartement heeft gekregen ter waarde van € 135.000. Na enig speurwerk, samen met GeenStijl, toonde 925 de schenking aan: die staat gewoon in het kadaster.
Daarna werd het schenkingsregister van de Tweede Kamer geraadpleegd. En wat blijkt? Pechtold heeft wel allerlei concertkaartjes en boeken netjes als schenkingen opgegeven – zoals elk Kamerlid verplicht is te doen – maar het appartement van Marcoux, in Scheveningen, ontbreekt op de lijst. Dat noemen we dus een verzwegen schenking. En dat voor een niet mals bedrag!
Kamerleden moeten niet de schijn wekken omkoopbaar te zijn
Allereerst moeten Kamerleden schenkingen openbaar maken omdat ze anders de schijn wekken omgekocht te worden. Dat gaat in tegen de Grondwet: Kamerleden stemmen ‘zonder last’. Ze mogen dus ook hun stem niet verkopen voor goederen of diensten in het verleden, heden of toekomst. Logisch, want waar macht is liggen fraude en corruptie op de loer.
In het specifieke geval van de mysterieuze schenking aan Pechtold zou dan kunnen blijken dat de genereuze Canadees de D66-leider wilde bedanken voor zijn steun aan het handelsakkoord met Canada (CETA), waar D66 zich hard voor maakt.
Zo’n corrupte vorm van beïnvloeding is in het geval van Pechtold niet bewezen, maar wel laadt hij hiermee verdenkingen op zich. Niet verstandig voor een parlementariër en partijleider, zeker niet na die eerdere kwestie: het tripje van Pechtold naar Oekraïne, in een privévliegtuig van een zakenman.
Privécadeau valt niet onder schenkingen die je moet opgeven
Reden voor Carla Joosten van Elsevier Weekblad om navraag te doen bij de partij. Wat zegt D66? De schenking is ‘een privé-kwestie’. Verder weigert Pechtold of zijn partij in te gaan op de aard van de schenking en de relatie die hij heeft met de gulle gever.
Dat is onverteerbaar. Jazeker, een privécadeau valt natuurlijk niet onder schenkingen die je moet opgeven – al maakt het Reglement van Orde van de Tweede Kamer (pdf, hoofdstuk XIIC) géén onderscheid tussen cadeaus die ‘in functie’ worden ontvangen of daarbuiten.
We hoeven natuurlijk niet alle verjaardagscadeautjes van parlementariërs in het register terug te lezen. Maar een appartement van meer dan een ton? Daarover mag een politicus stevig aan de tand worden gevoeld – en daarover is Pechtold een goede uitleg verschuldigd. Het siert hem niet dat hij dat niet eerder heeft beseft en het is schandalig dat hij nu nog steeds weigert tekst en uitleg te geven.
Baudet en Omtzigt worden om het minste al veroordeeld
Het is nog maar de vraag of de scoop van de twee websites ook doordringt tot andere media. NRC Handelsblad laat doorgaans geen gelegenheid onbenut om politici als Pieter Omtzigt en Thierry Baudet pootje te lichten, zelfs als dat moet met onbevestigde geruchten, halve waarheden en stevige overdrijving. Je zou verwachten dat de zelfbenoemde kwaliteitskrant ook gretig een nageltje wil meespijkeren aan de doodskist van Alexander Pechtold.
Dat valt nog maar te bezien. Bronnen binnen de krant meldden mij dat hij jarenlang de enige politicus was die zijn opwachting maakte op de NRC-nieuwjaarsborrel, wat zelfs op de redactie tot opgetrokken wenkbrauwen leidde. Er zal dus nog wat water door het gedempte Rokin moeten vloeien voordat de krant dit geval van (vermeende) fraude en ogenschijnlijke corruptie in de kolommen opneemt.
Gelukkig hoeft dat ook niet: Twitter explodeert al over het onderwerp en ook in de Tweede Kamer is opschudding ontstaan. Er is genoeg reden om een gedegen onderzoek te verlangen naar Pechtolds handelen en motieven – en bij het uitblijven van een goede verklaring mag dat zelfs een strafrechtelijk onderzoek worden. Dit verhaal krijgt vast nog een staartje.